کاربرد دی سیکلومین برای چه مواردی است؟
دی سیکلومین یک داروی ضد اسپاسم است که برای تسکین کرامپ(دل پیچه) بکار می رود. دی سیکلومین برای تسکین اسپاسم یا گرفتگی عضلانی در دستگاه گوارش و معمولاً برای علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) مانند گرفتگی، نفخ، و ناراحتی استفاده می شود.
این دارو همچنین در کولیک شیرخواران بالای ۶ماه طبق نظر پزشک استفاده می شود.
دیسیکلومین را چه زمانی مصرف کنیم؟
معمولاً توصیه میشود دیسیکلومین را یک ربع تا نیم ساعت قبل از غذا مصرف کنید.
چطور دی سیکلومین مصرف کنیم؟
این دارو بصورت قرص ،آمپول تزریقی و شربت و محلول و الگزیر خوراکی موجود می باشد.
فرم تزریقی فقط برای تزریق عضلانی میباشد.
در صورتی که داروی خوراکی را بدون تجویز پزشک مصرف می نمایید، معمولاً یک قرص -۲۰ ۱۰میلی گرمی یا ۵سی سی شربت در دو یا سه نوبت در روز تجویز می گردد. ممکن است پزشک به شما بگوید در صورت دل درد حداکثر تا ۴بار در روز از این دارو استفاده کنید.
مصرف دیسیکلومین را تا چه زمانی ادامه دهیم؟
دی سیکلومین را تنها زمانی که علایمی مانند دل پیچه شدید دارید مصرف نمایید. نیازی به مصرف منظم و مداوم دارو نیست و هر زمان که احساس بهبودی نمودید، مصرف دارو را قطع نمایید.(ممکن است یک تا دوهفته در صورت نیاز این دارو مصرف شود.). در صورت تشدید علایم یا عدم احساس بهبودی به پزشک خود مراجعه نمایید.
در صورتی که پس از دوهفته مصرف دی سیکلومین بهبودی در شما مشاهده نگشت به پزشک مراجعه نمایید .
عوارض دیسیکلومین چیست؟
عوارض رایج دیسیکلومین شامل خشکی دهان، سرگیجه، خوابآلودگی، تهوع و اختلالات بینایی میشود. در موارد نادر ممکن است عوارض جدیتری مثل گیجی، توهم و تپش قلب ایجاد شود که در این صورت باید پزشک را در جریان قرار داد.
آیا دیسیکلومین خوابآور است؟
بله، یکی از عوارض جانبی دیسیکلومین خوابآلودگی است. به همین خاطر بهتر است هنگام مصرف از رانندگی و کارهای نیازمند تمرکز خودداری کنید.
آیا دیسیکلومین برای معده درد مفید است؟
بله، دیسیکلومین با کاهش اسپاسم و گرفتگیهای عضلات معده و روده میتواند درد معده را کاهش دهد، اما توصیه میشود که تنها در مواردی که پزشک صلاح میداند و به مدت کوتاه از آن استفاده کنید.
آیا مصرف دیسیکلومین اعتیادآور است؟
خیر، دیسیکلومین معمولاً اعتیادآور نیست اما مصرف آن باید طبق توصیه پزشک باشد و از مصرف طولانیمدت آن خودداری شود. مصرف بیش از ۲هفته به صورت مداوم توصیه نمیشود.
دیسیکلومین را با چه داروهایی نباید مصرف کرد؟
دیسیکلومین ممکن است با داروهای ضدافسردگی، داروهای ضدتشنج و داروهای آنتیکولینرژیک مثل آتروپین، اکسیبوتینین، ایپراتروپیوم (برای درمان بیماریهای تنفسی مانند آسم و COPD)، و هیوسیامین تداخل داشته باشد. از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود(خصوصاً داروهای ضد اسهال،ضداسید معده،ضد حساسیت و ضد افسردگی)را در اختیار پزشک یا داروساز خود قرار دهید.
چند بار در روز میتوان دیسیکلومین مصرف کرد؟
معمولاً دوز مصرفی دیسیکلومین برای بزرگسالان ۲۰ میلیگرم، ۲ تا ۴ بار در روز است اما دوز دقیق باید توسط پزشک تعیین شود.
چقدر طول میکشد تا دیسیکلومین اثر کند؟
اثر دیسیکلومین معمولاً ظرف ۳۰ دقیقه تا یک ساعت پس از مصرف آغاز میشود.
آیا دیسیکلومین برای همه سنین مناسب است؟
خیر، این دارو برای کودکان زیر ۶ ماه مناسب نیست. همچنین در افراد سالمند باید با احتیاط مصرف شود.
مصرف دیسیکلومین برای چه کسانی ممنوع است؟
افراد مبتلا به بیماریهای خاص نظیر گلوکوم، انسداد معده و مجاری ادراری، برخی بیماریهای گوارشی، ناراحتی قلبی عروقی ناپایدار در خونریزی حاد، میاستنی گراویس، اسهال خونی، نوزادان کمتر از ۶ماه و مادران شیرده نباید از دیسیکلومین استفاده کنند.
