مولتیپل اسکلروز (ام‌اس) چیست؟
مولتیپل اسکلروز (Multiple Sclerosis – MS) نوعی بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به پوشش محافظ رشته‌های عصبی (میلین) در مغز و نخاع حمله می‌کند.
این آسیب باعث می‌شود پیام‌های عصبی بین مغز و بدن به درستی منتقل نشوند و علائم مختلفی بروز پیدا کند.
بیماری ام‌اس دوره‌هایی از عود و بهبود دارد. هر فرد مبتلا ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند، از جمله:
- احساس عدم تعادل، سرگیجه یا دشواری در راه رفتن
- گرفتگی، سفتی یا اسپاسم عضلات
- خستگی مزمن و بی‌حسی در صورت، دست‌ها یا پاها
- دردهای حاد یا مزمن، مشکلات مثانه و روده، اختلال در دید
- کاهش تمرکز و حافظه، افسردگی یا تغییرات خلقی
آمپول آونکس چیست و چگونه عمل می‌کند؟
آونکس دارویی است که برای کنترل و کاهش پیشرفت بیماری مولتیپل اسکلروز (ام‌اس) استفاده می‌شود. مادهٔ مؤثره آن اینترفرون بتا-۱a است؛ پروتئینی طبیعی که در بدن انسان نیز تولید می‌شود و به تقویت سیستم ایمنی و دفاع بدن در برابر بیماری‌ها کمک می‌کند.
در بیماران مبتلا به ام‌اس، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به غلاف محافظ سلول‌های عصبی (میلین) حمله می‌کند. آونکس با تنظیم فعالیت سیستم ایمنی از این حمله جلوگیری کرده و به حفظ عملکرد طبیعی اعصاب کمک می‌کند.
استفاده منظم از آونکس می‌تواند:
- تعداد دفعات عود بیماری ام‌اس را کاهش دهد،
- روند پیشرفت ناتوانی‌های عصبی را کندتر کند،
- و به حفظ کیفیت زندگی بیمار کمک نماید.
نکات مصرف:
- مصرف آونکس باید دقیقاً طبق دستور پزشک انجام شود.
- مدت زمان درمان، مقدار دوز و حتی زمان قطع دارو باید فقط با نظر پزشک تعیین گردد.
- هیچ‌گاه مصرف آونکس را به‌صورت خودسرانه قطع نکنید، زیرا ممکن است باعث تشدید علائم ام‌اس شود.
نحوه استفاده از قلم آونکس
دوز هفتگی توصیه‌شده
- قلم آونکس برای تزریق آونکس استفاده می‌شود. تزریق با قلم آونکس یک‌بار در هفته انجام می‌شود.
- سعی کنید آونکس را در یک روز مشخص از هفته و رأس یک زمان معین استفاده کنید.
در کودکان استفاده نشود
- آونکس در درمان کودکان زیر ۱۲ سال استفاده نمی‌شود.
تزریق به خود
- در صورتی‌که آموزش دیده باشید، می‌توانید با استفاده از قلم آونکس، خودتان و بدون کمک پزشک تزریق را انجام دهید.
- چنانچه در نحوهٔ کار با قلم آونکس با مشکل مواجه شدید، از پزشکتان سؤال کنید، او می‌تواند به شما کمک کند.
مدت‌زمان استفاده از آونکس
- مدت‌زمانی که میبایست از آونکس استفاده کنید را پزشکتان تعیین می‌کند. مصرف مداوم آونکس اهمیت دارد.
- بدون مشورت با پزشک هیچ تغییری اعمال نکنید.
چنانچه آونکس را بیش از مقدار لازم تزریق کردید
- مقدار تزریق آونکس در یک هفته، تنها یک قلم است.
- چنانچه در یک دورهٔ سه‌روزه بیش از یک قلم آونکس استفاده کردید، سریعاً از پزشک یا داروساز خود راهنمایی بخواهید.
چنانچه یک نوبت تزریق آونکس را فراموش کردید
- چنانچه تزریق دوز هفتگی خود را فراموش کردید، در اولین زمان ممکن این کار را انجام دهید. سپس تا نوبت استفادهٔ بعدی یک هفته فاصله بیندازید.
