موارد مصرف متعارف
پروپافنون یک داروی ضد آریتمی کلاس IC است که برای کنترل و درمان انواع مختلف آریتمیهای قلبی استفاده میشود. این دارو با مهار کانالهای سدیم در میوکارد، سرعت هدایت پیامهای الکتریکی را کاهش داده و ریتم قلب را تنظیم میکند.
موارد مصرف اصلی پروپافنون که توسط سازمانهای معتبر بینالمللی تأیید شدهاند، عبارتند از:
- درمان فیبریلاسیون دهلیزی: پروپافنون برای بازگرداندن و حفظ ریتم سینوسی طبیعی در بیمارانی که دچار فیبریلاسیون دهلیزی هستند، به کار میرود. این دارو به ویژه در بیمارانی که ساختار قلب سالمی دارند و AFib آنها تازه تشخیص داده شده یا حملات آن به صورت دورهای (حملات AFib پاروکسیسمال) رخ میدهد، مؤثر است.
- درمان فلوتر دهلیزی: این وضعیت نوعی آریتمی دهلیزی با الگوی ضربان سریع و منظم است. پروپافنون به دلیل اثرات خود بر سیستم هدایتی قلب، میتواند به کنترل و پیشگیری از این نوع آریتمی کمک کند.
- درمان تاکیکاردی فوق بطنی حملهای: پروپافنون برای پیشگیری از بروز حملات ناگهانی و سریع ضربان قلب که از بالای بطنها منشأ میگیرد، استفاده میشود.
- درمان آریتمیهای بطنی تهدیدکننده حیات : در مواردی که آریتمیهای بطنی مانند تاکیکاردی بطنی پایدار، زندگی بیمار را تهدید میکنند، پروپافنون میتواند به عنوان یک گزینه درمانی مورد استفاده قرار گیرد.
موارد مصرف خارج از برچسب
استفاده از پروپافنون برای مواردی که تأیید رسمی ندارند اما شواهد بالینی از اثربخشی آن حمایت میکند، به عنوان موارد مصرف خارج از برچسب شناخته میشود. این کاربردها معمولاً در شرایط خاص و با ارزیابی دقیق ریسک و فایده توسط پزشک انجام میشوند.
- مدیریت آریتمی در بیماران با سندرم ولف-پارکینسون-وایت : اگرچه پروپافنون تأیید رسمی برای این سندرم ندارد، اما برخی پزشکان از آن برای کنترل آریتمیهای مرتبط با مسیرهای هدایتی فرعی در بیماران WPW استفاده میکنند، به ویژه زمانی که گزینههای درمانی دیگر مناسب نیستند. این استفاده باید با احتیاط فراوان و تحت نظارت دقیق صورت گیرد، زیرا داروهای کلاس IC ممکن است در برخی موارد نادر، ریتم دهلیزی را به ریتم بطنی خطرناک تبدیل کنند.
- کنترل آریتمیهای قلبی در شرایط خاص بالینی: در مواردی که بیمار به دلیل بیماریهای قلبی زمینهای مانند کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک، دچار آریتمیهای فوق بطنی است، پزشکان ممکن است با توجه به شرایط خاص بیمار و عدم پاسخ به درمانهای تأییدشده، از پروپافنون استفاده کنند.
توجه مهم: پروپافنون به دلیل عوارض جانبی و تأثیرات پروآریتمیک (خطر ایجاد آریتمی جدید یا بدتر شدن آریتمی موجود)، نباید در بیمارانی که دچار نارسایی قلبی ساختاری هستند، به ویژه پس از سکته قلبی، استفاده شود.