چه کسانی در مصرف دیسیکلومین باید احتیاط کنند؟
در صورت بارداری یا اقدام به بارداری،وجود مشكلات پروستات در آقایان، سابقه ی هرگونه مشکل گوارشی نظیر رفلاکس ،اسهال ،زخم معده یا یبوست شدید،مشکلات چشمی مربوط به افزایش فشار چشم یا گلوکوم،اختلال یا آسیب عصبی،ضربان قلب نامنظم و سابقه ی حمله ی اخیر قلبی و حساسیت دارویی و در افراد سندرم داون قبل از شروع دیسیکلومین با پزشک خود مشورت کنید.
اطلاعات تخصصی
موارد مصرف دیسیکلومین
دیسیکلومین یک داروی ضد اسپاسم و آنتی موسکارینی است که عمدتاً برای کاهش انقباضات و دردهای دستگاه گوارش استفاده میشود. این دارو با دو مکانیسم اثر میکند: یکی از طریق مهار مستقیم گیرندههای موسکارینی در عضلات صاف دستگاه گوارش و دیگری اثر مستقیم ضد اسپاسم بر خود عضلات.
۱. موارد مصرف تأیید شده
تنها کاربرد تأیید شده برای دیسیکلومین در بزرگسالان، درمان اختلالات حرکتی دستگاه گوارش است.
سندروم روده تحریک پذیر
توضیحات کاربردی و بالینی: - هدف درمان: دیسیکلومین برای درمان علائم سندروم روده تحریک پذیر یا اختلالات عملکردی روده که با افزایش حرکت (هایپرموتیلیتی) و اسپاسم مشخص میشوند، تجویز میشود.
- علائم مورد نظر: این دارو به طور مؤثری در کاهش علائم اصلی سندرم روده تحریک پذیر، از جمله درد شکمی، انقباضات روده و بهبود کلی عملکرد روده نسبت به دارونما نشان داده است.
- جایگاه درمانی: طبق دستورالعملهای بالینی، دیسیکلومین و سایر داروهای ضد اسپاسم، یک خط درمانی اولیه برای تسکین علائم سندروم روده تحریک پذیر هستند، به ویژه در بیمارانی که اسهال علامت غالب است.
- دوز مصرفی متداول: دوز متداول شروع درمان برای بزرگسالان، ۲۰ میلیگرم چهار بار در روز به صورت خوراکی است که در صورت نیاز و تحمل بیمار، میتوان آن را تا ۴۰ میلیگرم چهار بار در روز افزایش داد.
۲. موارد مصرف خارج از برچسب
برخی کاربردهای دیسیکلومین وجود دارند که شواهد بالینی کافی برای حمایت از آنها موجود نیست و یا توسط سازمانهای نظارتی تأیید نشدهاند، اما در گذشته یا به صورت محدود مورد استفاده قرار گرفتهاند:
الف) قولنج شیرخواران
توضیحات کاربردی و بالینی: - وضعیت فعلی: دیسیکلومین در گذشته برای درمان قولنج نوزادان استفاده میشد. با این حال، استفاده از آن در شیرخواران زیر ۶ ماه به دلیل خطر بروز عوارض جانبی جدی و نادر (مانند مشکلات تنفسی، تشنج و کما) اکیداً توصیه نمیشود و منع مصرف دارد.
- هشدار بالینی: از آنجایی که قولنج نوزادان یک وضعیت خوشخیم و خود محدود شونده است، درمان دارویی به طور کلی توصیه نمیشود. در صورت لزوم، داروهای جایگزین با خطر کمتر باید در نظر گرفته شوند.
ب) آنتروکولیت حاد
توضیحات کاربردی و بالینی: - هدف درمانی: این دارو به صورت تکی یا ترکیبی در گذشته برای درمان التهاب حاد روده و کولون تجویز میشد.
- ملاحظات بالینی: شواهد قابل توجهی برای اثربخشی این دارو در این کاربرد وجود ندارد و به دلیل مکانیسم ضد موسکارینی، میتواند حرکات روده را به شدت سرکوب کرده و در بیمارانی که دچار آسیب شدید روده هستند، خطر عوارضی مانند مگاکولون سمی را افزایش دهد. بنابراین، استفاده از آن در شرایط التهابی حاد روده باید با احتیاط فراوان و تنها زمانی انجام شود که علل دیگر انسداد یا شرایط حاد رد شده باشند.
ج) اضطراب
توضیحات کاربردی و بالینی: - هدف درمانی: دیسیکلومین گاهی اوقات به دلیل اثرات آرامبخش خفیف و همچنین اثرات محیطی آن (کاهش علائم فیزیکی اضطراب مانند اسپاسم شکمی) برای درمان اضطراب استفاده شده است.