- تزریقات را هر هفته در همان روز جدید انجام دهید. چنانچه روز مشخصی را برای تزریق مد نظر دارید، با پزشکتان در مورد تنظیم دوز دارو مشورت کنید تا دوباره بتوانید در همان روز مشخص تزریق را انجام دهید.
- در صورتی‌که یک نوبت را فراموش کردید، به‌جای آن دو نوبت تزریق انجام ندهید.
آنچه که میبایست پیش از مصرف آونکس بدانید
آونکس و واکنش‌های آلرژیک
- از آن‌جایی‌که پایهٔ دارویی آونکس پروتئین است، احتمال بروز واکنش آلرژیک کم است.
اطلاعات بیشتر در مورد افسردگی
- چنانچه از افسردگی شدید رنج می‌برید یا به خودکشی فکر کرده‌اید، نباید از آونکس استفاده کنید.
- در صورت ابتلا به افسردگی، ممکن است پزشک آونکس را برای شما تجویز کند، اما به یاد داشته باشید چنانچه قبلاً به افسردگی یا مشکلات مشابهی که خلق‌و‌خوی شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد مبتلا بوده‌اید، آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
در موارد زیر از مصرف آونکس خودداری کنید:
- چنانچه به اینترفرون بتا یا دیگر محتویات این دارو حساسیت دارید
- چنانچه به افسردگی شدید مبتلا هستید یا به خودکشی فکر کرده‌اید
- چنانچه هر یک از این نکات در مورد شما صدق می‌کند، سریعاً موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
هشدارها و موارد احتیاط در مورد آونکس
در صورتی‌که به هر یک از موارد زیر مبتلا هستید و یا در گذشته آن‌ها را تجربه نموده‌اید، پیش از مصرف آونکس با پزشک خود مشورت کنید:
- افسردگی یا مشکلاتی که خلق‌و‌خوی شما را تحت تأثیر قرار دهد.
- فکر کردن به خودکشی.
- هرگونه تغییر در خلق‌و‌خو، فکر کردن به خودکشی، احساس غیرمعمول غم، اضطراب یا بی‌ارزش بودن، میبایست فوراً با پزشک مطرح گردد.
- صرع یا دیگر تشنج‌هایی که با دارو کنترل نمی‌شوند.
- مشکلات جدی کلیوی یا کبدی.
- کاهش تعداد گلبول‌های سفید خون یا پلاکت‌ها که می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به عفونت، خون‌ریزی یا کم‌خونی شود.
- مشکلات قلبی که می‌تواند منجر به بروز علائمی همچون درد قفسهٔ سینه (آنژین)، به‌ویژه پس از انجام هرگونه فعالیت؛ تورم مچ پا، تنگی نفس (نارسایی احتقانی قلب)، و یا ضربان نامنظم قلب (آریتمی) گردد.
- تحریک در محل تزریق که می‌تواند منجر به آسیب پوست و بافت شود (نکروز محل تزریق).
در صورتی‌که به هر یک از این موارد مبتلا هستید و یا مصرف آونکس آن را تشدید کرده است، با پزشک خود صحبت کنید.
در طی درمان ممکن است لخته‌های خون در رگ‌های کوچک به وجود آیند. لخته‌های خون می‌توانند کلیه‌های شما را تحت تأثیر قرار دهند. این امر ممکن است چند هفته تا چند سال پس از شروع مصرف آونکس رخ دهد.
پزشک شما ممکن است بخواهد فشار خون، خون (تعداد پلاکت‌ها) و عملکرد کلیه‌های شما را بررسی کند.
در صورتی‌که از آونکس استفاده می‌کنید، در موارد زیر با پزشک خود مشورت کنید:
- چنانچه قصد انجام آزمایش خون را دارید. ممکن است آونکس بر نتیجهٔ آزمایش تأثیر بگذارد.
- در برخی موارد لازم است که به کادر درمان یادآوری کنید که از آونکس استفاده می‌کنید. به‌عنوان مثال، در مواقعی که داروهای دیگری برای شما تجویز می‌شوند و یا آزمایش خون انجام می‌دهید. ممکن است آونکس بر داروهای دیگر و یا نتیجهٔ آزمایش تأثیر بگذارد.
