گلی کلازید، متعلق به دسته سولفونیل اورههای نسل دوم است که با تحریک سلولهای بتای پانکراس برای آزادسازی انسولین عمل کرده و به کنترل قند خون کمک میکند. این دارو به ویژه در فرمولاسیونهای با آزادسازی اصلاح شده، به دلیل خطر کمتر افت قند خون، در بسیاری از دستورالعملهای بالینی ارجحیت دارد.
۱. موارد مصرف تأیید شده کنترل افزایش قند خون در دیابت نوع ۲ بزرگسالان
- توضیحات کاربردی بالینی: گلی کلازید به طور گستردهای برای کنترل افزایش قند خون (هیپرگلیسمی) در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲ استفاده میشود که مدیریت قند خون آنها تنها با رژیم غذایی مناسب، ورزش و کاهش وزن به حد مطلوب نرسیده است.
- خط اول یا دوم درمان: اغلب به عنوان یک داروی خط دوم به متفورمین اضافه میشود، یا به عنوان تک درمانی در بیمارانی که متفورمین را تحمل نمیکنند یا در آنها منع مصرف دارد، استفاده میشود.
- مزیت خاص: مطالعات نشان دادهاند که گلی کلازید، به ویژه فرمولاسیون با آزادسازی اصلاح شده، در مقایسه با برخی دیگر از سولفونیل اورهها، با خطر کمتر افت قند خون شدید همراه است. همچنین، برخی منابع، اثرات خنثی یا حتی محافظتی قلبی-عروقی برای آن مطرح کردهاند و آن را به گزینهای مطلوب در این کلاس دارویی تبدیل کردهاند.
- دوزینگ: معمولاً به صورت یک یا دو بار در روز و همراه با غذا (به خصوص صبحانه) مصرف میشود تا همزمانی ترشح انسولین با وعدههای غذایی بهبود یابد.
۲. موارد مصرف خارج برچسب اگرچه گلی کلازید به طور خاص برای مصارف زیر در برچسب دارویی تأیید نشده است، اما در شرایط بالینی خاص بر اساس مکانیسم عمل و شواهد موجود، مورد استفاده قرار میگیرد:
الف) مدیریت قند خون بالا ناشی از استروئیدها
- توضیحات کاربردی بالینی: کورتیکواستروئیدها به دلیل افزایش مقاومت به انسولین و تولید گلوکز کبدی، میتوانند باعث افزایش قند خون شوند، که به ویژه در بیماران غیر دیابتی یا افراد دیابتی که تحت درمان با دوزهای بالای استروئید هستند، مشاهده میشود.
- جایگاه درمانی: گلی کلازید میتواند به عنوان یک درمان نجاتبخش برای کنترل موقت این نوع افزایش قند خون استفاده شود. از آنجایی که افزایش قند خون ناشی از استروئیدها اغلب در بعدازظهر و عصر به اوج خود میرسد، دوزبندی و زمان مصرف آن نیاز به تنظیم دقیق توسط پزشک دارد.
ب) درمان نوع خاصی از دیابت جوانان (MODY)
- توضیحات کاربردی بالینی: شواهدی وجود دارد که نشان میدهد برخی زیرگروههای دیابت جوانان با شروع در بزرگسالی (مانند زیرگروههای ۱، ۳ و ۱۲) به دلیل نقص ژنتیکی در عملکرد سلولهای بتا، به درمان با سولفونیل اورهها پاسخ بسیار خوبی میدهند.
- جایگاه درمانی: در این بیماران، سولفونیل اورهها مانند گلی کلازید، درمان خط اول هستند و میتوانند جایگزین تزریق انسولین شوند. با این حال، تشخیص این زیرگروههای نادر و درمان آنها نیازمند بررسی ژنتیکی و مدیریت توسط فوق تخصص غدد است.
ج) درمان ترکیبی در فازهای پیشرفته دیابت
- توضیحات کاربردی بالینی: گلی کلازید میتواند به عنوان بخشی از یک رژیم درمانی چند دارویی در بیمارانی که با متفورمین و سایر داروهای کاهنده قند خون (مانند مهارکنندههای اس جی ال تی دو یا دی پی پی چهار) به اهداف هموگلوبین ای وان سی نرسیدهاند، اضافه شود.
- نکته بالینی: در این موارد، اضافه شدن گلی کلازید به دلیل مکانیسم متفاوت آن (تحریک ترشح انسولین) میتواند به بهبود بیشتر کنترل قند خون کمک کند، اما خطر افت قند خون باید در نظر گرفته شود.
من دو تا قرص گلی کلازید60 همزمان میخورم میتوانم یک ونیم قرص 80 بخورم؟