- جایگاه درمانی: این یک کاربرد خارج برچسب است و دیسیکلومین به طور معمول به عنوان یک داروی خط اول یا استاندارد برای درمان اختلالات اضطرابی توصیه نمیشود. داروهای اصلیتر و با شواهد قویتر برای درمان اضطراب در دسترس هستند.
مکانیسم اثر دیسیکلومین
دیسیکلومین به عنوان یک داروی ضد اسپاسم، نقش مهمی در مدیریت علائم سندروم روده تحریک پذیر دارد. اثر تسکین دهنده دیسیکلومین بر اسپاسم عضلات صاف دستگاه گوارش، از طریق یک مکانیسم دوگانه اعمال میشود که شامل اثرات آنتیکولینرژیک و اثر مستقیم بر عضله است:
- اثر ضد موسکارینی (آنتیکولینرژیک): دیسیکلومین عمدتاً با مهار رقابتی عملکرد استیل کولین در گیرندههای موسکارینی سلولهای عضلانی صاف دستگاه گوارش عمل میکند. این عمل باعث کاهش تحریکات عصبی پاراسمپاتیک میشود که به طور معمول انقباضات و ترشحات روده را افزایش میدهند. قدرت آنتیکولینرژیک آن در مقایسه با آتروپین کمتر است.
- اثر مستقیم ضد اسپاسم (عضلهگرا): این دارو همچنین یک اثر مستقیم غیر اختصاصی بر روی خود عضلات صاف دارد که مستقل از مهار گیرندههای کولینرژیک است. این ویژگی آن را از داروهای صرفاً آنتیکولینرژیک متمایز میکند و در نهایت منجر به شل شدن و تسکین اسپاسم عضلات روده میشود.
به دلیل این مکانیسم، دیسیکلومین به طور مؤثری اسپاسم عضلات صاف دستگاه گوارش را کاهش داده و علائم بالینی مانند درد شکمی و انقباضات ناشی از افزایش تحرک روده را در بیماران مبتلا به سندروم روده تحریک پذیر تسکین میدهد.
فارماکوکینتیک دیسیکلومین
جذب
- دیسیکلومین پس از مصرف خوراکی، به سرعت از دستگاه گوارش جذب میشود.
- اوج غلظت پلاسمایی: غلظت دارو در پلاسما معمولاً طی ۶۰ تا ۹۰ دقیقه پس از مصرف خوراکی به حداکثر مقدار خود میرسد. این جذب سریع، تجویز آن را نیم تا یک ساعت قبل از غذا برای کنترل اسپاسمهای پس از غذا توجیه میکند.
توزیع - این دارو به طور گسترده در بافتهای بدن توزیع میشود و حجم توزیع بالایی دارد (حدود ۳.۶۵ لیتر به ازای هر کیلوگرم).
متابولیسم و حذف - دفع دیسیکلومین به صورت دو فازی انجام میگیرد. بخش عمده آن از طریق ادرار (حدود ۸۰ درصد دوز) و بخش کمتری از طریق مدفوع (حدود ۱۰ درصد) دفع میشود.
- نیمه عمر حذف: نیمه عمر فاز اولیه حذف آن تقریباً ۱.۸ ساعت است، اما یک فاز ثانویه حذف با نیمه عمر طولانیتر (حدود ۹ تا ۱۰ ساعت) نیز مشاهده شده است. این مشخصه نیمه عمر، دوزبندی چهار بار در روز را برای حفظ اثر درمانی در طول شبانه روز توجیه میکند.
ملاحظات بالینی مهم: با توجه به نیمه عمر، دوز دارو معمولاً چهار بار در روز تجویز میشود تا سطح دارو برای مهار مداوم اسپاسم در دستگاه گوارش حفظ شود.
منع مصرف دیسیکلومین
۱. منع مصرف در بیماریها
تجویز دیسیکلومین در بیماران مبتلا به شرایط زیر، به دلیل خطر تشدید بیماری یا عوارض جانبی جدی، ممنوعیت مطلق دارد:
- گلوکوم زاویه بسته: دیسیکلومین به دلیل اثرات میدریازیس (گشاد شدن مردمک)، میتواند فشار داخل چشمی را به طور خطرناکی افزایش دهد و باعث حملات حاد گلوکوم شود.
- انسداد دستگاه گوارش: از جمله انسداد مجرای پیلور یا انسداد روده. این دارو با کاهش حرکات روده، میتواند انسداد موجود را تشدید کرده و منجر به عوارض جدی شود.
- انسداد مجاری ادراری (از جمله اختلالات انسدادی ادراری): دیسیکلومین با کاهش تونیسیته مثانه، میتواند باعث احتباس ادرار شده و انسداد ادراری را تشدید کند.
- کولیت اولسراتیو شدید: استفاده از دوزهای بالای دیسیکلومین میتواند حرکات روده را به حدی سرکوب کند که خطر بروز عارضه کشنده مگاکولون سمی را به شدت افزایش دهد.