سایر داروها و آونکس (تداخلات دارویی)
چنانچه در حال مصرف سایر داروها، مخصوصاً داروهای مورد استفاده برای درمان صرع یا افسردگی هستید، اخیراً از این داروها استفاده کرده‌اید یا ممکن است در آینده استفاده کنید، پزشک خود را مطلع کنید. ممکن است آونکس بر داروهای دیگر تأثیر گذاشته و یا خود تحت تأثیر این داروها قرار گیرد و با آن‌ها تداخل داشته باشد. این داروها، داروهای بدون نسخه را نیز شامل می‌شوند.
مصرف آونکس در بارداری و شیردهی
چنانچه باردار هستید، فکر می‌کنید باردارید و یا تصمیم دارید باردار شوید، پیش از مصرف دارو از پزشک و یا داروسازتان مشورت بگیرید.
هیچ تأثیر خطرناکی بر نوزادان شیرخوار پیش‌بینی نشده است. آونکس می‌تواند در زمان شیردهی مصرف شود.
رانندگی و کار با ماشین‌آلات هنگام مصرف آونکس
- چنانچه احساس سرگیجه دارید، از رانندگی کردن اجتناب کنید. در برخی افراد آونکس موجب بروز سرگیجه می‌گردد.
- چنانچه این نکات در مورد شما صدق می‌کند یا هرگونه عوارض جانبی دیگری را مشاهده نمودید که توانایی شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، از رانندگی و کار با ماشین‌آلات خودداری کنید.
اطلاعات مهم در مورد برخی از مواد تشکیل‌دهندهٔ آونکس
این دارو اساساً «بدون سدیم» است. میزان سدیم در دوز یک‌هفته کمتر از ۲۳ میلی‌گرم (۱ میلی‌مول) است.
نحوه تزریق قلم آونکس
برای تزریق با قلم آونکس باید آموزش ببینید. این نکات تنها جهت یادآوری است. اگر مسئله‌ای وجود دارد که در مورد آن مطمئن نیستید و یا با مشکلی مواجه شدید با پزشک خود صحبت کنید.
قلم آونکس(یک بار مصرف)
قلم آونکس – آماده تزریق
قلم آونکس ، پس از تزریق(آماده برای دور انداختن)
محل تزریق آونکس
هر هفته تزریق را در قسمت متفاوتی انجام دهید بهترین محل برای تزریق، قسمت بالای عضله بیرونی ران است. انجام تزریق را روی ران راست یا چپ تغییر دهید. هرهفته یادداشت کنید که تزریق را در کدام قسمت انجام داده‌اید.
نکات محل تزریق آونکس :
- آونکس در عضله تزریق می‌شود، همانطور که در شکل بالا نشان داده شده است بهترین محل برای تزریق قسمت بالای عضله بیرونی ران است. تزریق در باسن توصیه نمی‌شود.
- هر هفته تزریق را در قسمت متفاوتی انجام دهید، در این صورت احتمال تحریک پوست و عضله کمتر می‌شود. تزریق را در محل کبودی، قسمتی که درد دارید، عفونت کرده و یا زخم باز دارید انجام ندهید.
مراحل آماده سازی قلم آونکس
الف: آماده سازی آونکس
1: یک قلم آونکس را از یخچال بیرون بیاورید:
- چک کنید که بسته حاوی یک قلم آونکس، یک سوزن و یک سرپوش قلم باشد.
- قلم آونکس را تکان ندهید.
- تاریخ انقضا روی برچسب را چک کنید.
- در صورت انقضای تاریخ، آن را استفاده نکنید.
2: بگذارید تا قلم آونکس هم دما با محیط شود:
- به مدت نیم ساعت آن را در دمای اتاق بگذارید. این تزریق نسبت به تزریق بلافاصله پس از بیرون آوردن قلم ازیخچال راحت‌تر است.
- نکته: برای گرم کردن قلم آونکس از منابع گرمایی نظیر آب جوش استفاده نکنید.
3: دست‌های خود را به خوبی با آب و صابون بشوئید و خشک کنید.
