سیپروفلوکساسین یک آنتی‌بیوتیک فلوروکینولون نسل دوم است که برای درمان طیف گسترده‌ای از عفونت‌های باکتریایی حساس به دارو تأیید شده است. این تأییدیه‌ها شامل موارد زیر با ملاحظات بالینی مهم برای پزشک هستند:
عفونت‌های مجاری ادراری:
- عفونت‌های ادراری پیچیده و پیلونفریت: سیپروفلوکساسین به دلیل نفوذ عالی به بافت کلیه و رسیدن به غلظت‌های بالای ادراری، یک گزینه مؤثر است. در درمان پیلونفریت حاد، اغلب به عنوان درمان خط اول یا جایگزین تلقی می‌شود، به ویژه زمانی که پاتوژن‌های گرم منفی مقاوم‌تر از جمله سودوموناس آئروژینوزا یا گونه‌های حساس انتروباکتریاسه (Enterobacteriaceae) مطرح باشند.
- سیستیت حاد بدون عارضه: این دارو در این موارد تأیید شده است، اما با توجه به نگرانی‌ها در مورد مقاومت و عوارض جانبی جدی مرتبط با فلوروکینولون‌ها، استفاده از آن معمولاً به مواردی محدود می‌شود که هیچ گزینه درمانی جایگزینی وجود نداشته باشد.
عفونت‌های تنفسی تحتانی:
- تشدید حاد برونشیت مزمن: به خصوص در بیمارانی که عوامل خطر برای عفونت‌های ناشی از پاتوژن‌های گرم منفی مانند سودوموناس دارند
- پنومونی اکتسابی بیمارستانی: سیپروفلوکساسین در فرم تزریقی برای درمان این نوع پنومونی به کار می‌رود، اغلب در ترکیب با یک داروی دیگر برای پوشش کامل‌تر پاتوژن‌ها، به ویژه در برابر سودوموناس آئروژینوزا
- عفونت‌های پوست و ساختار پوست: سیپروفلوکساسین برای درمان عفونت‌های پیچیده پوست و بافت نرم، به ویژه آن‌هایی که توسط باکتری‌های گرم منفی حساس، از جمله سودوموناس، ایجاد می‌شوند، مناسب است
- عفونت‌های استخوان و مفاصل: به دلیل نفوذ مناسب به بافت استخوان و مفاصل، برای درمان استئومیلیت و سایر عفونت‌های جدی استخوانی و مفصلی ناشی از ارگانیسم‌های حساس، مورد تأیید است. در عفونت‌های مزمن استخوانی ممکن است دوره‌های طولانی‌تر درمان لازم باشد
- پروستاتیت باکتریایی مزمن: سیپروفلوکساسین به خوبی به بافت پروستات نفوذ می‌کند و یک گزینه درمانی استاندارد برای ریشه‌کنی پاتوژن‌ها در این شرایط است که معمولاً به دوره‌های درمانی طولانی (مثلاً ۲۸ روز) نیاز دارد
- عفونت‌های داخل شکمی پیچیده: به صورت تزریقی و معمولاً در ترکیب با مترونیدازول، برای پوشش بی‌هوازی‌ها، در درمان عفونت‌های داخل شکمی پیچیده تأیید شده است
- اسهال عفونی: برای درمان اسهال ناشی از پاتوژن‌های خاص از جمله شیگلا، کمپیلوباکتر، و سالمونلا حساس مورد استفاده قرار می‌گیرد
- تب تیفوئید (تب روده‌ای): این دارو به طور مؤثری برای درمان تب تیفوئید ناشی از گونه‌های سالمونلا تیفی حساس به کار می‌رود
- سیاه زخم استنشاقی (پس از مواجهه): یک مؤلفه کلیدی در رژیم‌های پیشگیری و درمان پس از مواجهه با اسپورهای باسیلوس آنتراسیس است
- طاعون: برای درمان طاعون ناشی از یرسینیا پستیس تأیید شده است