- ازوفاژیت رفلاکس (التهاب مری ناشی از رفلاکس): این دارو با کاهش فشار اسفنکتر تحتانی مری، میتواند رفلاکس اسید معده را بدتر کند.
- میاستنی گراویس: دیسیکلومین یک آنتاگونیست کولینرژیک است و میتواند ضعف عضلانی در بیماران میاستنی گراویس را تشدید کند.
- بیماری قلبی-عروقی ناپایدار همراه با خونریزی حاد: دیسیکلومین میتواند باعث تاکیکاردی (افزایش ضربان قلب) و اختلال در وضعیت همودینامیک بیمار شود.
۲. منع مصرف در بارداری و شیردهی
الف) بارداری - دستهبندی خطر: طبق سیستم قدیمی سازمان غذا و داروی آمریکا، دیسیکلومین در دسته B قرار میگیرد (در مطالعات حیوانی خطری برای جنین دیده نشده است، اما مطالعات کافی و کنترل شده در انسان وجود ندارد).
- ملاحظه بالینی: با وجود اینکه مطالعات حیوانی خطر قابل توجهی را نشان ندادهاند، دادههای کنترل شده انسانی کافی در دسترس نیست. بنابراین، تجویز دیسیکلومین در دوران بارداری باید تنها در صورت نیاز واضح و مبرم و با ارزیابی دقیق منافع در مقابل خطرات احتمالی صورت گیرد.
ب) شیردهی - منع مصرف مطلق: دیسیکلومین ممنوعیت مطلق مصرف در مادران شیرده دارد.
- خطر بالینی: دیسیکلومین در شیر مادر ترشح میشود. گزارشهای موردی از بروز آپنه (قطع تنفس) و سایر علائم تنفسی جدی در نوزادان شیرخواری که مادرانشان این دارو را مصرف میکردهاند، وجود دارد. این عوارض مشابه عوارض جانبی مشاهده شده در نوزادانی است که دیسیکلومین مستقیماً به آنها داده شده است. بنابراین، باید تصمیم به قطع شیردهی یا قطع مصرف دارو، با در نظر گرفتن اهمیت دارو برای مادر، گرفته شود.
۳. مصرف در کودکان - زیر ۶ ماه: دیسیکلومین در نوزادان زیر ۶ ماه سن ممنوعیت مطلق مصرف دارد.
- خطر جدی: تجویز این دارو به نوزادان با گزارشهای جدی عوارض جانبی، از جمله مشکلات تنفسی، تشنج، کاهش تون عضلانی و کما، و حتی مرگ همراه بوده است. اگرچه رابطه علت و معلولی قطعی در همه موارد مشخص نشده است، اما خطر آنقدر بالا است که مصرف آن در این گروه سنی ممنوع است.
- کودکان بزرگتر از ۶ ماه: مصرف دیسیکلومین در کودکان بالای ۶ ماه برای درمان سندروم روده تحریک پذیر در دوزهای پایینتر مجاز است، اما همچنان باید با احتیاط و نظارت دقیق بر علائم آنتیکولینرژیک و عوارض جانبی عصبی انجام گیرد.
عوارض جانبی دیسیکلومین
در کارآزماییهای بالینی که دوز ۴۰ میلیگرم دیسیکلومین چهار بار در روز (مجموعاً ۱۶۰ میلیگرم) استفاده شده است، شایعترین عوارض جانبی در مقایسه با دارونما به شرح زیر گزارش شدهاند:
- خشکی دهان: ۳۳ درصد بیماران (در مقابل ۵ درصد در گروه دارونما) این عارضه را تجربه کردهاند.
- سرگیجه: ۴۰ درصد بیماران (در مقابل ۵ درصد در گروه دارونما) دچار سرگیجه شدهاند.
- تاری دید: ۲۷ درصد بیماران (در مقابل ۲ درصد در گروه دارونما) تاری دید را گزارش کردهاند.
- تهوع: ۱۴ درصد بیماران (در مقابل ۶ درصد در گروه دارونما) تهوع داشتهاند.
- خوابآلودگی: ۹ درصد بیماران (در مقابل ۱ درصد در گروه دارونما) خوابآلودگی را تجربه کردهاند.
- ضعف یا سستی: ۷ درصد بیماران (در مقابل ۱ درصد در گروه دارونما) ضعف عمومی یا سستی را گزارش کردهاند.
- عصبانیت (نِروِس بودن): ۶ درصد بیماران (در مقابل ۲ درصد در گروه دارونما) این حالت را تجربه کردهاند.
نکات بالینی مهم: - اثر آنتیکولینرژیک بالا: در مجموع، تقریباً ۶۱ تا ۶۹ درصد از بیمارانی که دوز ۱۶۰ میلیگرم روزانه دیسیکلومین دریافت کردهاند، یک یا چند مورد از عوارض جانبی آنتیکولینرژیک را گزارش دادهاند.