4: در صورت نیاز (در بسته عرضه نشده است)پد الکلی و چسب زخم آماده کنید.
5: سطحی تمیز و محکم برای قراردادن وسایل مورد نیاز تزریق پیدا کنید.
ب: آماده کردن قلم آونکس
1: درپوش محافظ را بردارید:
- مطمئن شوید که درپوش سالم است و قبلا باز نشده است. چنانچه به نظر می‌رسد که قبلا باز شده از آن قلم آونکس استفاده نکنید.
- قلم آونکس را طوری نگه دارید که درپوش رو به بالا باشد.
- با خم کردن درپوش در یک زاویه قائمه درپوش را خارج کنید.
- سر شیشهای قلم را لمس نکنید.
- نکته: پیش از شروع مرحله ۲ قلم را روی میز قرار دهید.
2:سوزن را سرجای خود قرار دهید:
- قلم آونکس به گونه‌ای طراحی گردیده است که تزریق تنها با سوزن موجود در بستهانجام می‌شود.
- سرپوش فویلی بسته محافظ سوزن را باز کنید.
- با فشار سوزن روی سر شیشهای قلم، سوزن را سرجای خود قرار دهید. قلم را رو به بالا نگه دارید.
- محافظ سوزن را جدا نکنید.
- به آرامی سوزن را در جهت عقربه ساعت بچرخانید تا سر جای خود محکم شود، درغیر اینصورت ممکن است سوزن نشت کند. در صورت نشتی، دوز کامل را دریافتنخواهید کرد.
- نکته: در مرحله ۳ محافظ سوزن به صورت خودکار خارج خواهد شد.
3: محفظه تزریق را بکشید:
- با یک دست بدنه قلم را محکم نگه دارید. محافظ سوزن را به سمت خود و یا فردی دیگر نگیرید.
- با دست دیگر خود و با حرکتی سریع محفظه تزریق (قسمت شیاردار) را بالای سوزن بکشید تا کاملا سوزن را بپوشاند.
- پوشش پلاستیک سوزن ”بیرون می‌پرد“.
- نکته: همزمان دکمه فعالسازی آبیرنگ را فشار ندهید.
4: چک کنید که محفظه تزریق به درستی بالا آمده باشد:
- چک کنید که محفظه تزریق کاملا بالا آمده باشد. کنار پنجره بیضی شکل یک پنجره مستطیلی کوچک نمایان خواهد شد. این همان قفل ایمنی است.
5: مایع را چک کنید:
- به پنجره نشانگر بیضی شکل نگاه کنید.
- مایع میبایست شفاف و بیرنگ باشد. چنانچه محلول کدر یا رنگی است و یا ذراتی در آن شناور است ازاین قلم استفاده نکنید.حباب‌های هوای داخل آن عادی است.
ج: استفاده از قلم آونکس
1:محل تزریق را تمیز نمایید:
- در صورت نیاز از یک پد الکلی برای تمیز کردن پوست محل تزریق استفاده کنید. صبرکنید تاپوست خشک شود.
- نکته: بهترین محل برای تزریق قسمت بالای عضله بیرونی ران است.
2:قلم آونکس را روی پوست قرار دهید
با یک دست بدنه قلم را در حالت زاویه قائمه نسبت به محل تزریق نگه دارید. اطمینان حاصل کنید می‌توانید پنجره های نشانگر قلم را ببینید.
نکته: مراقب باشید که دکمه فعالسازی آبی رنگ را زودتر از موعد فشار ندهید.
- بدنه قلم را محکم به سمت پایین و روی پوست فشار دهید تا قفل ایمنی آزاد شود.
- چک کنید که قفل ایمنی آزاد شده باشد. پنجره کوچک مستطیل شکل محو خواهد شد.
- حال قلم آونکس آماده تزریق است.
- نکته: همچنان قلم را محکم روی پوست نگاه دارید.
3: تزریق را انجام دهید
- برای شروع تزریق، با انگشت شست خود دکمه فعالسازی آبی رنگ را فشار دهید.صدای“ کلیک“ ی را خواهید شنید که نشان می‌دهد تزریق آغاز شده است. قلم را از پوست خود دور نکنید.
