آسیترتین یک رتینوئید خوراکی (مشتق ویتامین A) نسل دوم است که با مهار پرولیفراسیون و تمایز سلولهای کراتینوسیت، در درمان اختلالات شدید کراتینسازی و التهابی پوست کاربرد دارد. استفاده از آسیترتین در سطح بینالمللی برای درمان خوراکی بیماریهای پوستی شدید و مقاوم به سایر روشهای درمانی، مورد تأیید است.
-پسوریازیس شدید و مقاوم :
- درمان پسوریازیس پلاک مزمن شدید و مقاوم که به سایر درمانهای سیستمیک (مانند متوترکسات یا سیکلوسپورین) یا فوتوتراپی پاسخ نداده است یا بیمار منع مصرف آنها را دارد.
- درمان پسوریازیس اریترودرمیک (پوست قرمزشده و متورم در سطح گسترده).
- درمان پسوریازیس پوسچولر (تعداد زیادی ضایعات چرکی غیر عفونی).
- اختلالات شدید کراتینسازی:
- ایکتیوز مادرزادی شدید: شامل انواع مختلفی که باعث پوسته پوسته شدن گسترده و ضخیم شدن پوست میشوند.
- بیماری داریر (Darier's Disease) یا دیسکراتوز فولیکولار: یک بیماری پوستی ژنتیکی که با پاپولهای ضخیم و چرب مشخص میشود.
- پیتیریازیس روبرا پیلاریس : یک اختلال مزمن که با پوستهریزی و ضخیم شدن کف دست و پا همراه است.
موارد مصرف خارج از برچسب آسیترتین
آسیترتین در درمان سایر بیماریهای پوستی التهابی، نئوپلاستیک و کراتینی نیز مؤثر بوده و بر اساس شواهد بالینی در این موارد نیز تجویز میشود:
-اختلالات آکنه و چربی:
- آکنه شدید ندولار یا کونگلوباتا : در بیمارانی که ایزوترتینوئین را تحمل نمیکنند یا درمانی مؤثر نبوده است.
- آکنه فولیکولیت گِرم منفی.
-بیماریهای التهابی مزمن:
- لوپوس اریتماتوز پوستی مزمن : به ویژه در اشکال مقاوم.
- لیکن پلان دهانی و پوستی: برای اشکال مقاوم و منتشر.
- درماتیت سبورئیک شدید
- بیماری بوون (Bowen's Disease) و کراتوز خورشیدی (Actinic Keratosis): به ویژه در بیماران با سیستم ایمنی ضعیف یا در محلهایی که جراحی ممکن نیست.
-اختلالات پاپولواسکواموس:
- پورپورا حلقوی و تلنژکتازی اکتسابی (Acquired Annular Telangiectatic Purpura).
- کِرّمیت واژینال (Vulvar Keratosis).
-سرطانهای پوست:
- پیشگیری از سرطانهای سلول سنگفرشی (Squamous Cell Carcinoma - SCC): به ویژه در بیماران مبتلا به زیرو درما پیگمنتوزوم (Xeroderma Pigmentosum) یا بیمارانی که تحت پیوند عضو هستند و خطر SCC در آنها به شدت بالا است.
- لکوپلاکی (Leukoplakia).
ملاحظه مهم برای پزشکان: با توجه به نیمهعمر طولانی متابولیت فعال آن (اترِتینات) و پتانسیل بالای تراتوژنیک (آسیب به جنین)، تجویز آسیترتین نیازمند آگاهی کامل از برنامه پیشگیری از بارداری REMS و مدیریت دقیق خطرات کبدی و چربی خون است.
