نیکوراندیل یک داروی ضد آنژین است که دارای مکانیسم اثر دوگانه است: فعالکننده کانال پتاسیم و دهنده نیترات. این مکانیسم دوگانه آن را به یک داروی مؤثر برای درمان بیماری عروق کرونر تبدیل کرده است.
۱. موارد مصرف تأیید شده این موارد، کاربردهای اصلی نیکوراندیل هستند که بر اساس مطالعات بالینی گسترده، بهویژه کارآزمایی بزرگ Iona ، تأیید شدهاند:
درمان آنژین صدری مزمن پایدار:
- کاربرد بالینی: نیکوراندیل برای پیشگیری و درمان طولانیمدت حملات آنژین صدری در بیمارانی که بیماری عروق کرونر دارند، استفاده میشود.
- توضیحات کاربردی: این دارو اغلب به عنوان درمان خط دوم یا سوم در نظر گرفته میشود؛ یعنی زمانی که نیتراتهای طولانیاثر، بتابلاکرها و یا مسدودکنندههای کانال کلسیم به تنهایی یا ترکیبی نتوانستهاند علائم آنژین را به طور کامل کنترل کنند، یا بیمار تحمل آنها را ندارد. مکانیسم دوگانه آن (گشادکنندگی عروق کرونر و محیطی) باعث بهبود جریان خون به میوکارد و کاهش پیشبار و پسبار قلب میشود.
کاهش خطر عوارض قلبی عروقی در بیماران مبتلا به آنژین پایدار:
- کاربرد بالینی: استفاده طولانیمدت از نیکوراندیل در بیمارانی که با وجود دریافت درمانهای استاندارد، در معرض خطر بالای حوادث قلبی عروقی هستند، میتواند مرگ و میر قلبی و حوادث عمده عروق کرونر را کاهش دهد.
- توضیحات کاربردی: شواهد نشان داده است که نیکوراندیل با افزایش آستانه ایسکمی و بهبود عملکرد میکروواسکولار کرونر، از بروز سکتههای قلبی و نیاز به بستری شدن به دلیل درد قفسه سینه جلوگیری میکند. این اثر محافظتی فراتر از صرفاً تسکین علائم است.
۲. موارد مصرف خارج از برچسباین موارد کاربردهایی هستند که به طور رسمی توسط نهادهای نظارتی تأیید نشدهاند، اما شواهد بالینی و اجماع متخصصان از استفاده از آنها در موقعیتهای خاص حمایت میکند:
سندرمهای کرونری حاد:
- کاربرد بالینی: در برخی مراکز، نیکوراندیل به صورت وریدی یا خوراکی در مراحل اولیه سکته قلبی بدون بالا آمدن قطعه ST یا آنژین ناپایدار، برای کاهش آسیب ایسکمیک استفاده میشود.
- توضیحات کاربردی: این استفاده بر پایه خواص محافظت از میوکارد (اثر پیششرطیسازی ایسکمیک) و کاهش اندازه انفارکتوس استوار است. با این حال، استفاده از آن در این شرایط حاد باید با احتیاط فراوان و تنها در محیطهای بیمارستانی تحت نظارت دقیق انجام شود.
درمان اسپاسم عروق کرونر یا آنژین پرینزمتال:
- کاربرد بالینی: نیکوراندیل میتواند به دلیل اثرات گشادکنندگی عروق قوی خود، در جلوگیری و کاهش حملات آنژین ناشی از اسپاسم عروق کرونر مفید باشد.
- توضیحات کاربردی: اگرچه مسدودکنندههای کانال کلسیم خط اول درمان هستند، نیکوراندیل به عنوان یک جایگزین یا درمان افزودنی در بیمارانی که به داروهای استاندارد پاسخ ندادهاند یا دچار اسپاسم عروقی شدید هستند، میتواند مؤثر باشد.
نارسایی قلبی مزمن:
- کاربرد بالینی: در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی با کسری جهشی حفظ شده (HFpEF) که دارای شواهد ایسکمی میوکارد هستند، نیکوراندیل ممکن است برای بهبود علائم آنژین و عملکرد دیاستولیک تجویز شود.
- توضیحات کاربردی: اثر گشادکنندگی عروق و کاهش پیشبار میتواند به بهبود همودینامیک کمک کند، اما دادههای بزرگ مقیاس برای تأیید استفاده روتین آن در نارسایی قلبی بدون ایسکمی وجود ندارد.