- قطع دارو: حدود ۹ درصد از بیماران به دلیل تحمل نکردن عوارض جانبی، مجبور به قطع مصرف دارو شدهاند (در مقایسه با ۲ درصد در گروه دارونما).
- مدیریت دوز: اگرچه عوارض جانبی شایع هستند، در ۴۱ درصد از بیمارانی که عوارض را تجربه کردهاند، این عوارض بدون نیاز به کاهش دوز، برطرف شده یا قابل تحمل بودهاند. پزشک باید در صورت بروز عوارض، میزان تحمل بیمار را بسنجد و در صورت لزوم دوز را کاهش دهد.
عوارض جانبی با شیوع نامشخص یا کمتر شایععوارض زیر نیز، که بسیاری از آنها به اثرات آنتیکولینرژیک دیسیکلومین در سایر سیستمهای بدن مرتبط هستند، گزارش شدهاند و نیاز به هوشیاری بالینی دارند، هرچند درصد دقیق وقوع آنها در کارآزماییها به صورت عمومی گزارش نشده است:
- عوارض قلبی: تپش قلب، تاکیآریتمی (ضربان قلب سریع نامنظم).
- عوارض چشمی: میدریازیس (گشاد شدن مردمک)، فلج تطابق، افزایش فشار داخل چشمی.
- عوارض گوارشی: یبوست، سوء هاضمه، نفخ شکمی، از دست دادن اشتها.
- عوارض ادراری: احتباس ادرار، مشکل در دفع ادرار (به ویژه در بیماران با هیپرتروفی پروستات).
- عوارض عصبی مرکزی: گیجی، بینظمی، فراموشی کوتاه مدت، توهم، دیس آرتری (اختلال تکلم)، عدم تعادل، سرخوشی، بیخوابی و در موارد حساس، روانپریشی.
- واکنشهای حساسیتی: بثورات پوستی، خارش، کهیر، و در موارد نادر، شوک آنافیلاکسی.
- غدد درونریز: کاهش ترشح شیر در مادران شیرده.
- هشدار مهم بالینی: در صورت بروز عوارض جانبی سیستم عصبی مرکزی (مانند گیجی و توهم) یا عوارض جدی آنتیکولینرژیک، دارو باید قطع شود. این علائم معمولاً طی ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از قطع مصرف دارو برطرف میشوند.
تداخلات دارویی دیسیکلومین
۱. تداخلات دارویی
تداخلات دیسیکلومین را میتوان بر اساس نوع اثر متقابل دستهبندی کرد:
الف) افزایش خطر عوارض آنتیکولینرژیک
مصرف همزمان دیسیکلومین با سایر داروهای دارای خواص آنتیکولینرژیک میتواند منجر به تشدید عوارضی نظیر خشکی دهان، تاری دید، یبوست، احتباس ادرار، گیجی، و خوابآلودگی شود. این تداخلات از اهمیت بالایی برخوردارند و باید با احتیاط فراوان مدیریت شوند.
- داروهای ضد افسردگی سه حلقهای: مانند آمیتریپتیلین، نورتریپتیلین و دوکسپین.
- آنتی هیستامینها: مانند دیفنهیدرامین و کلرفنیرامین.
- داروهای ضد روانپریشی: مانند فنوتیازینها.
- داروهای ضد پارکینسون: مانند آمانتادین و تریهگزیفنیدیل.
- داروهای ضد اسپاسم کولینولیتیک دیگر: مانند هیوسیامین.
- داروهای ضد آریتمی کلاس I: مانند دیزوپیرامید.
ب) افزایش سطح خونی برخی داروها
- دیسیکلومین با کاهش حرکات دستگاه گوارش، میتواند زمان عبور دارو از روده را طولانیتر کرده و جذب برخی داروها را افزایش دهد که این امر منجر به افزایش غلظت خونی و خطر مسمومیت میشود.
- دیگوکسین: مصرف همزمان میتواند جذب دیگوکسین را افزایش داده و خطر مسمومیت با دیگوکسین را بالا ببرد. در صورت تجویز همزمان، پایش دقیق سطح خونی دیگوکسین ضروری است.
ج) کاهش اثربخشی برخی داروها
- دیسیکلومین میتواند اثر داروهایی که برای افزایش حرکات دستگاه گوارش استفاده میشوند را خنثی کند.
- داروهای پیشبرنده حرکات (پروکینتیک): مانند متوکلوپرامید و اریترومایسین (در کاربرد افزایش حرکت). دیسیکلومین به طور رقابتی اثر این داروها را کاهش میدهد.
- داروهای ملین (مسَهل): دیسیکلومین میتواند اثربخشی داروهای ملین محرک مانند آلوئین را کاهش دهد.
