تیوتروپیوم یک آنتاگونیست گیرنده موسکارینی با اثر طولانیمدت است که نقشی محوری در مدیریت بیماریهای انسدادی ریه ایفا میکند. این دارو با اتصال رقابتی به گیرندههای موسکارینی M3 در عضلات صاف مجاری هوایی، باعث گشادی برونشها میشود. اطلاعات زیر بر اساس راهنماهای معتبر بینالمللی مانند ابتکار جهانی برای بیماری انسدادی ریه و انجمن قفسه سینه آمریکا تدوین شده است.
موارد مصرف تایید شدهتیوتروپیوم به عنوان یک درمان نگهدارنده استاندارد در بیماریهای مزمن تنفسی شناخته میشود و هدف اصلی آن بهبود عملکرد ریه و کاهش دفعات حملات حاد است.
بیماری انسدادی مزمن ریه (COPD)
- این دارو برای درمان نگهدارنده طولانیمدت در بیماران مبتلا به بیماری انسدادی مزمن ریه، شامل برونشیت مزمن و آمفیزم، تایید شده است. تیوتروپیوم به طور قابل توجهی باعث بهبود حجم بازدمی اجباری در ثانیه اول و کاهش تورم بیش از حد ریهها میشود. استفاده مداوم از آن نه تنها تنگی نفس را کاهش میدهد، بلکه تعداد دفعات بستری شدن در بیمارستان ناشی از حملات حاد را نیز به حداقل میرساند. این دارو برای تسکین آنی و حاد تنگی نفس (درمان نجاتبخش) مناسب نیست.
آسم پایدار
- تیوتروپیوم به عنوان یک درمان مکمل در بیماران بزرگسال و کودکان (معمولاً بالای ۶ سال) که آسم آنها با مصرف کورتیکواستروئیدهای استنشاقی به تنهایی کنترل نشده است، کاربرد دارد. در این بیماران، اضافه کردن تیوتروپیوم به رژیم درمانی میتواند عملکرد ریه را بهبود بخشیده و زمان تا اولین حمله حاد شدید را افزایش دهد. این دارو معمولاً در پلههای بالاتر درمان آسم و پیش از رفتن به سمت درمانهای بیولوژیک مورد توجه قرار میگیرد.
موارد مصرف خارج برچسبدر برخی شرایط بالینی، پزشکان از تیوتروپیوم برای مدیریت علائمی استفاده میکنند که در دستورالعملهای رسمی قید نشده اما شواهد بالینی از آن حمایت میکنند.
برونشکتازی غیر سیستیک فیبروزیس
- در بیمارانی که دچار برونشکتازی هستند و علائم انسداد مجاری هوایی و تنگی نفس مداوم دارند، تیوتروپیوم گاهی برای بهبود تخلیه ترشحات و کاهش تنگی نفس تجویز میشود. اگرچه شواهد قطعی در این زمینه کمتر از بیماری انسدادی مزمن ریه است، اما در عمل بالینی برای بیمارانی که به سایر درمانها پاسخ نمیدهند، مد نظر قرار میگیرد.
دیسپلازی برونکوپولمونری در کودکان
- در موارد خاص و تحت نظر متخصصان ریه کودکان، تیوتروپیوم ممکن است برای بهبود عملکرد ریوی در کودکانی که دچار آسیبهای مزمن ریوی ناشی از نارسایی نوزادی هستند، استفاده شود. این مصرف نیازمند پایش دقیق عوارض جانبی سیستمیک است.
نکات کاربردی و بالینی برای پزشکان - روش صحیح استنشاق: اثربخشی تیوتروپیوم به شدت به تکنیک صحیح بیمار در استفاده از دستگاه استنشاقی (مانند هندیهیلر یا رسپیمت) بستگی دارد. آموزش فیزیکی بیمار در مطب ضروری است.
- عوارض آنتیکولینرژیک: خشکی دهان شایعترین عارضه گزارش شده است. پزشک باید در بیماران مبتلا به گلوکوم زاویه بسته یا احتباس ادرار (مانند بزرگی پروستات) با احتیاط بسیار زیاد عمل کند، زیرا اثرات آنتیکولینرژیک دارو میتواند این شرایط را تشدید کند.
- پایداری در بافت: به دلیل جدا شدن آهسته از گیرندههای M3، این دارو دارای اثر طولانیمدت (بیش از ۲۴ ساعت) است که اجازه میدهد دوز مصرفی تنها یک بار در روز باشد، این موضوع باعث افزایش پایبندی بیمار به درمان میشود.
- هشدارها: تیوتروپیوم نباید به عنوان درمان اولیه در حملات حاد تنگی نفس استفاده شود. همچنین در صورت بروز واکنشهای حساسیتی مانند آنژیوادم، درمان باید فوراً قطع گردد.