- قلم را روی پوست خود نگه دارید و آرام تا ۱۰ ثانیه بشمارید.
- پس از ۱۰ ثانیه، برای بیرون آوردن سوزن از محل تزریق، قلم را مستقیم بیرون بکشید.
- چند ثانیه محل تزریق را فشار دهید. در صورت وجود خون در محل، آن را پاک کنید.
4: مطمئن شوید که تزریق انجام شده است:
پنجره نشانگر دایره‌‌ای را چک کنید. زمانی که دوز کامل تزریق گردد، پنجره به رنگ زرددرمی‌آید.
از این قلم آونکس برای بار دوم استفاده نکنید. این قلم فقط جهت یک بار مصرف است.
5: دورانداختن
- سرپوش قلم را روی یک سطح صاف و سفت بگذارید.
- نکته: سرپوش را با دست نگه ندارید. ممکن است دستانتان با سوزن آسیب ببیند.
- سوزن را مستقیم وارد سرپوش کنید.
- محکم فشار دهید تا صدای” کلیک “ را بشنوید و سوزن محکم شود. شاید مجبور باشید از هر دو دست خود استفاده کنید. هنگامی که قلم بسته شد دیگر احتمال آسیب‌دیدگی وجود نخواهد داشت.
- زباله را با دقت دور بیندازید. پزشک، پرستار و یا داروساز میبایست چگونگی دورانداختن قلم آونکس را به شما بگوید به عنوان مثال در سطل مخصوص اشیا نوک تیز. همیشه به دستورالعمل‌های رایج کشوری خود عمل کنید.
عوارض جانبی احتمالی آونکس
با وجود اینکه لیست عوارض جانبی احتمالی نگران‌کننده به نظر می‌رسد، اما این احتمال هم وجود دارد که شما هیچ‌یک از آن‌ها را تجربه نکنید. همانند دیگر داروها، این دارو نیز می‌تواند سبب بروز عوارض جانبی شود، هرچند تمام افراد به آن دچار نمی‌شوند.
واکنش‌های آلرژیک جدی
- در صورت مشاهده مواردی همچون تورم صورت، لب‌ها یا زبان، مشکلات تنفسی و راش سریعاً با پزشک تماس بگیرید. تا پیش از مشورت با پزشک از آونکس استفاده نکنید.
افسردگی
- چنانچه با علائم افسردگی مواجه شدید احساس غیرمعمول غم، اضطراب و یا بی‌ارزشی سریعاً با پزشک تماس بگیرید.
مشکلات کبدی
- در صورت مشاهده علائمی همچون: زرد شدن پوست یا زرد شدن سفیدی چشم‌ها (یرقان)، خارش در تمام بدن، احساس دل‌آشوبه (تهوع و استفراغ) و کبودی آسان پوست سریعاً با پزشک تماس بگیرید، شاید این علائم ناشی از مشکل کبدی باشد.
سوالات پر تکرار آمپول آونکس
مدت زمان مصرف آونکس چقدر است؟
- مدت زمان استفاده از آونکس به‌صورت دقیق توسط پزشک تعیین می‌شود.
- برای اینکه درمان مؤثر باشد، دارو باید به‌طور منظم و مداوم مصرف شود.
- قطع ناگهانی آونکس یا تغییر زمان تزریق بدون مشورت پزشک می‌تواند باعث بازگشت علائم مولتیپل اسکلروز (MS) شود.
چند وقت یک‌بار باید آونکس تزریق شود؟
- آونکس با قلم (Avonex Pen) فقط یک بار در هفته تزریق می‌شود.
- بهتر است همیشه در روز و ساعت مشخصی از هفته تزریق را انجام دهید تا بدن نظم دارویی خود را حفظ کند و اثر دارو ثابت بماند.
اگر یک نوبت تزریق آونکس را فراموش کنم، چه باید بکنم؟
- اگر یک دوز آونکس را فراموش کردید:
- در اولین زمان ممکن تزریق را انجام دهید.
- نوبت بعدی را یک هفته بعد از تزریق جدید انجام دهید.
- ⚠️ هیچ‌گاه برای جبران، دو تزریق آونکس را در یک هفته انجام ندهید.
