قرص پریکوئین 1.25 میلیگرم چیست؟
قرص پریکوئین 1.25 میلیگرم یک داروی هورمونی است که در دسته هورمونهای استروژنی قرار میگیرد. این دارو حاوی استروژن کونژوگه است که ترکیبی از استروژنهای طبیعی استخراجشده از منابع حیوانی است. پریکوئین بهعنوان بخشی از درمان جایگزینی هورمون (HRT) برای مدیریت علائم ناشی از کمبود استروژن، بهویژه در دوران یائسگی، تجویز میشود. تولید این دارو توسط شرکت معتبر آتی فارمد در ایران انجام میگیرد.
موارد مصرف قرص پریکوئین 1.25
پریکوئین (استروژن کونژوگه) عمدتاً برای درمان مشکلات ناشی از کاهش تولید استروژن در بدن مورد استفاده قرار میگیرد. مهمترین موارد مصرف عبارتاند از:
- درمان گرگرفتگی متوسط تا شدید و تعریق شبانه (علائم وازوموتور یائسگی).
- پیشگیری از پوکی استخوان پس از یائسگی در زنانی که سایر درمانها برایشان مناسب نیست.
- درمان علائم آتروفی واژن و فرج (خشکی، سوزش، درد در حین رابطه).
- درمان کمکاری تخمدانها یا شرایطی که منجر به تولید ناکافی استروژن میشوند.
- تسکین علائم مرتبط با یائسگی زودرس (جراحی یا طبیعی).
نکته کلیدی: اگر رحم دارید، معمولاً پریکوئین همراه با یک پروژستین (هورمون پروژسترون) تجویز میشود تا خطر سرطان آندومتر کاهش یابد.
دوز و نحوه مصرف صحیح قرص پریکوئین 1.25
نحوه مصرف پریکوئین کاملاً توسط پزشک و بر اساس شرایط فردی و هدف درمان تعیین میشود.
- دوز مصرف: دوز معمول برای شروع درمان جایگزینی هورمون، 1.25 میلیگرم در روز است، اما پزشک ممکن است دوز کمتری را برای شروع تجویز کند.
نحوه مصرف:
- قرص را هر روز در یک زمان مشخص (برای مثال، بعد از صبحانه) میل کنید.
- قرص را کامل با آب ببلعید؛ از خرد کردن یا جویدن آن خودداری کنید.
- پریکوئین ممکن است به صورت چرخهای (مثلاً مصرف 21 روز و قطع 7 روز) یا به صورت مداوم روزانه تجویز شود. حتماً دستورالعمل پزشک را دقیقاً دنبال کنید.
عوارض جانبی شایع قرص پریکوئین 1.25
مانند هر داروی هورمونی دیگری، پریکوئین نیز میتواند عوارضی داشته باشد. عوارض شایع که اغلب با ادامه مصرف کاهش مییابند، شامل موارد زیر هستند:
- حالت تهوع یا استفراغ خفیف
- حساس شدن یا درد پستانها
- سردرد یا سرگیجه
- لکه بینی یا خونریزی غیرطبیعی واژن (در صورت تداوم یا شدت، فوراً به پزشک اطلاع دهید.)
- تغییرات وزن (افزایش یا کاهش)
عوارض جانبی جدی و خطرناک قرص پریکوئین 1.25
اگرچه عوارض جدی نادر هستند، اما اطلاع از علائم هشداردهنده بسیار حیاتی است. در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر، مصرف دارو را قطع کرده و بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید:
- علائم لخته شدن خون: درد شدید قفسه سینه، تنگی نفس ناگهانی، سرفه خونی، تورم یا درد در پا (به خصوص در ناحیه ساق).
- علائم سکته: سردرد شدید و ناگهانی، اختلال در تکلم، ضعف در یک سمت بدن.
- مشکلات کبدی: زردی پوست و چشمها (یرقان)، درد در ناحیه شکم.
- توده یا ترشحات غیرطبیعی در پستانها.
- فشار خون بالا و غیر قابل کنترل.
موارد منع مصرف قرص پریکوئین 1.25
مصرف پریکوئین در برخی شرایط مطلقاً ممنوع است و باید قبل از تجویز، سابقه پزشکی بیمار به دقت بررسی شود. اگر هر یک از موارد زیر را دارید، به پزشک خود اطلاع دهید:
- سابقه سرطان سینه یا رحم (حتی مشکوک).
- خونریزی واژینال بدون علت مشخص.
- سابقه لخته شدن خون در پاها (ترومبوز ورید عمقی)، ریهها (آمبولی ریه) یا سکته قلبی/مغزی.
- بیماریهای فعال کبدی.
- حساسیت شدید به استروژن کونژوگه یا اجزای دیگر دارو.
- پورفیری.
تداخلات دارویی مهم قرص پریکوئین 1.25 با سایر داروها
برخی داروها میتوانند اثربخشی پریکوئین را کاهش دهند یا خطر عوارض جانبی آن را افزایش دهند. مهمترین تداخلات عبارتاند از:
- داروهای ضد تشنج: مانند فنیتوئین، کاربامازپین، فنوباربیتال.
- آنتیبیوتیکها: مانند ریفامپین.
- داروهای ضد ویروس HIV: مانند ریتوناویر.
- داروهای گیاهی: مانند علف چای (سنت جانز وورت).
