موارد مصرف تأیید شده ریزاتریپتان یکی از داروهای دسته تریپتانها است که به عنوان آگونیست گیرندههای سروتونین ۵-اچتیوان عمل میکند و برای درمان حملات سردرد خاص تأیید شده است.
درمان حاد حملات میگرن با یا بدون اورا
- توضیحات بالینی و کاربردی: مهمترین و تأیید شدهترین کاربرد ریزاتریپتان، درمان حاد حملات میگرن است. این دارو برای پیشگیری از میگرن تأیید نشده است، بلکه باید به محض تشخیص حمله میگرنی (با یا بدون علائم پیشآگاهی) مصرف شود تا بیشترین اثربخشی را داشته باشد.
- مکانیسم اثر مرتبط: ریزاتریپتان با انقباض عروق خونی متسع شده در جمجمه و مهار آزادسازی پپتیدهای عصبی التهابزا در پایانههای عصبی عصب سهقلو (تریژمینال)، به سرعت سردرد و علائم همراه آن (مانند تهوع، حساسیت به نور و صدا) را کاهش میدهد.
- نکته بالینی برای پزشک: این دارو به ویژه در بیمارانی که نیاز به تسکین سریع دارند، به دلیل وجود فرمولاسیون قرصهای خوراکی متلاشی شونده (که نیاز به آب ندارند) و جذب سریعتر، گزینه مناسبی است.
موارد مصرف خارج برچسب اگرچه ریزاتریپتان به طور رسمی برای موارد زیر در برچسب دارو تأیید نشده است، اما ممکن است در برخی موارد بالینی توسط پزشکان تجویز شود:
درمان حاد سردردهای خوشهای (کلاستر)
- توضیحات بالینی و کاربردی: برخی از تریپتانها (به ویژه سوماتریپتان تزریقی یا داخل بینی) به طور گسترده برای درمان حملات حاد سردردهای خوشهای استفاده میشوند، اما در مورد ریزاتریپتان این استفاده خارج برچسب تلقی میشود. با این حال، به دلیل مکانیسم اثر مشابه (انقباض عروق مغزی و اثرات بر مسیر سهقلو)، ممکن است در برخی موارد که سایر تریپتانهای تأیید شده در دسترس نیستند یا تحمل نمیشوند، توسط پزشک تجویز گردد.
- نکته بالینی: این کاربرد کمتر رایج است و اثربخشی آن به اندازه سوماتریپتان در سردردهای خوشهای قوی نیست. پزشکان باید احتیاط لازم را در نظر داشته باشند.