- سوزاک بدون عارضه: یک دوز واحد از سیپروفلوکساسین برای درمان عفونت‌های گردن رحم، مجرای ادرار و راست‌روده بدون عارضه ناشی از نایسریا گونورآ حساس تأیید شده بود. با این حال، به دلیل افزایش مقاومت، فلوروکینولون‌ها دیگر به عنوان خط اول درمانی توصیه نمی‌شوند
- موارد استفاده چشمی و گوشی: سیپروفلوکساسین همچنین در اشکال قطره چشمی و گوشی برای درمان عفونت‌های موضعی مانند کراتیت باکتریایی، کونژکتیویت باکتریایی و اوتیت خارجی حاد (عفونت گوش شناگران) تأیید شده است
موارد مصرف خارج از برچسب سیپروفلوکساسین
استفاده خارج از برچسب به مواردی اطلاق می‌شود که برای آن‌ها شواهد بالینی یا راهنماهای معتبری وجود دارد، اما توسط نهادهای نظارتی مانند سازمان غذا و داروی آمریکا رسماً تأیید نشده است. موارد زیر از جمله کاربردهای رایج خارج از برچسب هستند:
- پیشگیری از پریتونیت باکتریایی خودبه‌خودی: در بیمارانی با سیروز و آسیت، سیپروفلوکساسین خوراکی به عنوان پروفیلاکسی (پیشگیری) ثانویه برای جلوگیری از عود پریتونیت باکتریایی خودبه‌خودی، به ویژه در موارد سابقه قبلی، مورد استفاده قرار گرفته است. این یک استراتژی مهم برای کاهش موربیدیتی و مورتالیتی در این جمعیت بیمار است
- پیشگیری در بیماران نوتروپنیک تب‌دار: در برخی از بیماران مبتلا به نوتروپنی با ریسک بالا (کاهش غیرطبیعی نوتروفیل‌ها) به دلیل شیمی‌درمانی یا سایر شرایط، سیپروفلوکساسین به عنوان پروفیلاکسی برای جلوگیری از عفونت‌های باکتریایی گرم منفی، به خصوص زمانی که خطر عفونت با سودوموناس بالا باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این حال، باید در مورد خطر انتخاب باکتری‌های مقاوم احتیاط شود
- بیماری کرون: در برخی موارد عوارض بیماری کرون، مانند فیستول‌های اطراف مقعد (پری‌آنال)، سیپروفلوکساسین به تنهایی یا در ترکیب با مترونیدازول به عنوان یک درمان کمکی ضدباکتریایی استفاده می‌شود تا بار باکتریایی را در ضایعات فیستولار کاهش دهد. این کاربرد بیشتر مبتنی بر تجربه بالینی و راهنماهای تخصصی است تا تأیید رسمی
- عفونت‌های مایکوباکتریومی آتیپیک: در رژیم‌های ترکیبی برای درمان برخی عفونت‌های ناشی از گونه‌های مایکوباکتریوم غیر سلی (آتیپیک)، مانند مایکوباکتریوم آویوم کمپلکس، سیپروفلوکساسین به عنوان یک جزء در نظر گرفته می‌شود.
- عفونت‌های پیچیده مفصل و استخوان ناشی از ارگانیسم‌های گرم منفی مقاوم: هرچند عفونت‌های استخوان و مفاصل به صورت کلی تأیید شده‌اند، اما استفاده از آن برای برخی ارگانیسم‌های خاص مانند گونه‌های انتروباکتر آئروژنز، اشریشیا کلی، کلبسیلا پنومونیه، یا پروتئوس میرابیلیس در استئومیلیت، به‌طور خاص به عنوان خارج از برچسب در برخی منابع ذکر شده است که بر اساس حساسیت میکروارگانیسم و با مشورت با متخصص عفونی انجام می‌پذیرد.
بامصرف این دارو تکرر ادرار به فاصله کم مشکلی نیستد
این دارو جز آنتی بیوتیک ها میباشد و برای عفونت اداراری کاربرد دارد.