اطلاعات تخصصی
موارد مصرف گلایسین
گلایسین یک اسید آمینه غیرضروری است که علاوه بر نقش خود به عنوان بلوک ساختاری پروتئینها، به عنوان یک انتقال دهنده عصبی مهاری نیز در سیستم عصبی مرکزی عمل میکند. این ویژگیها آن را در بالین به یک مکمل جالب برای اهداف درمانی تبدیل کرده است.
۱. موارد مصرف تأیید شده
گلایسین به طور سنتی بیشتر به عنوان یک ترکیب در فرمولاسیونهای تغذیهای و پزشکی استفاده میشود و موارد مصرف تأییدی آن عمدتاً شامل کاربردهای بالینی و دارویی زیر است:
محلول شستشوی جراحی (مایع ایریگیشن):
- توضیح کاربردی: از محلول آبی گلایسین با غلظت ۱.۵ درصد به طور گسترده به عنوان مایع شستشو و پرکننده در حین جراحیهای خاص، به ویژه جراحیهای اورولوژی (مانند برداشتن پروستات از راه پیشابراه)، استفاده میشود.
- اهمیت بالینی: این محلول غیرالکترولیت است و رسانایی پایینی دارد که آن را برای استفاده با دستگاههای الکتروکوتریک مناسب میسازد. با این حال، باید به خطر جذب سیستمیک آن که میتواند منجر به سندرم تیآراس شود، توجه داشت.
جزء تغذیه کامل وریدی:
- توضیح کاربردی: گلایسین به عنوان یکی از اسیدهای آمینه ضروری، در ترکیب محلولهای تغذیه کامل وریدی به کار میرود تا نیازهای بدن بیمارانی که نمیتوانند تغذیه خوراکی یا رودهای داشته باشند را تأمین کند.
- اهمیت بالینی: این امر به حفظ تعادل نیتروژنی و سنتز پروتئینها در بدن بیماران بستری و دارای سوءتغذیه کمک میکند.
۲. موارد مصرف خارج از برچسب
تحقیقات بالینی در حال بررسی کاربردهای بالقوه گلایسین به عنوان یک مکمل در شرایط مختلف پزشکی، عمدتاً در حوزه مغز و اعصاب و سلامت متابولیک، هستند.
الف) اختلالات روانی و عصبی
بهبود علائم منفی اسکیزوفرنی: - توضیح کاربردی: گلایسین به عنوان یک تعدیلکننده در گیرندههای انامدیای عمل میکند و کمبود عملکرد این گیرندهها در بروز علائم منفی اسکیزوفرنی نقش دارد. تجویز دوزهای بالای گلایسین (تا ۰.۸ گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز) به صورت خوراکی و به عنوان درمان کمکی همراه با داروهای ضد روانپریشی (به جز کلوزاپین) ممکن است به کاهش علائمی چون بیاحساسی، کنارهگیری اجتماعی و اختلالات شناختی کمک کند.
- اهمیت بالینی: اگرچه شواهد قطعی در تمامی بیماران وجود ندارد، اما در بیمارانی که به درمانهای رایج پاسخ نمیدهند، این روش میتواند یک گزینه تکمیلی باشد.
بهبود کیفیت خواب و کاهش خستگی:
- توضیح کاربردی: مصرف خوراکی گلایسین (به ویژه حدود ۳ گرم قبل از خواب) نشان داده است که میتواند به کاهش زمان به خواب رفتن و بهبود عمق و کیفیت خواب کمک کند. این اثر احتمالاً ناشی از نقش مهاری گلایسین به عنوان انتقال دهنده عصبی در مغز است که به آرامسازی و کاهش دمای مرکزی بدن کمک میکند.
- اهمیت بالینی: میتواند به عنوان یک روش کمکی با حداقل عارضه جانبی برای مدیریت بی خوابیهای خفیف و بهبود هوشیاری روزانه ناشی از خواب ضعیف، به جای داروهای آرامبخش-خوابآور تجویز شود.
پس از سکته مغزی ایسکمیک حاد:
- توضیح کاربردی: برخی مطالعات اولیه نشان میدهند که شروع سریع مصرف گلایسین (در عرض ۶ ساعت از بروز سکته) ممکن است با اثرات محافظتی عصبی، کاهش آسیب به سلولهای مغزی و بهبود پیامدهای عملکردی و کاهش مرگ و میر همراه باشد.
- اهمیت بالینی: این یک حوزه پژوهشی فعال است، اما در حال حاضر به عنوان یک روش درمانی استاندارد توصیه نمیشود و نیاز به تحقیقات جامعتر دارد.
ب) حمایت متابولیک و آنتیاکسیدانیحمایت از سنتز گلوتاتیون:
- توضیح کاربردی: گلایسین یکی از سه اسید آمینه مورد نیاز برای ساخت گلوتاتیون (آنتیاکسیدان قوی بدن) است. مکمل گلایسین، به ویژه در ترکیب با ان-استیل سیستئین، ممکن است به جبران کمبود گلوتاتیون کمک کند که در افراد مسن و در شرایط استرس اکسیداتیو مزمن رخ میدهد.
- اهمیت بالینی: این خاصیت میتواند به کاهش استرس اکسیداتیو، بهبود عملکرد میتوکندری و احتمالاً تقویت عملکرد بدنی در جمعیتهای خاص کمک کند.
