اکسی‌کدون یک داروی ضد درد نیمه‌صنعتی از خانواده اپیوئیدها است که برای کنترل دردهای متوسط تا شدید مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به دو شکل آزادسازی فوری (IR) و آزادسازی پیوسته رهش (ER) در دسترس است و بسته به نیاز بیمار و شدت درد، تجویز می‌شود.
موارد مصرف تخصصی اکسی‌کدون:
1. مدیریت درد حاد: - پس از جراحی: برای کنترل دردهای متوسط تا شدید پس از اعمال جراحی مانند جراحی ارتوپدی، جراحی شکم، یا سایر مداخلات تهاجمی.
- پس از آسیب‌های تروماتیک: از جمله شکستگی‌های استخوانی، صدمات شدید عضلانی-اسکلتی، سوختگی‌ها و زخم‌های باز.
- دردهای حاد مرتبط با بیماری‌ها: مانند پانکراتیت حاد، سنگ کلیه، یا دردهای شدید ناشی از التهاب حاد مفاصل.
2. مدیریت درد مزمن: - دردهای سرطانی: اکسی‌کدون یکی از داروهای اصلی برای کنترل دردهای مرتبط با بدخیمی‌های پیشرفته، از جمله سرطان‌های متاستاتیک، سرطان پانکراس، و سایر انواع سرطان است.
- دردهای غیرسرطانی مزمن: مانند استئوآرتریت پیشرفته، کمردرد مزمن، اسپوندیلوز، و دردهای اسکلتی-عضلانی ناشی از بیماری‌های تحلیل‌برنده مانند بیماری دژنراتیو دیسک.
- دردهای التهابی مزمن: مانند آرتریت روماتوئید در مراحل پیشرفته یا بیماری‌های بافت همبند.
3. دردهای نوروپاتیک: - نوروپاتی دیابتی: اکسی‌کدون در برخی بیماران مبتلا به نوروپاتی محیطی ناشی از دیابت، در صورت عدم پاسخ به داروهای استاندارد (مانند گاباپنتین و پرگابالین)، می‌تواند استفاده شود.
- درد ناشی از آسیب‌های عصبی: مانند درد پس از سکته مغزی، دردهای ناشی از آسیب‌های نخاعی، و سندرم‌های درد عصبی مانند درد پس از زونا.
- دردهای نوروپاتیک مختلط: مانند دردهای ناشی از سندرم درد پیچیده منطقه‌ای یا دردهای ناشی از نوروپاتی شیمی‌درمانی.
4. سندرم‌های درد خاص: - دردهای التهابی مزمن: مانند فیبرومیالژیا در موارد شدید و مقاوم به درمان‌های معمول.
- دردهای حاد ناشی از بیماری‌های التهابی: مانند بیماری کرون، کولیت اولسراتیو همراه با دردهای شکمی شدید و مقاوم.
- سندرم درد پس از عمل جراحی: در بیمارانی که پس از جراحی دچار دردهای مزمن طولانی‌مدت شده‌اند.
5. سندرم درد تسکین‌ناپذیر: - در بیمارانی که دچار دردهای شدید و مقاوم به درمان‌های دیگر هستند و نیاز به تسکین طولانی‌مدت دارند، اکسی‌کدون می‌تواند به عنوان بخشی از مدیریت چندوجهی درد مورد استفاده قرار گیرد.
