۱. موارد مصرف تأیید شده (تأییدیه سازمانهای معتبر بینالمللی)این موارد استفاده بر اساس مطالعات بالینی گسترده تأیید شده و در برچسب رسمی دارو قید شدهاند:
الف. اختلالات روانپزشکیاختلال افسردگی اساسی:
- توضیح کاربردی: دولوکستین به دلیل مکانیسم عمل دوگانه خود، یک گزینه خط اول برای درمان افسردگی است. شروع دوز میتواند با ۳۰ میلیگرم یک بار در روز به مدت یک هفته آغاز شود تا تحمل پذیری بیمار سنجیده شود، و سپس به ۶۰ میلیگرم افزایش یابد. در بیمارانی که درد مزمن همراه با افسردگی دارند، این دارو به دلیل اثرات ضد درد، مزیت ویژه دارد.
اختلال اضطراب فراگیر:
- توضیح کاربردی: دولوکستین در درمان اضطراب مداوم و فراگیر که مدیریت آن دشوار است، مؤثر است. در بیماران سالمند یا کودک و نوجوان (۷ سال به بالا)، دوزهای ابتدایی و افزایش تدریجی دوز باید با احتیاط بیشتری صورت پذیرد تا عوارض جانبی کاهش یابد.
ب. دردهای مزمن و نوروپاتیکدرد نوروپاتی محیطی دیابتی:
- توضیح کاربردی: این دارو برای مدیریت درد مزمن ناشی از آسیب عصبی دیابتی (به ویژه در بزرگسالان) تأیید شده است. افزایش سطح سروتونین و نوراپینفرین در مسیرهای نزولی مهارکننده درد در نخاع، به کاهش درد نوروپاتیک کمک میکند. دوز توصیه شده معمولاً ۶۰ میلیگرم یک بار در روز است و افزایش دوز اغلب مزیت بیشتری ندارد.
فیبرومیالژیا:
- توضیح کاربردی: دولوکستین برای درمان سندروم درد مزمن فیبرومیالژیا (درد عضلانی و اسکلتی منتشر همراه با خستگی) در بزرگسالان و نوجوانان (۱۳ سال به بالا) تأیید شده است. این دارو میتواند به کاهش درد و بهبود عملکرد جسمی و ذهنی کمک کند.
درد مزمن اسکلتی عضلانی:
- توضیح کاربردی: این شامل دردهای مزمن مرتبط با استخوانها و عضلات در نواحی مختلف بدن است. مثالهای بالینی شامل کمردرد مزمن و درد مزمن ناشی از استئوآرتریت (به ویژه در زانو). اثربخشی آن به دلیل ویژگیهای ضد درد است که مستقل از اثرات ضد افسردگی عمل میکند.
۲. موارد مصرف خارج از برچسب (استفادههای بالینی رایج)این موارد مصرف، اگرچه بهطور رسمی توسط سازمانهای نظارتی بزرگ تأیید نشدهاند، اما شواهد بالینی و کاربرد رایج آنها در عمل پزشکی وجود دارد:
نوروپاتی محیطی ناشی از شیمیدرمانی:
- توضیح کاربردی: بر اساس توصیههای انجمنهای معتبر سرطانشناسی (مانند انجمن سرطانشناسی بالینی آمریکا)، دولوکستین به عنوان یک عامل خط اول برای درمان نوروپاتی محیطی دردناک ناشی از داروهای شیمیدرمانی (مانند داروهای حاوی پلاتین یا تاکسانها) توصیه میشود. این امر به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک میکند.
بیاختیاری ادرار استرسی در زنان:
- توضیح کاربردی: مکانیسم عمل دولوکستین در این مورد به افزایش فعالیت سروتونرژیک و نوراپینفرژیک در نخاع کمری-خاجی مرتبط است که باعث افزایش انقباض اسفنکتر مجرای ادرار میشود. این دارو میتواند به عنوان درمان خط سوم، پس از شکست تمرینات کف لگن و قبل از اقدام به جراحی، در نظر گرفته شود.
دردهای مزمن اولیه:
- توضیح کاربردی: دولوکستین در مدیریت انواع دیگر دردهای مزمن که با آسیب عصبی مشخص یا التهاب شدید تعریف نمیشوند (دردهای مزمن با مکانیسم مرکزی)، به دلیل تأثیر بر مسیرهای مهارکننده درد، مورد استفاده قرار میگیرد و میتواند به بهبود خواب و کاهش پریشانی روانشناختی کمک کند.