آیا می‌توانم آونکس را خودم تزریق کنم؟
بله. اگر آموزش لازم را از پزشک یا پرستار دیده باشید، می‌توانید با قلم آونکس تزریق را به‌صورت خودتزریقی انجام دهید.
در صورتی که در استفاده از قلم مشکل داشتید، حتماً از پزشک یا پرستار درخواست کمک کنید تا روش صحیح را دوباره آموزش دهند.
آیا پس از تزریق آونکس علائم خاصی ایجاد می‌شود؟
برخی بیماران ممکن است بعد از تزریق آونکس علائم خفیفی را تجربه کنند، از جمله:
- احساس ضعف، سرگیجه یا غش (معمولاً فقط در تزریق اول)
- سفتی یا ضعف عضلات بلافاصله پس از تزریق (موقتی است)
- قرمزی، سوزش یا خارش در محل تزریق
- این علائم معمولاً کوتاه‌مدت و قابل کنترل هستند.
چگونه می‌توانم علائم شبه‌آنفلوآنزا پس از تزریق آونکس را کاهش دهم؟
برخی افراد پس از تزریق آونکس احساس می‌کنند دچار آنفلوآنزا شده‌اند، در حالی‌که این حالت فقط واکنش طبیعی بدن به دارو است.
علائمی مانند سردرد، درد عضلانی، لرز یا تب خفیف ممکن است ظاهر شوند.
برای کاهش این علائم:
- آونکس را قبل از خواب تزریق کنید تا علائم هنگام استراحت بروز کنند.
- حدود ۳۰ دقیقه قبل از تزریق با مشورت پزشک، استامینوفن یا ایبوپروفن مصرف کنید.
- مایعات فراوان بنوشید تا بدن هیدراته بماند و احساس تب یا خستگی کمتر شود.
آیا علائم شبه‌آنفلوآنزا در اثر مصرف آونکس مسری است؟
خیر. علائم شبه‌آنفلوآنزا که پس از تزریق آونکس رخ می‌دهد، واگیردار نیست و به دیگران منتقل نمی‌شود.
این علائم معمولاً در ابتدای درمان شایع‌ترند و با ادامه مصرف دارو، به مرور کاهش می‌یابند.
آیا آونکس باعث تشنگی یا خشکی دهان می‌شود؟
در برخی بیماران، به‌ویژه در روزهای اول مصرف، ممکن است احساس خشکی دهان یا افزایش تشنگی ایجاد شود.
این عارضه معمولاً خفیف و موقتی است. نوشیدن آب کافی، مصرف میوه‌های آبدار و اجتناب از نوشیدنی‌های کافئین‌دار می‌تواند کمک‌کننده باشد.
آیا آونکس روی باروری یا بارداری تأثیر دارد؟
تحقیقات نشان داده‌اند که آونکس تأثیر منفی قابل توجهی بر باروری زنان و مردان ندارد.
با این حال، توصیه می‌شود در دوران بارداری، مصرف دارو فقط با نظر پزشک ادامه یابد و وضعیت مادر به‌طور منظم بررسی شود.
آیا آونکس باعث ریزش مو می‌شود؟
در موارد نادر، برخی بیماران گزارش داده‌اند که پس از شروع آونکس دچار ریزش موی خفیف و موقتی شده‌اند.
این عارضه معمولاً با ادامه درمان یا مصرف مکمل‌های توصیه‌شده توسط پزشک برطرف می‌شود.
آیا آونکس بر نتایج آزمایش خون تأثیر می‌گذارد؟
بله.
آونکس ممکن است مقدار گلبول‌های سفید یا آنزیم‌های کبدی را تغییر دهد.
به همین دلیل، پزشک معمولاً در طول درمان، هر چند ماه یک‌بار آزمایش خون و عملکرد کبد را بررسی می‌کند.
آیا آونکس به بهبود تمرکز یا حافظه در بیماران ام‌اس کمک می‌کند؟
آونکس مستقیماً حافظه را بهبود نمی‌دهد، اما با کاهش التهاب در سیستم عصبی مرکزی و جلوگیری از پیشرفت بیماری، می‌تواند به ثبات عملکرد مغز و تمرکز کمک کند.
