کلوگزاسیلین یک آنتیبیوتیک از دسته پنیسیلینهای مقاوم به آنزیم بتالاکتاماز است. این دارو به طور اختصاصی برای مقابله با باکتریهایی که آنزیم پنیسیلیناز تولید میکنند طراحی شده و با مهار سنتز دیواره سلولی باکتری باعث مرگ آن میشود.
موارد مصرف تایید شده (توضیحات کاربردی و بالینی برای پزشک)این موارد شامل کاربردهایی است که توسط مراجع نظارتی بینالمللی برای درمان عفونتهای ناشی از استافیلوکوکهای حساس به متیسیلین مورد تایید قرار گرفته است:
۱. عفونتهای شدید پوست و بافت نرم
- کلوگزاسیلین برای درمان عفونتهایی نظیر زردزخم، سلولیت، آبسههای پوستی و زخمهای عفونی که عامل آنها استافیلوکوک اورئوس تولیدکننده پنیسیلیناز است، انتخاب اول محسوب میشود. در موارد شدید که نیاز به غلظت بالای خونی است، شروع درمان با فرم تزریقی و سپس جایگزینی با فرم خوراکی پس از بهبود علائم بالینی توصیه میشود.
۲. عفونتهای دستگاه تنفسی
۳. استئومیلیت و آرتریت عفونی
- درمان عفونتهای استخوانی و مفصلی ناشی از استافیلوکوک به دلیل نفوذ مناسب این دارو در بافت استخوانی (در صورت وجود التهاب) از موارد مصرف اصلی آن است. برای این منظور معمولاً دورههای درمانی طولانیمدت (چندین هفته) تجویز میگردد.
۴. سپتیسمی و اندوکاردیت استافیلوکوکی
- کلوگزاسیلین در پروتکلهای درمانی عفونتهای منتشر در خون و التهاب دریچههای قلب ناشی از باکتریهای حساس به متیسیلین جایگاه ویژهای دارد. مدیریت بالینی در این موارد مستلزم استفاده از دوزهای بالای وریدی برای اطمینان از ریشهکنی کامل باکتری است.
موارد مصرف خارج از برچسب این موارد کاربردهایی هستند که با وجود عدم ثبت رسمی در برچسب دارو، بر اساس مطالعات بالینی و تجربه متخصصان در سراسر جهان انجام میشوند:
۱. پیشگیری از عفونت در جراحیهای خاص
- در برخی پروتکلهای بینالمللی، کلوگزاسیلین به عنوان یک جایگزین برای سفازولین جهت پیشگیری از عفونتهای محل جراحی در اعمال ارتوپدی و قلب که احتمال آلودگی با استافیلوکوک اورئوس زیاد است، استفاده میشود؛ بهویژه در مناطقی که مقاومت به سفالوسپورینهای نسل اول گزارش شده است.
۲. عفونتهای مرتبط با ابزارهای پزشکی و کاتترها
- در بیمارانی که دارای کاتترهای وریدی طولانیمدت هستند و دچار عفونتهای موضعی یا سیستمی میشوند، کلوگزاسیلین میتواند به عنوان بخشی از درمان تجربی تا زمان مشخص شدن نتایج کشت و حساسیت دارویی به کار رود.
۳. درمان عفونتهای ناشی از باسیلوس آنتراسیس (سیاه زخم)
- در موارد نادری که باکتری عامل سیاه زخم به پنیسیلینها حساس باشد، کلوگزاسیلین ممکن است به عنوان بخشی از درمان ترکیبی در پروتکلهای مدیریت بحران بیولوژیک مورد استفاده قرار گیرد، هرچند اولویت با داروهای دیگر است.
ملاحظات ویژه مدیریت بالینی - مقاومت دارویی: کلوگزاسیلین در برابر استافیلوکوک اورئوس مقاوم به متیسیلین (MRSA) کاملاً بیاثر است. پزشکان باید پیش از تجویز گسترده، از وضعیت مقاومت منطقهای آگاه باشند.
- تداخل با غذا: جذب خوراکی کلوگزاسیلین با حضور غذا به شدت کاهش مییابد. توصیه بالینی اکید بر این است که دارو ۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا مصرف شود.
- تنظیم دوز: در نارسایی کلیوی شدید، برخلاف بسیاری از آنتیبیوتیکها، معمولاً نیاز به کاهش دوز شدیدی نیست زیرا دارو مسیرهای دفع صفراوی را نیز داراست، مگر اینکه نارسایی کبدی همزمان وجود داشته باشد.
- حساسیت متقاطع: احتمال بروز واکنشهای حساسیتی در افرادی که به سایر پنیسیلینها یا سفالوسپورینها آلرژی دارند، بسیار زیاد است.