آنتیهموروئیدها نام یک دسته از فرآوردههای دارویی موضعی هستند که برای درمان علائم بواسیر (هموروئید) و دیگر بیماریهای ناحیه رکتوم-مقعد استفاده میشوند. از آنجایی که این داروها اغلب به صورت ترکیبی (شامل چندین ماده فعال با اثرات متفاوت) عرضه میشوند، موارد مصرف آنها مربوط به عملکرد کلی این ترکیبات است.
۱. موارد مصرف تأیید شدهموارد مصرف تأیید شده برای فرآوردههای آنتیهموروئید، شامل تسکین علائم موضعی و ناراحتکننده مرتبط با هموروئید است.
الف. تسکین علائم هموروئید (بواسیر)
توضیحات کاربردی و بالینی: - هموروئید داخلی و خارجی: این داروها برای تسکین علائم مرتبط با هر دو نوع بواسیر تجویز میشوند.
- تسکین درد: بسیاری از این فرآوردهها حاوی بیحسکنندههای موضعی (مانند لیدوکائین یا پراموکسین) هستند. این ترکیبات با مسدود کردن موقت سیگنالهای درد از انتهای عصب در ناحیه آسیبدیده، تسکین سریع و موقتی را فراهم میکنند.
- کاهش التهاب و تورم: فرآوردههای حاوی کورتیکواستروئیدهای موضعی (مانند هیدروکورتیزون) با مهار آزادسازی واسطههای التهابی، قرمزی، تورم و خارش مرتبط با بواسیر را کاهش میدهند.
- تسکین خارش: خارش مقعدی یکی از شایعترین علائم هموروئید است که توسط ترکیبات استروئیدی و ضدخارش (مانند فنول یا اکسید روی) مدیریت میشود.
- حفاظت از مخاط و ایجاد لایه محافظ: برخی ترکیبات مانند اکسید روی و وازلین به عنوان مواد محافظ موضعی عمل میکنند و با ایجاد یک سد فیزیکی بر روی پوست و مخاط آسیبدیده، از تحریک بیشتر جلوگیری کرده و به بهبود کمک میکنند.
ب. مدیریت علائم سایر بیماریهای ناحیه رکتوم-مقعد
توضیحات کاربردی و بالینی: - شریانات و خراشهای مقعدی خفیف: این داروها میتوانند به تسکین درد و التهاب ناشی از پارگیهای کوچک یا خراشهای سطحی در ناحیه مقعدی کمک کنند. البته، در فیستولهای عمیق، نیاز به درمانهای تخصصیتر (مانند استفاده از نیتروگلیسرین یا بلوککنندههای کانال کلسیم) است.
- التهاب و خارش پس از جراحیهای جزئی: برای تسکین موقت ناراحتی موضعی پس از اقدامات کوچک پزشکی یا جراحیهای ناحیه مقعدی.
۲. موارد مصرف خارج از برچسب به دلیل خواص ضدالتهابی و بیحسکنندگی، برخی از ترکیبات آنتیهموروئید در موارد زیر به صورت خارج از برچسب استفاده میشوند، هرچند که درمانهای خط اول نیستند:
الف. التهاب و خارش در ناحیه تناسلی و پوست اطراف
توضیحات کاربردی و بالینی: - درماتیت و التهاب موضعی: فرآوردههایی که حاوی کورتیکواستروئیدهای خفیف (مانند هیدروکورتیزون) و لایههای محافظ (مانند اکسید روی) هستند، گاهی اوقات به صورت خارج از برچسب برای درمان درماتیت، خارش و التهابهای خفیف در نواحی دیگر بدن (که نیازمند استروئید ضعیف و محافظت موضعی است) استفاده میشوند.
- احتیاط بالینی: به دلیل طراحی فرآورده برای مخاط مقعد، این کاربردها باید با احتیاط صورت گیرد، به خصوص از آنجایی که هیدروکورتیزون در این فرمولاسیونها ممکن است نسبت به فرمولاسیونهای پوستی، نفوذپذیری متفاوتی داشته باشد.
ب. خارش بدون علت مشخص
توضیحات کاربردی و بالینی: - کاربرد خارج از برچسب: در بیمارانی که خارش مقعدی آنها ناشی از عفونت یا بیماریهای مقعدی مشخص نیست (خارش بدون علت مشخص)، فرآوردههای آنتیهموروئید حاوی عوامل تسکیندهنده و محافظتی (مثل فنول و اکسید روی) میتوانند برای کاهش خارش و محافظت از پوست ملتهب استفاده شوند.
- اهمیت بالینی: درمان اصلی شامل حفظ بهداشت و دوری از محرکها است، اما تسکین علامتی با این داروها میتواند کمککننده باشد.