آیا آونکس باعث خواب‌آلودگی یا بی‌خوابی می‌شود؟
برخی افراد بعد از تزریق آونکس احساس خستگی و خواب‌آلودگی دارند، در حالی که برخی دیگر ممکن است دچار بی‌خوابی خفیف شوند.
بهترین زمان تزریق معمولاً قبل از خواب شبانه است تا بدن در حالت استراحت، واکنش طبیعی به دارو را تجربه کند.
آیا باید آونکس را قبل از تزریق گرم کنم؟
- آونکس باید حدود ۳۰ دقیقه قبل از تزریق از یخچال خارج شود تا به دمای اتاق برسد.
- تزریق داروی سرد ممکن است باعث درد یا سوزش در محل تزریق شود.
- هرگز از منابع حرارتی مستقیم مانند مایکروویو یا آب گرم برای گرم‌کردن دارو استفاده نکنید.
چرا محل تزریق آونکس گاهی قرمز یا ملتهب می‌شود؟
قرمزی، خارش یا تورم خفیف در محل تزریق طبیعی است.
برای کاهش این علائم:
- هر هفته محل تزریق را تغییر دهید (مثلاً ران راست، سپس ران چپ).
- پس از تزریق از کمپرس سرد یا پماد ضد التهاب موضعی ملایم استفاده کنید.
- اگر التهاب شدید یا عفونی شد، حتماً به پزشک اطلاع دهید.
آیا آونکس باعث تب یا لرز می‌شود؟
- بله، گاهی بعد از تزریق آونکس احساس تب خفیف، لرز یا بدن‌درد ایجاد می‌شود.
- این علائم موقتی و نشانه‌ی واکنش بدن به دارو هستند.
- با مصرف استامینوفن یا ایبوپروفن (طبق دستور پزشک) و نوشیدن آب زیاد، این حالت معمولاً طی ۲۴ ساعت برطرف می‌شود.
آیا آونکس با رژیم غذایی خاصی تداخل دارد؟
خیر. آونکس نیاز به رژیم غذایی خاصی ندارد.
اما بهتر است رژیم شما شامل غذاهای سرشار از ویتامین D، امگا ۳ و آنتی‌اکسیدان‌ها باشد تا از عملکرد سیستم عصبی حمایت کند.
الکل و سیگار ممکن است اثر درمانی آونکس را کاهش دهند، بنابراین بهتر است از مصرف آن‌ها خودداری کنید.
چه زمانی پس از شروع آونکس باید انتظار بهبود داشته باشم؟
- تأثیر آونکس معمولاً به‌تدریج ظاهر می‌شود.
- بیشتر بیماران پس از ۳ تا ۶ ماه استفاده منظم، متوجه کاهش دفعات عود یا شدت علائم می‌شوند.
- درمان ام‌اس بلندمدت است، بنابراین تداوم مصرف اهمیت بالایی دارد.
آیا می‌توان آونکس را همراه با دیگر داروهای ام‌اس مصرف کرد؟
در برخی موارد، پزشک ممکن است آونکس را همراه با داروهای دیگر مثل ویتامین D، مکمل‌های نورونی یا داروهای کنترل اسپاسم تجویز کند.
اما ترکیب آن با سایر داروهای ایمونومدولاتور (مثل ربیف یا کاپاکسون) باید فقط با تصمیم پزشک انجام شود.
اگر بعد از تزریق آونکس احساس بدی داشتم، چه کنم؟
- در صورت بروز علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، زردی پوست یا تب بالا، مصرف دارو را متوقف کرده و فوراً با پزشک یا اورژانس تماس بگیرید.
- در غیر این صورت، علائم خفیف معمولاً موقتی هستند و با گذشت چند هفته کاهش می‌یابند.
آیا می‌توان آونکس را برای همیشه مصرف کرد؟
- برخی بیماران سال‌ها از آونکس استفاده می‌کنند.
- ادامه درمان به وضعیت بیماری، MRI و تصمیم پزشک بستگی دارد.
- اگر علائم کنترل شده و عود متوقف شود، پزشک ممکن است دوز را تنظیم یا داروی جایگزین پیشنهاد دهد.
