موارد مصرف تأیید شده پیوگلیتازونپیوگلیتازون عضوی از دسته داروهای تیازولیدیندیونها است و به عنوان یک عامل ضددیابت خوراکی، مورد تأیید برای مدیریت قند خون در بزرگسالان مبتلا به دیابت نوع ۲ قرار گرفته است.
۱. بهبود کنترل گلیسمیک در دیابت شیرین نوع ۲
- کاربرد اصلی: پیوگلیتازون به عنوان یک درمان مکمل در کنار رژیم غذایی و ورزش، برای بهبود کنترل گلیسمیک (کنترل قند خون) در بزرگسالان مبتلا به دیابت شیرین نوع ۲ تأیید شده است.
- مکانیسم کاربردی (عملکرد): پیوگلیتازون با فعالسازی یک گیرنده هستهای به نام گیرنده فعالکننده تکثیرکننده پراکسیزوم گاما (PPARγ) عمل میکند. این فعالسازی باعث میشود:
- افزایش حساسیت به انسولین: مقاومت به انسولین در بافتهای مهم مانند بافت چربی، عضله اسکلتی و کبد کاهش یابد. این امر باعث میشود بدن از انسولین تولید شده (داخلی) به طور مؤثرتری استفاده کند.
- کاهش تولید گلوکز کبدی: تولید گلوکز توسط کبد کاهش مییابد.
رژیم درمانی:
- تکدرمانی (مونوتراپی): میتواند در بیمارانی که به دلیل منع مصرف یا عدم تحمل، نمیتوانند متفورمین مصرف کنند، به تنهایی استفاده شود.
- درمان ترکیبی: پیوگلیتازون میتواند به صورت ترکیبی با سایر داروهای ضددیابت خوراکی (مانند متفورمین یا سولفونیل اورهها) و همچنین با انسولین برای دستیابی به کنترل بهتر قند خون استفاده شود.
- ملاحظه بالینی: انتخاب پیوگلیتازون به ویژه در بیمارانی که مقاومت به انسولین برجسته دارند و همچنین در بیماران مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی، میتواند سودمند باشد، زیرا اثرات مفیدی بر متابولیسم چربیها و التهاب کبدی دارد.
۲. بهبود پروفایل لیپیدی
توضیحات کاربردی: اگرچه بهبود کنترل گلیسمیک هدف اصلی است، پیوگلیتازون همچنین به دلیل مکانیسم عملکردش بر گیرنده PPARγ، اثرات مثبتی بر چربیهای سرم دارد:
- کاهش تریگلیسیریدها: سطح تریگلیسیرید سرم را به طور متوسط کاهش میدهد.
- افزایش کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL): سطح HDL (چربی خوب) را افزایش میدهد.
نکته بالینی: این تغییرات در پروفایل لیپیدی ممکن است به کاهش برخی از شاخصهای خطر قلبی-عروقی و تصلب شرایین (آترواسکلروز) در بیماران دیابتی کمک کند.
موارد مصرف خارج از برچسب پیوگلیتازون
اثرات پیوگلیتازون بر حساسیت به انسولین و متابولیسم التهاب، کاربردهایی فراتر از دیابت نوع ۲ را مطرح کرده است.
۱. درمان کبد چرب غیرالکلی و استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH)
- کاربرد: پیوگلیتازون به صورت خارج از برچسب برای درمان بیمارانی که دچار استئاتوهپاتیت غیرالکلی (نوع التهابی کبد چرب) هستند، به ویژه در بیماران دیابتی و غیردیابتی، مورد استفاده و بررسی قرار گرفته است.
- توجیه بالینی: مقاومت به انسولین نقش کلیدی در آسیبشناسی کبد چرب دارد. پیوگلیتازون با بهبود حساسیت به انسولین و کاهش التهاب کبدی، نشان داده است که میتواند به طور مؤثری:
- کاهش التهاب کبد: سطوح آنزیمهای کبدی (آمینازها) را بهبود بخشد.
- کاهش چربی کبد: میزان چربی جمعشده در کبد را کاهش دهد.
- بهبود بافتشناسی: در برخی مطالعات، بهبود نمرات بافتشناسی التهاب و بالونینگ سلولهای کبدی مشاهده شده است.
- ملاحظه تخصصی: استفاده در این موارد معمولاً نیازمند تشخیص بافتشناسی (بیوپسی کبد) و نظارت دقیق بر عوارض جانبی دارو است.
۲. سندرم تخمدان پلیکیستیک (PCOS)
- کاربرد: پیوگلیتازون به صورت خارج از برچسب برای بهبود مقاومت به انسولین و علائم مرتبط در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلیکیستیک استفاده میشود.
- توجیه بالینی: مقاومت به انسولین عامل کلیدی در ایجاد پرمویی، اختلالات قاعدگی و عدم تخمکگذاری در زنان مبتلا به PCOS است. پیوگلیتازون با افزایش حساسیت به انسولین، میتواند:
- بهبود حساسیت: مقاومت به انسولین را در این بیماران کاهش دهد.
- تنظیم تخمکگذاری: ممکن است منجر به از سرگیری تخمکگذاری و بهبود نرخ باروری در زنان مبتلا به بیتخمکگذاری (آنوولاسیون) شود.
۳. بیماریهای روانی (افسردگی شدید و اختلال دوقطبی)
- کاربرد: برخی تحقیقات محدود، استفاده از پیوگلیتازون را به عنوان درمان کمکی برای دورههای افسردگی در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی و افسردگی شدید بررسی کردهاند.
- توجیه بالینی: این فرضیه بر اساس شواهد رو به رشد است که التهاب و اختلال عملکرد میتوکندری در پاتوفیزیولوژی اختلالات خلقی نقش دارند. اثرات پیوگلیتازون بر روی PPARγ، نه تنها بر متابولیسم تأثیر میگذارد، بلکه ممکن است دارای اثرات ضدالتهابی و محافظتکننده عصبی باشد.
- وضعیت شواهد: شواهد در این زمینه هنوز محدود است و برای تأیید این کاربردها نیاز به تحقیقات بیشتر و با کیفیت بالاتر وجود دارد.
سلام وقتی از این قرص دیدار استفاده میکنم چون قند دارم بدنم میلرزد صورت آرام مصرف نمایم یا خیر ممنون
سلام و احترام اگر منظورتون قرص دیادر (پیوگلیتازون) هست. دارویی هست که درپایین اوردن قند خون موثر عمل میکنه اما نکته ی مهم این هست که نباید بیمار دچار افت شدید قند بشه. علامتی که ذکر کردید نشان دهنده افت قند هست. اگر دارویی دیگر مانندمتفورمین هم استفاده میکنید، لطفا لا همکار پزشک در ارتباط باشید. البته از عوارض این دارو هست و ممکن هست با گذشت زمان کمتر بشه.