توجه: همیشه فهرست کامل داروهای مصرفی (شامل داروهای بدون نسخه، مکملها و گیاهی) خود را به پزشک اطلاع دهید.
مصرف قرص پریکوئین 1.25 در دوران بارداری و شیردهی
پریکوئین (استروژن کونژوگه) نباید در دوران بارداری استفاده شود، زیرا میتواند به جنین آسیب برساند. این دارو عمدتاً برای زنانی تجویز میشود که در دوران باروری نیستند. همچنین، این دارو در شیر مادر ترشح میشود و ممکن است بر تولید شیر و نوزاد تأثیر بگذارد؛ بنابراین مصرف آن در دوران شیردهی توصیه نمیشود. در صورت احتمال بارداری، فوراً مصرف را قطع و به پزشک اطلاع دهید.
مدیریت فراموش کردن دوز قرص پریکوئین 1.25
اگر یک دوز از پریکوئین را فراموش کردید:
- اگر کمتر از 12 ساعت از زمان معمول مصرف گذشته است، دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید.
- اگر بیش از 12 ساعت گذشته است، از مصرف دوز فراموش شده صرفنظر کنید و دوز بعدی را در زمان معمول خود مصرف نمایید.
- هرگز برای جبران دوز فراموش شده، دو قرص را در یک روز مصرف نکنید.
نکات مهم قبل از شروع درمان با قرص پریکوئین 1.25
قبل از شروع مصرف پریکوئین، انجام معاینات و آزمایشات زیر ضروری است:
- معاینه فیزیکی کامل: شامل فشار خون و وزن.
- معاینه پستان و لگن: برای بررسی سلامت رحم و پستانها.
- ماموگرافی: برای بررسی بافت پستان.
- آزمایش خون: برای بررسی عملکرد کبد و سطح چربیها در برخی موارد.
- پاپ اسمیر: بر اساس پروتکلهای غربالگری.
مقایسه قرص پریکوئین 1.25 میلیگرم با داروهای مشابه
چندین داروی دیگر نیز حاوی استروژن کونژوگه (مانند پرمارین) یا سایر انواع استروژنها (مانند استرادیول) هستند که میتوانند جایگزین پریکوئین شوند. این جایگزینها شامل:
- داروهای خوراکی مشابه: مانند استروژن کونژوگه با برندهای دیگر.
- استروژنهای ترانسدرمال: مانند پچهای پوستی استروژن.
- استروژنهای موضعی: مانند کرمها یا حلقههای واژینال (برای علائم موضعی).
نکته: انتخاب جایگزین تنها باید توسط پزشک و بر اساس وضعیت بالینی شما صورت گیرد.
اثربخشی قرص پریکوئین 1.25 چقدر طول میکشد؟
- گرگرفتگی: بهبود گرگرفتگی معمولاً طی چند هفته پس از شروع درمان آغاز میشود و حداکثر اثربخشی ظرف چند ماه به دست میآید.
- آتروفی واژن: بهبود علائم موضعی ممکن است کمی بیشتر طول بکشد.
- پوکی استخوان: پریکوئین به صورت طولانیمدت برای جلوگیری از کاهش تراکم استخوان عمل میکند و تأثیر آن در آزمایشهای سنجش تراکم استخوان (DEXA) قابل مشاهده است.
آیا مصرف قرص پریکوئین 1.25 خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهد؟
مصرف استروژن کونژوگه (پریکوئین) به عنوان بخشی از HRT، موضوع بحثبرانگیز بوده است:
- سرطان آندومتر (رحم): در زنانی که رحم دارند، استفاده از استروژن به تنهایی خطر سرطان آندومتر را افزایش میدهد. به همین دلیل، تجویز پروژستین در کنار پریکوئین برای این دسته از بیماران الزامی است.
- سرطان پستان: مطالعات نشان میدهند که HRT ترکیبی (استروژن + پروژستین) میتواند خطر ابتلا به سرطان پستان را در استفاده طولانیمدت (بیش از 5 سال) اندکی افزایش دهد.
- تصمیمگیری: پزشک شما باید با در نظر گرفتن مزایا و خطرات فردی، کمترین دوز مؤثر را برای کوتاهترین زمان ممکن تجویز کند.
آیا قرص پریکوئین 1.25 باعث لخته شدن خون میشود؟
استروژنهای خوراکی مانند پریکوئین میتوانند خطر لخته شدن خون (ترومبوز) را در سیاهرگهای عمقی (DVT) و آمبولی ریه (PE) افزایش دهند. این خطر به ویژه در موارد زیر بالاتر است:
- سابقه قبلی لخته شدن خون یا سکته.
- چاقی شدید.
- بیتحرکی طولانیمدت (مثلاً پس از جراحیهای بزرگ یا استراحت مطلق).
توصیه: اگر مجبور به بیحرکتی طولانی هستید، حتماً قبل از عمل جراحی یا سفر طولانی، پزشک خود را در جریان قرار دهید.
شرایط نگهداری صحیح قرص پریکوئین 1.25
برای حفظ اثربخشی پریکوئین:
- دارو را در دمای اتاق (معمولاً زیر 30 درجه سانتیگراد)، دور از رطوبت و گرما نگهداری کنید.
- آن را در بستهبندی اصلی و دور از دسترس کودکان قرار دهید.
- از مصرف دارو پس از تاریخ انقضای درج شده روی جعبه خودداری کنید.