د) تداخل با داروهای خنثی کننده اسید
- آنتیاسیدها: داروهای خنثی کننده اسید معده میتوانند جذب خوراکی دیسیکلومین را کاهش دهند و در نتیجه اثربخشی آن را کم کنند. توصیه میشود که مصرف دیسیکلومین و آنتیاسیدها با فاصله زمانی انجام شود.
۲. تداخل با غذا - بهترین زمان مصرف: مصرف دیسیکلومین همراه با غذا معمولاً توصیه نمیشود و بهتر است ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از غذا مصرف شود تا بیشترین اثربخشی ضد اسپاسم خود را قبل از تحریک روده توسط غذا آغاز کند.
- تداخل با نوشیدنیهای الکلی: مصرف الکل همراه با دیسیکلومین میتواند باعث تشدید عوارض جانبی سیستم عصبی مرکزی، به ویژه خوابآلودگی و سرگیجه شود، لذا اجتناب از مصرف الکل ضروری است.
- تداخل با غذاهای تشدیدکننده سندروم روده تحریک پذیر: اگرچه تداخل مستقیم دارویی-غذایی وجود ندارد، به بیماران توصیه میشود که از غذاهایی که علائم سندروم روده تحریک پذیر (اسپاسم، نفخ) را تشدید میکنند، مانند غذاهای چرب، کافئین، نوشیدنیهای گازدار یا تند اجتناب کنند، زیرا مصرف دارو به تنهایی نمیتواند علائم ناشی از تحریک بیش از حد غذایی را کاملاً کنترل کند.
۳. تداخل در آزمایشات هیچ تداخل شناخته شده و مهمی با نتایج معمول آزمایشهای تشخیصی بالینی (مانند آزمایشهای خون، ادرار، یا عملکرد کبد و کلیه) توسط دیسیکلومین گزارش نشده است.
هشدار ها دیسیکلومین
۱. هشدارهای کامل و کاربردی دیسیکلومین
تجویز دیسیکلومین به دلیل ماهیت آنتیکولینرژیک آن، مستلزم آگاهی کامل از هشدارهای جدی زیر است که باید به دقت توسط پزشک مورد توجه قرار گیرد:
هشدارهای سیستم عصبی و روانی - گیجی و عوارض روانی: دیسیکلومین به دلیل عبور از سد خونی-مغزی، میتواند باعث بروز علائم عصبی مرکزی شدید از جمله گیجی، بینظمی، توهم، فراموشی کوتاه مدت، بیثباتی در راه رفتن، و در افراد حساس حتی روانپریشی شود. این علائم معمولاً طی ۱۲ تا ۲۴ ساعت پس از قطع دارو برطرف میشوند.
- خوابآلودگی و تاری دید: دیسیکلومین میتواند باعث خوابآلودگی یا تاری دید شود. بیماران باید از انجام فعالیتهایی که نیاز به هوشیاری کامل دارند (مانند رانندگی یا کار با ماشینآلات سنگین) تا زمان مشخص شدن اثر دارو بر خود اجتناب کنند.
- تشدید عوارض در سالمندان: سالمندان به دلیل کاهش عملکرد کلیوی و کبدی و حساسیت بیشتر به اثرات آنتیکولینرژیک، در معرض خطر بالاتری برای عوارض جانبی سیستم عصبی مرکزی هستند. دوز باید با احتیاط و از پایینترین میزان شروع شود.
هشدارهای گوارشی و ادراری - انسداد روده و مگاکولون سمی: در صورت وجود اسهال، به ویژه در بیماران مبتلا به ایلئوستومی یا کولوستومی، باید احتمال انسداد ناقص روده بررسی شود. درمان با دیسیکلومین در این شرایط میتواند وضعیت را بدتر کند. همچنین، استفاده در بیماران مبتلا به کولیت اولسراتیو شدید میتواند منجر به عارضه کشنده مگاکولون سمی شود.
- احتباس ادرار: در بیماران مبتلا به هایپرتروفی پروستات یا هر نوع انسداد ادراری، دیسیکلومین میتواند با کاهش تونیسیته مثانه، باعث احتباس ادرار شود.
هشدارهای قلبی-عروقی - تاکیکاردی: دیسیکلومین میتواند ضربان قلب را افزایش دهد. در بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید، نارسایی احتقانی قلب یا سایر شرایط همراه با تاکیآریتمی، باید با احتیاط فراوان استفاده شود و هرگونه تاکیکاردی قبل از تجویز دارو بررسی شود.
هشدارهای مرتبط با تنظیم دما - گرمازدگی: دیسیکلومین تعریق را کاهش میدهد. در دمای بالای محیط، استفاده از این دارو میتواند منجر به ناتوانی بدن در خنک کردن خود و بروز گرمازدگی و تب شود. در صورت بروز علائم، باید دارو قطع شده و اقدامات حمایتی انجام شود.
