رمدسیویر یک آنالوگ نوکلئوتیدی با طیف گسترده است که به عنوان مهارکننده وابسته به آرانای پلیمراز عمل میکند. این دارو با تداخل در روند تکثیر ویروسی، بار ویروسی را در بدن کاهش میدهد.
موارد مصرف تایید شدهرمدسیویر اولین داروی ضدویروسی بود که تاییدیه رسمی برای درمان عفونتهای حاد ویروسی تنفسی، به ویژه در پاندمیهای اخیر، دریافت کرد. تمرکز اصلی این دارو بر جلوگیری از تکثیر ویروس در مراحل اولیه بیماری است.
درمان کووید-۱۹ در بیماران بستری
- رمدسیویر برای بزرگسالان و کودکان (با وزن بالای ۳ کیلوگرم) که به دلیل ابتلا به کووید-۱۹ بستری شدهاند، تایید شده است. بیشترین اثربخشی بالینی زمانی مشاهده میشود که دارو در مراحل اولیه تکثیر ویروسی (معمولاً در ۷ تا ۱۰ روز اول شروع علائم) تجویز شود. مطالعات بینالمللی نشان دادهاند که این دارو زمان بهبودی بالینی را در بیماران بستری کاهش میدهد.
بیماران غیربستری با ریسک بالای پیشرفت بیماری
- بر اساس پروتکلهای جدید، رمدسیویر برای بیماران با علائم خفیف تا متوسط که بستری نیستند اما به دلیل بیماریهای زمینهای (مانند دیابت، بیماریهای قلبی یا نقص ایمنی) در معرض خطر شدید شدن بیماری قرار دارند، تایید شده است. در این موارد، یک دوره تزریقی سه روزه میتواند به میزان قابل توجهی از بستری شدن بیمار جلوگیری کند.
موارد مصرف خارج برچسبپتانسیل ضدویروسی رمدسیویر باعث شده است که در شرایط اضطراری یا تحقیقاتی، برای سایر ویروسهای خطرناک نیز مد نظر قرار گیرد.
بیماری ویروسی ابولا
- رمدسیویر در ابتدا برای درمان ابولا توسعه یافته بود. اگرچه داروهای اختصاصیتری برای ابولا معرفی شدهاند، اما در شرایط خاص و زمانی که گزینههای دیگر در دسترس نباشد، همچنان به عنوان یک گزینه درمانی در پروتکلهای تحقیقاتی یا اضطراری بینالمللی برای مقابله با این ویروس در نظر گرفته میشود.
سایر کروناویروسها (سارس و مرس)
- با توجه به شباهت ساختاری ویروسهای سارس و مرس به عامل بیماری کووید-۱۹، مطالعات آزمایشگاهی و مدلهای حیوانی نشاندهنده اثربخشی رمدسیویر بر این ویروسها هستند. در صورت بروز خوشههای عفونی ناشی از این ویروسها، رمدسیویر به عنوان یک گزینه درمانی خارج برچسب در خط اول ملاحظات پزشکی قرار دارد.
عفونتهای ناشی از ویروسهای خانواده پارامیکسوویریده
- تحقیقات در مراجع بینالمللی نشان میدهد که رمدسیویر ممکن است در برابر برخی ویروسهای دیگر مانند ویروس سینسیشیال تنفسی یا ویروس نیپا فعال باشد. استفاده در این موارد کاملاً محدود به محیطهای پژوهشی و تحت نظارت دقیق بالینی است.
نکات کلیدی برای مدیریت بالینی توسط پزشک - ارزیابی عملکرد کبد: پیش از شروع درمان و به صورت روزانه در طول دوره درمان، سطح آنزیمهای کبدی باید اندازهگیری شود. در صورت افزایش سطح آنزیمها به بیش از ده برابر حد نرمال، درمان باید متوقف شود.
- پایش عملکرد کلیه: تخمین نرخ فیلتراسیون گلومرولی کلیه قبل از تجویز ضروری است. در بیمارانی که نارسایی شدید کلیوی دارند، تجویز رمدسیویر به دلیل تجمع مواد جانبی در فرمولاسیون دارو، نیازمند احتیاط فراوان و بررسی سود به زیان است.
- زمانبندی طلایی: پزشک باید توجه داشته باشد که رمدسیویر در فاز التهابی شدید (زمانی که بیمار نیاز به ونتیلاتور پیدا کرده است) اثربخشی کمتری نسبت به فاز اولیه تکثیر ویروسی دارد.
- تداخلات دارویی: مصرف همزمان رمدسیویر با داروهایی مانند کلروکین یا هیدروکسی کلروکین توصیه نمیشود، زیرا ممکن است باعث کاهش اثر ضدویروسی رمدسیویر گردد.