دیسیکلومین یک داروی ضد اسپاسم و آنتی موسکارینی است که عمدتاً برای کاهش انقباضات و دردهای دستگاه گوارش استفاده میشود. این دارو با دو مکانیسم اثر میکند: یکی از طریق مهار مستقیم گیرندههای موسکارینی در عضلات صاف دستگاه گوارش و دیگری اثر مستقیم ضد اسپاسم بر خود عضلات.
۱. موارد مصرف تأیید شده تنها کاربرد تأیید شده برای دیسیکلومین در بزرگسالان، درمان اختلالات حرکتی دستگاه گوارش است.
سندروم روده تحریک پذیر
توضیحات کاربردی و بالینی: - هدف درمان: دیسیکلومین برای درمان علائم سندروم روده تحریک پذیر یا اختلالات عملکردی روده که با افزایش حرکت (هایپرموتیلیتی) و اسپاسم مشخص میشوند، تجویز میشود.
- علائم مورد نظر: این دارو به طور مؤثری در کاهش علائم اصلی سندرم روده تحریک پذیر، از جمله درد شکمی، انقباضات روده و بهبود کلی عملکرد روده نسبت به دارونما نشان داده است.
- جایگاه درمانی: طبق دستورالعملهای بالینی، دیسیکلومین و سایر داروهای ضد اسپاسم، یک خط درمانی اولیه برای تسکین علائم سندروم روده تحریک پذیر هستند، به ویژه در بیمارانی که اسهال علامت غالب است.
- دوز مصرفی متداول: دوز متداول شروع درمان برای بزرگسالان، ۲۰ میلیگرم چهار بار در روز به صورت خوراکی است که در صورت نیاز و تحمل بیمار، میتوان آن را تا ۴۰ میلیگرم چهار بار در روز افزایش داد.
۲. موارد مصرف خارج از برچسب
برخی کاربردهای دیسیکلومین وجود دارند که شواهد بالینی کافی برای حمایت از آنها موجود نیست و یا توسط سازمانهای نظارتی تأیید نشدهاند، اما در گذشته یا به صورت محدود مورد استفاده قرار گرفتهاند:
الف) قولنج شیرخواران
توضیحات کاربردی و بالینی: - وضعیت فعلی: دیسیکلومین در گذشته برای درمان قولنج نوزادان استفاده میشد. با این حال، استفاده از آن در شیرخواران زیر ۶ ماه به دلیل خطر بروز عوارض جانبی جدی و نادر (مانند مشکلات تنفسی، تشنج و کما) اکیداً توصیه نمیشود و منع مصرف دارد.
- هشدار بالینی: از آنجایی که قولنج نوزادان یک وضعیت خوشخیم و خود محدود شونده است، درمان دارویی به طور کلی توصیه نمیشود. در صورت لزوم، داروهای جایگزین با خطر کمتر باید در نظر گرفته شوند.
ب) آنتروکولیت حاد
توضیحات کاربردی و بالینی: - هدف درمانی: این دارو به صورت تکی یا ترکیبی در گذشته برای درمان التهاب حاد روده و کولون تجویز میشد.
- ملاحظات بالینی: شواهد قابل توجهی برای اثربخشی این دارو در این کاربرد وجود ندارد و به دلیل مکانیسم ضد موسکارینی، میتواند حرکات روده را به شدت سرکوب کرده و در بیمارانی که دچار آسیب شدید روده هستند، خطر عوارضی مانند مگاکولون سمی را افزایش دهد. بنابراین، استفاده از آن در شرایط التهابی حاد روده باید با احتیاط فراوان و تنها زمانی انجام شود که علل دیگر انسداد یا شرایط حاد رد شده باشند.
ج) اضطراب
توضیحات کاربردی و بالینی: - هدف درمانی: دیسیکلومین گاهی اوقات به دلیل اثرات آرامبخش خفیف و همچنین اثرات محیطی آن (کاهش علائم فیزیکی اضطراب مانند اسپاسم شکمی) برای درمان اضطراب استفاده شده است.
- جایگاه درمانی: این یک کاربرد خارج برچسب است و دیسیکلومین به طور معمول به عنوان یک داروی خط اول یا استاندارد برای درمان اختلالات اضطرابی توصیه نمیشود. داروهای اصلیتر و با شواهد قویتر برای درمان اضطراب در دسترس هستند.