هشدارهای تزریق - تزریق وریدی: دیسیکلومین تنها برای تزریق عضلانی طراحی شده است. تزریق تصادفی وریدی آن میتواند منجر به عوارض موضعی مانند ترومبوز و فلبیت شود و ممنوع است.
۲. اوردوز گلی کلازید و درمان
- دیسیکلومین و گلیکلازید دو داروی کاملاً متفاوت هستند و درمان مسمومیت آنها مجزا است. گلیکلازید یک داروی سولفونیل اوره خوراکی است که برای کنترل دیابت نوع ۲ استفاده میشود و اوردوز آن منجر به عارضه اصلی هیپوگلیسمی (کاهش قند خون) میشود.
- هدف از درمان: بازیابی و حفظ قند خون در محدوده طبیعی (یگلیسمی) برای مدت زمان اثر سمی دارو.
مدیریت مسمومیت حاد گلی کلازید
بررسی و احیا: - بررسی قند خون: سطح قند خون باید به طور مکرر (حداقل ساعتی) پایش شود.
- درمان اولیه هیپوگلیسمی: در صورت کاهش قند خون، باید فوراً دکستروز (گلوکز) وریدی تزریق شود (در بزرگسالان معمولاً یک بولوس ۵۰ میلیلیتر از دکستروز ۵۰ درصد یا معادل آن، و در کودکان دکستروز ۱۰ درصد با دوز ۲ میلیلیتر به ازای هر کیلوگرم وزن).
- تجویز خوراکی: در بیماران هوشیار، توصیه میشود برای تأمین مداوم گلوکز، از تغذیه دهانی استفاده شود.
درمان اختصاصی (آنتیدوت): - اکتروتاید: درمان اصلی برای اوردوز سولفونیل اورهها (مانند گلیکلازید) پس از اصلاح اولیه هیپوگلیسمی با دکستروز، تجویز اکتروتاید است. اکتروتاید یک آنالوگ سوماتواستاتین است که ترشح انسولین از سلولهای بتا پانکراس را مهار میکند و از بازگشت مکرر هیپوگلیسمی جلوگیری مینماید.
- دوز اکتروتاید: در بزرگسالان، معمولاً ۵۰ میکروگرم به صورت وریدی یا زیر جلدی تجویز میشود و پس از آن در صورت لزوم انفوزیون نگهدارنده شروع میشود. درمان با اکتروتاید باید حداقل ۲۴ ساعت ادامه یابد.
تخلیه سموم: - زغال فعال: در صورت مصرف خوراکی مقدار زیاد دارو در کمتر از یک ساعت (یا تا ۴ ساعت برای اشکال آهستهرهش)، میتوان زغال فعال خوراکی را برای بیمارانی که سطح هوشیاری کافی دارند، در نظر گرفت.
مشاهده و ترخیص: - بیماران به دلیل احتمال تأخیر در شروع یا بازگشت هیپوگلیسمی (حتی تا ۱۸ ساعت پس از مصرف)، باید تحت مانیتورینگ قند خون به مدت حداقل ۱۲ تا ۲۴ ساعت بستری شوند.
- ترخیص تنها در صورتی مجاز است که بیمار بتواند قند خون طبیعی را به مدت ۱۲ ساعت پس از قطع اکتروتاید و با رژیم غذایی عادی حفظ کند.
توصیه های دارویی دیسیکلومین
- درمان معمولا با ۲۰ میلیگرم حداکثر تا ۴بار در روز شروع میشود اما برخی متخصصین معتقدند که بهتر است دیسیکلومین در صورت نیاز، یا زمانی که در انتظار یک عامل استرس زا که باعث درد شکمی می شود تجویز شود.
- توصیه میشود دیسیکلومین برای استفاده کوتاه مدت تجویز شود. دوز برنامه ریزی شده برای بیش از ۲ هفته مورد مطالعه قرار نگرفته است.
- بر اساس توصیه کارخانه سازنده، دوز دیسیکلومین را میتوان به تدریج پس از یک هفته مصرف، بر اساس پاسخ درمانی و تحمل بیمار تا ۴۰ میلیگرم ۴ مرتبه در روز افزایش داد. با این حال برخی متخصصان دوزهای بالاتر از ۲۰ میلیگرم را به علت عوارض آنتیکولینرژیک توصیه نمیکنند.
- در اطفال بالای ۶ ماه و کمتر از ۲ سال، دوز معمول دیسیکلومین ۵تا۱۰ میلیگرم ۳تا۴بار در روز، ۱۵ دقیقه قبل از شیر یا غذا میباشد.
- دوز دیسیکلومین در اطفال بالای ۲سال، ۱۰ میلیگرم ۳تا ۴ مرتبه در روز میباشد و در نوجوانان ۱۰تا ۲۰ میلیگرم ۳تا ۴بار در روز یا در صورت نیاز. در صورتی که اثربخشی دارو در۲هفته مصرف دیسیکلومین مطلوب نبود، درمان با این دارو قطع شود.
