موارد مصرف متعارف مبندازول
مبندازول یک داروی ضد کرم با طیف گسترده است که با جلوگیری از جذب گلوکز توسط انگل، منجر به از بین رفتن انرژی و در نهایت مرگ آن میشود. این دارو در درجه اول برای درمان عفونتهای تکانگلی یا ترکیبی ناشی از کرمهای رودهای زیر تأیید شده است:
- کرم سنجاقی (Pinworm): این کرم کوچک و سفید، که اغلب کودکان را درگیر میکند، باعث خارش شدید در ناحیه مقعد میشود. مبندازول با از بین بردن انگلها در روده، به طور مؤثری این عفونت را درمان میکند.
- کرم گرد (Roundworm): این کرم میتواند باعث دردهای شکمی، تهوع و انسداد روده شود.
- کرم شلاقی (Whipworm): این انگل با چسبیدن به دیواره روده بزرگ، باعث التهاب روده یا کولیت، اسهال و در موارد شدید، بیرونزدگی بخشی از روده (پرولاپس رکتوم) میشود
- کرم قلابدار (Hookworm): این کرمها با تغذیه از خون میزبان، میتوانند باعث کمخونی و کمبود آهن شوند.
موارد مصرف خارج از برچسب
استفاده خارج از برچسب از مبندازول به کاربردهایی اطلاق میشود که توسط سازمانهای نظارتی دارویی مانند FDA تأیید نشدهاند، اما بر اساس شواهد تحقیقاتی و بالینی در حال بررسی هستند. این موارد عمدتاً در شرایطی که گزینههای درمانی استاندارد مؤثر نیستند، مورد توجه قرار میگیرند.
۱. درمان بیماریهای ناشی از کرم نواری
مبندازول در دوزهای بالا و برای مدت طولانی، در درمان کیستهای هیداتید (نوعی بیماری کیستی) که اغلب در کبد و ریه تشکیل میشوند، استفاده میشود. مبندازول با تأثیر بر لایه میکروبی کیست، به کاهش اندازه آن کمک میکند. با این حال، داروی دیگری به نام آلبندازول معمولاً گزینه درمانی ارجح برای این شرایط است.
۲. پتانسیل ضد سرطانی
مبندازول به دلیل اثرات ضد توموری خود، به طور فزایندهای در تحقیقات بالینی مورد توجه قرار گرفته است. مکانیسمهای پیشنهادی شامل موارد زیر است:
- تخریب میکروتوبولها: مبندازول با مهار تولید پروتئین توبولین، اسکلت سلولی تومورها را مختل میکند. این عمل باعث توقف تقسیم سلولی و القای مرگ سلولی برنامهریزیشده در سلولهای سرطانی میشود.
- مهار رگزایی: این دارو با جلوگیری از تشکیل رگهای خونی جدید که برای رشد تومورها ضروری هستند، به مهار گسترش سرطان کمک میکند.
- تأثیر بر مسیرهای سیگنالینگ: مبندازول میتواند مسیرهای حیاتی انتقال پیام در سلولها را مختل کند که در تکثیر و بقای سلولهای سرطانی نقش دارند.
تحقیقات فعلی در حال بررسی کاربرد مبندازول در درمان انواع سرطانها از جمله گلیوبلاستوما (یک نوع تومور مغزی)، سرطان روده بزرگ و سرطان ریه هستند. این کاربردها هنوز به تأیید نهایی نرسیدهاند و تنها در چارچوب مطالعات بالینی تحت نظارت دقیق پزشکی انجام میشوند.