اس سیتالوپرام یک داروی ضد افسردگی از کلاس مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین ( SSRI ) است که به طور گسترده‌ای برای اختلالات سلامت روان استفاده می‌شود. در ادامه، موارد مصرف تأیید شده (توسط سازمان‌های بین‌المللی مانند FDA و EMA) و همچنین کاربردهای خارج از برچسب با تمرکز بر ملاحظات بالینی برای پزشکان ارائه شده است.
۱. موارد مصرف تأیید شده
این موارد، کاربردهایی هستند که اثربخشی و ایمنی آن‌ها به طور کامل در کارآزمایی‌های بالینی ثابت شده و توسط نهادهای نظارتی به تأیید رسیده‌اند.
الف. اختلال افسردگی اساسی
- توضیحات کاربردی: اس سیتالوپرام به عنوان یک درمان خط اول برای افسردگی اساسی در نظر گرفته می‌شود. شروع دوز معمولاً با ۱۰ میلی‌گرم در روز است که می‌تواند تا ۲۰ میلی‌گرم در روز (دوز حداکثر) افزایش یابد.
- ملاحظه بالینی: اثربخشی کامل ممکن است چندین هفته طول بکشد (معمولاً ۲ تا ۴ هفته یا بیشتر). پزشک باید در طول دوره درمان، به ویژه در هفته‌های ابتدایی و هنگام تغییر دوز، بیمار را از نظر خطر افزایش افکار یا رفتارهای خودکشی (خصوصاً در بیماران جوان‌تر از ۲۵ سال) به دقت پایش کند.
ب. اختلال اضطراب فراگیر
- توضیحات کاربردی: اس سیتالوپرام در کاهش نگرانی مزمن، تنش، تحریک‌پذیری و علائم جسمی همراه با اضطراب فراگیر بسیار مؤثر است. این دارو می‌تواند کیفیت زندگی بیمار را بهبود بخشد.
- ملاحظه بالینی: شروع دوز معمولاً ۱۰ میلی‌گرم در روز است. اگرچه پاسخ سریع‌تر از افسردگی ممکن است مشاهده شود، اما تثبیت کامل پاسخ درمانی نیازمند ادامه درمان به مدت کافی است.
ج. اختلال هراس
- توضیحات کاربردی: اس سیتالوپرام در کاهش دفعات و شدت حملات هراس و همچنین اضطراب انتظاری (ترس از وقوع حمله بعدی) تأیید شده است.
- ملاحظه بالینی: برای جلوگیری از تشدید اولیه اضطراب در ابتدای درمان، ممکن است نیاز باشد درمان با دوز کمتری (مانند ۵ میلی‌گرم) شروع شود و سپس به آرامی افزایش یابد.
د. اختلال اضطراب اجتماعی
- توضیحات کاربردی: این دارو برای درمان ترس و اضطراب شدید ناشی از موقعیت‌های اجتماعی یا عملکرد عمومی، که منجر به اجتناب شدید می‌شود، تأیید شده است.
- ملاحظه بالینی: درمان می‌تواند به بیمار کمک کند تا رفتارهای اجتنابی خود را کاهش دهد و مشارکت اجتماعی بیشتری داشته باشد.
ه. اختلال وسواس فکری-عملی
- توضیحات کاربردی: اس سیتالوپرام در دوزهای بالاتر ممکن است برای کاهش شدت وسواس‌ها و اعمال جبری تجویز شود.
- ملاحظه بالینی: در درمان وسواس فکری-عملی، معمولاً دوزهای بالاتر و زمان درمان طولانی‌تری نسبت به افسردگی نیاز است. در صورت نیاز به دوزهای بیش از ۲۰ میلی‌گرم، باید احتیاطات لازم و پایش دقیق صورت پذیرد.
۲. موارد مصرف خارج از برچسب
این موارد، کاربردهایی هستند که اگرچه توسط نهادهای نظارتی به طور رسمی تأیید نشده‌اند، اما شواهد بالینی و استفاده گسترده از آن‌ها در عمل بالینی حمایت می‌کند.
الف. علائم وازوموتور یائسگی
- توضیحات کاربردی: اس سیتالوپرام، به ویژه در دوز پایین (مانند ۱۰ تا ۲۰ میلی‌گرم در روز)، می‌تواند به طور مؤثری گرگرفتگی و تعریق شبانه در زنانی که قادر به مصرف درمان‌های هورمونی نیستند یا تمایلی به آن ندارند، کاهش دهد.
- ملاحظه بالینی: این یک گزینه مهم برای بیمارانی است که علاوه بر گرگرفتگی، دچار خلق و خوی افسرده یا اضطراب پس از یائسگی نیز هستند.
ب. اختلال بدشکلی بدن
- توضیحات کاربردی: اس سیتالوپرام و سایر SSRIها در کاهش وسواس فکری و رفتارهای تکراری (مانند وارسی آینه) مرتبط با اختلال بدشکلی بدن، که نوعی از طیف وسواس فکری-عملی است، کاربرد دارند.
- ملاحظه بالینی: اغلب نیاز به دوزهای بالاتر است و پاسخ درمانی ممکن است کند باشد.
ج. پرخوری عصبی
- توضیحات کاربردی: SSRIها ممکن است در کاهش دفعات پرخوری و رفتارهای جبرانی (مانند پاکسازی) در بیماران مبتلا به پرخوری عصبی مفید باشند.
- ملاحظه بالینی: درمان پرخوری عصبی معمولاً نیاز به یک رویکرد جامع شامل روان‌درمانی و مدیریت تغذیه دارد و اس سیتالوپرام تنها یک جزء کمکی است.
د. سندرم پیش از قاعدگی و اختلال دیسفوریک پیش از قاعدگی
- توضیحات کاربردی: اس سیتالوپرام می‌تواند به طور قابل توجهی علائم شدید عاطفی و جسمی PMDD را کاهش دهد.
- ملاحظه بالینی: درمان در این شرایط می‌تواند به صورت مداوم یا تنها در فاز لوتئال (از تخمک‌گذاری تا شروع قاعدگی) تجویز شود.
من مصرف کردم جواب نگرفتم.
سلام و ادب.مدت زمان مصرف دارو در شروع اثرش،اهمیت داره..ضمن اینکه دلیل شروع بیماری هم در اثربخشی دارو مهمه..یعنی مثلا اگر افسردگی،زمینه های عینی و حقیقی در زندگی واقعی فرد دارن،تا اون زمینه ها ،برطرف نشوند،از دارو هم کار چندانی ساخته نخواهد بود.