متادون یک آگونیست اوپیوئیدی سنتتیک طولانیاثر است که در درجه اول برای درمان درد مزمن شدید و به عنوان درمان کمکی برای وابستگی به اوپیوئیدها استفاده میشود. این راهنمای تخصصی برای استفاده بالینی پزشکان تدوین شده است.
۱. موارد مصرف تأیید شده موارد مصرف تأیید شده متادون حول دو محور اصلی، یعنی مدیریت درد و درمان وابستگی به مواد، متمرکز است.
الف. درمان درد مزمن
توضیحات کاربردی و بالینی: - درد مزمن شدید: متادون برای مدیریت درد مزمن شدید تا متوسط که به سایر مسکنهای اوپیوئیدی کوتاهاثر یا درمانهای دیگر پاسخ نمیدهد، تأیید شده است.
- ویژگیها: به دلیل نیمهعمر طولانی و آگونیسم گیرندههای مو متادون میتواند تسکین درد پایدارتری را فراهم کند و به ویژه در دردهای نوروپاتیک و دردهای مقاوم به اوپیوئیدهای معمول مفید باشد.
- احتیاط بالینی: به دلیل فارماکوکینتیک پیچیده و نیمهعمر دفع بسیار طولانی (که ممکن است تا ۶۰ ساعت یا بیشتر باشد)، تنظیم دوز متادون برای درد باید با احتیاط فراوان و به آرامی صورت گیرد تا از تجمع دارو و خطر دپرسیون تنفسی جلوگیری شود.
ب. درمان نگهداری در وابستگی به اوپیوئیدها
توضیحات کاربردی و بالینی: - جایگزین طولانیمدت: متادون به عنوان یک داروی آگونیست اوپیوئیدی در برنامههای درمان کمکی (MAT) برای ترک وابستگی به مواد مخدر مانند هروئین یا مسکنهای اوپیوئیدی استفاده میشود.
- مکانیسم: متادون با اشغال و فعالسازی گیرندههای اوپیوئیدی در مغز، از طریق فراهم کردن یک دوز پایدار و کنترلشده، علائم ترک را کاهش میدهد و ولع مصرف را سرکوب میکند.
- اهمیت بالینی: نیمهعمر طولانی آن امکان دوزگذاری یک بار در روز را فراهم میکند و نوسانات غلظت پلاسمایی را که منجر به چرخههای سرخوشی و ولع در سایر اوپیوئیدها میشود، کاهش میدهد.
ج. سمزدایی از اوپیوئیدها
توضیحات کاربردی و بالینی: - کوتاهمدت: متادون میتواند در یک برنامه کوتاهمدت سمزدایی (مثلاً در یک دوره ۲۱ روزه) برای کاهش تدریجی وابستگی جسمی به اوپیوئیدها استفاده شود.
- اهمیت بالینی: دوز اولیه متادون در سمزدایی باید به اندازه کافی پایین باشد تا از مسمومیت جلوگیری شود، اما به تدریج کاهش یابد تا علائم ترک قابل تحمل باشند.
۲. موارد مصرف خارج از برچسب متادون به دلیل خواص منحصر به فرد خود در گیرندههای NMDA و خواص ضد درد، در برخی شرایط بالینی خارج از برچسب نیز استفاده میشود، اگرچه این موارد نیاز به دادههای قویتر دارند.
الف. دردهای نوروپاتیک مقاوم
توضیحات کاربردی و بالینی: - مکانیسم: متادون علاوه بر آگونیسم گیرنده اوپیوئیدی مو، به عنوان یک آنتاگونیست گیرندههای NMDA (N-methyl-D-aspartate) نیز عمل میکند.
- مزیت: این خاصیت آنتاگونیستی NMDA میتواند در درمان دردهای نوروپاتیک (مانند نوروپاتی دیابتی یا نورالژی پس از هرپس) که به سایر اوپیوئیدها پاسخ نمیدهند، بسیار مؤثر باشد. مسیرهای درد نوروپاتیک اغلب توسط فعالسازی گیرندههای NMDA تقویت میشوند.
- احتیاط بالینی: استفاده از متادون در این موارد باید توسط متخصص درد و با پایش دقیق عوارض جانبی قلبی و تنفسی انجام شود.
ب. سندرم پای بیقرار
توضیحات کاربردی و بالینی: - کاربرد: در موارد شدید سندرم پای بیقرار که به درمانهای خط اول (مانند آگونیستهای دوپامین) پاسخ نمیدهند یا عوارض جانبی شدیدی دارند، اوپیوئیدها از جمله متادون ممکن است استفاده شوند.
- مکانیسم: متادون احتمالاً با اثرگذاری بر روی مسیرهای اوپیوئیدی در نخاع و مغز، به کاهش احساس ناراحتکننده و نیاز به حرکت در اندامها کمک میکند.
سلام خسته نباشید.قرص ۲۰متادون ۲۰ازکجاتهیه کنم؟چراکمیاب شده حالاماچکارکنیم؟غرورش ۳۰تومان می خریدم الان نیس.