- فرم تزریقی دیسیکلومین برای تزریق عضلانی و استفاده کوتاه مدت (کمتر از ۲ روز) در بیمارانی که قادر به مصرف داروهای خوراکی نیستند، تجویز میشود. با این حال، درد و نکروز در یک گزارش موردی پس از تجویز عضلانی گزارش شده است و اکثر متخصصان از مصرف آن اجتناب می کنند.
- از تزریق وریدی دیسیکلومین خودداری شود (تزریق وریدی ممکن است منجر به ترومبوز یا ترومبوفلبیت شود).
- اگرچه دیسیکلومین را میتوان بدون توجه به زمان صرف غذا مصرف کرد، برای كاهش تحريك معده، میتوان اين دارو همراه یا ۱۵تا۳۰ دقیقه قبل از غذا يا شير مصرف نمود.
- در نوزادان واطفال کوچک میتوان شربت را با حجم مساوی آب قبل از مصرف رقیق کرد.
- اسهال، ممکن است نشانه انسداد ناقص روده باشد. در صورت بروز اسهال پس از مصرف دیسیکلومین، لازم است درمان با این دارو قطع شود.
- در مدت مصرف این دارو در مواقع قرار گرفتن در هوای گرم و/یا ورزش شدید احتیاط شود. در صورت فعاليت شديد بويژه در هواي گرم احتمال بالا رفتن دمای بدن وجوددارد.
- مواردی از سایکوز/ توهم در بیمارانی که حساسیت شدید به اثرات آنتی کولینرژیک دارند یا با دوزهای بالا از دیسیکلومین استفاده میکنند، مانند افراد مسن یا بیماران مبتلا به اختلالات روانی گزارش شده است.
- در بیماران با سابقه ناراحتی قلبی، پیش از شروع درمان، تاکی کاردی را ارزیابی کنید.
- در صورت استفاده با سایر داروهای آرام بخش یا اتانول ممکن است اثرات خوابآوری آنها تشدید شود.
- از مصرف طولانی مدت داروهای ضد اسپاسم در افراد مسن اجتناب شود. پتانسیل وقوع عوارض توکسیک بیشتر از فواید بالقوه است. علاوه بر این، اثرات آنتی کولینرژیک دی سیکلومین در افراد مسن به خوبی تحمل نمی شود.
- در کودکان مبتلا به سندرم داون، فلج اسپاستیک یا آسیب مغزی با احتیاط تجویز شود. افزایش حساسیت به عوارض توکسیک در مقایسه با بزرگسالان گزارش شده است.
- عموماً داروهای ضد اسپاسم برای درمان سندرم روده تحریک پذیر در بیماران باردار، تنها زمانی که علائم شدید هستند استفاده می شود. داروهایی غیر از دی سیکلومین میتوانند برای درمان سندرم روده تحریک پذیر در زنان باردار ترجیح داده شوند.
- دیسیکلومین در شیر مادر ترشح میشود. مصرف دیسیکلومین در دوران شیردهی ممنوع میباشد. با توجه به احتمال بروز عوارض جانبی جدی در نوزادان شیرخوار، مصرف در زنان شیرده و نوزادان زیر ۶ ماه ممنوع است. علاوه بر این مصرف آنتی کولینرژیک ها میتواند ترشح شیر را سرکوب کند.
- از مصرف داروهای ضد اسيد يا داروهای ضد اسهال با فاصله كمتر از ۱تا۲ ساعت از مصرف اين دارو، خودداری گردد.
- پس از مصرف اين دارو از كار با وسايل و آلاتي كه به هوشياری نياز دارند از جمله رانندگی خودداری گردد.
- عوارض آنتیکولینرژیک در بیماران پایش شود.
- علائم گوارشی در بیماران تحت درمان پایش شود.
- برونده ادراری بیماران پیش از شروع درمان در صورت نیاز ارزیابی شود.
دارو های هم گروه دیسیکلومین
منابع معتبر برای کسب اطلاعات بیشتر دیسیکلومین
Medscape
برای دسترسی به اطلاعات تخصصی و جامع در زمینه مقدارمصرف، فارماکولوژی،تداخلات دارویی و راهنماییهای کلینیکی،از وبسایت
Medscape
استفاده کنید.
Drugs.com
برای بررسی دقیق دوزها،عوارض جانبی،هشدارها و جزئیات کاربرد داروها،میتوانید به وبسایت
Drugs.com
مراجعه کنید.
مصرف در بارداری دیسیکلومین
گروه B
قابل استفاده در بارداری: با مطالعات حیوانی شواهدی دال بر خطرناک بودن این دارو مشاهده نشده است. مطالعات انسانی به اندازه کافی در دست نیست
سلام پسرم 9سالشه مسموم شده دکتر بهش قرص اندانسترون داده ، با شربت دی سیکلومین تداخل دارویی نداره ممنون میشم پاسخ بدید