لووستاتین یک مهارکننده ردوکتاز HMG-CoA است که بهطور رسمی برای کاهش لیپیدها و مدیریت خطر بیماریهای قلبی عروقی تایید شده است.
۱. کاهش لیپیدها در بیماران با هیپرکلسترولمی اولیه و هیپرلیپیدمی مختلط
- کاربرد بالینی: لووستاتین برای کاهش سطوح بالای کلسترول تام، کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL-C) و تریگلیسیرید، و همچنین برای افزایش اندک کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL-C) در بزرگسالانی که رژیم غذایی و سایر مداخلات غیردارویی در آنها کافی نبوده است، استفاده میشود.
- مکانیسم عمل کاربردی: لووستاتین تولید کلسترول داخلی کبد را مهار میکند، که این امر به نوبه خود باعث افزایش گیرندههای LDL روی سطح سلولهای کبدی میشود. این گیرندهها LDL-C را از جریان خون پاکسازی میکنند.
- نکته بالینی: درمان باید با دوز اولیه ۲۰ میلیگرم همراه با شام شروع شود. پایش دورهای پروفایل لیپیدی برای تنظیم دوز تا رسیدن به هدف LDL-C بر اساس خطر قلبی عروقی بیمار ضروری است.
۲. پیشگیری از رویدادهای کرونری در بیماران پرخطر
- کاربرد بالینی: لووستاتین برای کاهش خطر انفارکتوس میوکارد (حمله قلبی) و نیاز به جراحی مجدد عروق کرونر یا آنژیوپلاستی در بیماران با سطح کلسترول طبیعی یا بالا که دارای عوامل خطر بیماری عروق کرونر قلب هستند، تأیید شده است.
- نکته بالینی: این مورد مصرف بر نقش استاتینها در پیشگیری اولیه (در بیمارانی که قبلاً بیماری قلبی نداشتهاند اما پرخطر هستند) و مزایای پلئوتروپیک (مانند اثرات ضدالتهابی و تثبیت پلاک) علاوه بر صرف کاهش LDL-C تأکید دارد.
۳. درمان هیپرکلسترولمی هتروزیگوت خانوادگی (HeFH) در کودکان و نوجوانان
- کاربرد بالینی: لووستاتین برای کاهش LDL-C در کودکان و نوجوانان (معمولاً ۱۰ تا ۱۷ سال) مبتلا به هیپرکلسترولمی هتروزیگوت خانوادگی که علیرغم رعایت رژیم غذایی مناسب، به درمان دارویی نیاز دارند، تایید شده است.
- نکته بالینی: درمان باید توسط پزشک متخصص اطفال یا متخصص قلب آغاز شود و در دختران، باید حداقل یک سال پس از اولین قاعدگی (منارک) شروع شود. هدف، کاهش خطر قلبی عروقی در بزرگسالی است.
موارد مصرف خارج از برچسب لووستاتینلووستاتین، مانند سایر استاتینها، به دلیل اثرات پلئوتروپیک (چندگانه) خود فراتر از کاهش لیپید، برای شرایط زیر مورد بررسی قرار گرفته است:
۱. کاهش خطر نفروپاتی کنتراست
- کاربرد بالینی: استفاده از لووستاتین قبل از اقدامات رادیوگرافی که شامل تزریق ماده حاجب است (به ویژه در بیماران با نارسایی کلیوی یا دیابت زمینهای)، ممکن است به دلیل خواص ضدالتهابی و بهبود عملکرد اندوتلیال، از کلیهها در برابر آسیب حاد محافظت کند.
- نکته کاربردی: اغلب یک دوز لووستاتین (مثلاً ۲۰ یا ۴۰ میلیگرم) یک روز قبل یا صبح روز عمل در کنار هیدراتاسیون داخل وریدی برای کاهش این خطر استفاده میشود.
۲. پیشگیری از فیبریلاسیون دهلیزی
- کاربرد بالینی: مطالعات نشان دادهاند که استاتینها ممکن است در کاهش بروز فیبریلاسیون دهلیزی جدید در بیماران با بیماریهای قلبی عروقی یا در دوره پس از جراحیهای قلب (به ویژه جراحی بایپس عروق کرونر) مؤثر باشند.
- نکته کاربردی: این اثر احتمالاً ناشی از کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو در دهلیزها است. با این حال، لووستاتین به طور روتین تنها برای پیشگیری از فیبریلاسیون دهلیزی توصیه نمیشود، اما این یک مزیت اضافی در بیماران تحت درمان با استاتین برای دیسلیپیدمی است.
۳. مدیریت علائم اسکلروز متعدد
- کاربرد بالینی: شواهدی وجود دارد که استاتینها میتوانند با کاهش التهاب سیستم عصبی مرکزی، بهویژه در اشکال عودکننده بیماری، به عنوان یک درمان کمکی یا جایگزین در نظر گرفته شوند.
- نکته کاربردی: این مورد مصرف هنوز در حال بررسی است و لووستاتین به عنوان درمان خط اول برای اماس توصیه نمیشود، اما میتواند در بیمارانی که همزمان به درمان دیسلیپیدمی نیاز دارند، مورد توجه قرار گیرد.