مکانیسم اثر گلایسین
گلایسین یک اسید آمینه ساده است که علاوه بر نقش حیاتی در ساختار پروتئینها، به عنوان یک مولکول پیامرسان در سیستم عصبی مرکزی نیز عمل میکند. عملکرد گلایسین در بدن از طریق مکانیسمهای دوگانه اعمال میشود که تأثیرات متضادی بر روی تحریکپذیری عصبی دارند، اما در نهایت منجر به تعادل عصبی میشوند:
انتقالدهنده عصبی مهاری (اثر بازدارنده):
- در ساقه مغز و نخاع، گلایسین اصلیترین انتقالدهنده عصبی مهاری است.
- این ماده با اتصال به گیرندههای اختصاصی گلایسین (که به یون کلر حساس هستند)، باعث باز شدن کانالهای کلرید و ورود یون کلر به درون سلولهای پسسیناپسی میشود.
- ورود کلر، سلول را بیش از حد قطبی (هایپرپولاریزه) کرده و از انتشار پتانسیل عمل جلوگیری میکند، در نتیجه باعث مهار مسیرهای حسی و حرکتی میشود. این مکانیسم احتمالی برای اثرات ضد اسپاسم و تسکیندهنده گلایسین است.
تعدیلکننده گیرنده انامدیای (اثر تحریکی):
- گلایسین به عنوان یک تعدیلکننده ضروری (کوآگونیست) در گیرندههای انامدیای عمل میکند که نوعی گیرنده گلوتامات و عامل اصلی انتقال تحریکی در مغز هستند.
- برای فعال شدن کامل گیرنده و انتقال سیگنال تحریکی توسط گلوتامات، نیاز به اتصال همزمان گلایسین به سایت تعدیلکننده آن است.
- این نقش آن را به یک هدف بالقوه در درمان اختلالات روانی (مانند اسکیزوفرنی) تبدیل میکند که در آنها فرضیه کمکاری گیرندههای انامدیای مطرح است.
سایر نقشهای فیزیولوژیک:
- ضد التهاب و محافظ سلولی: گلایسین کانالهای کلرید حساس به گلایسین را در سلولهای ایمنی (مانند نوتروفیلها) فعال میکند که به کاهش تولید مواد اکسید کننده و محافظت از سلول در برابر آسیب کمک میکند.
- مشارکت متابولیک: گلایسین یک جزء کلیدی در سنتز گلوتاتیون (آنتیاکسیدان)، کراتین و پورینها است و در فرآیندهای سمزدایی در کبد نقش دارد (مثلاً از طریق کونژوگاسیون با سالیسیلیک اسید).
فارماکوکینتیک گلایسین
جذب
- گلایسین پس از مصرف خوراکی، به سرعت از دستگاه گوارش جذب میشود، زیرا به عنوان یک اسید آمینه توسط سیستمهای انتقال دهنده مورد استفاده قرار میگیرد.
- غلظت اوج در پلاسما معمولاً بین ۳۰ تا ۶۰ دقیقه پس از مصرف خوراکی رخ میدهد.
توزیع و ورود به سیستم عصبی مرکزی - گلایسین از طریق انتقالدهندههای اختصاصی اسید آمینه خنثی و در غلظتهای بسیار بالا از طریق انتشار غیرفعال به بافت مغز منتقل میشود.
- مطالعات نشان دادهاند که افزایش دوز خوراکی گلایسین میتواند منجر به افزایش وابسته به دوز غلظت آن در مایع مغزی نخاعی شود.
متابولیسم و حذف
- گلایسین یک اسید آمینه در مسیرهای اصلی متابولیسم است و به طور فعال در بدن استفاده میشود.
- مسیرهای اصلی متابولیسم شامل تبدیل آن به ال-سرین توسط آنزیم اختصاصی و همچنین تخریب آن توسط سیستم تجزیه گلایسین به دیاکسید کربن و آمونیوم است.
- بخش کمی از گلایسین به صورت بدون تغییر از طریق ادرار دفع میشود، اما بیشتر آن برای ساخت سایر مولکولها یا تأمین انرژی متابولیزه میشود.
منع مصرف گلایسین
گلایسین یک اسید آمینه است که معمولاً در دوزهای پایین به خوبی تحمل میشود، اما در دوزهای مکمل بالا، به خصوص در گروههای حساس، باید با احتیاط فراوان مورد استفاده قرار گیرد.
۱. موارد منع مصرف در بیماریها و تداخلات دارویی
نارسایی یا اختلال شدید کلیوی و کبدی:
- در بیمارانی که دچار نارسایی شدید کلیوی یا کبدی هستند، متابولیسم و دفع اسیدهای آمینه ممکن است مختل شود. تجویز دوزهای بالای گلایسین، همانند هر مکمل اسید آمینه تکی، میتواند تعادل نیتروژن را بر هم زده و کار کلیهها و کبد را افزایش دهد. در این بیماران، مصرف گلایسین باید با نظارت دقیق پارامترهای آزمایشگاهی و توسط پزشک متخصص صورت گیرد.
اختلالات مادرزادی متابولیسم اسیدهای آمینه:
- در کودکانی که دچار نقایص مادرزادی در متابولیسم یک یا چند اسید آمینه هستند، مصرف دوزهای مکمل میتواند منجر به تجمع سمی و عوارض جدی (از جمله تشنج و تأخیر تکامل) شود. پزشک باید پیش از تجویز، از عدم وجود چنین اختلالاتی اطمینان حاصل کند.
مصرف همزمان با کلوزاپین:
مصرف گلایسین به عنوان مکمل همراه با داروهای ضد روانپریشی قدیمی برای اسکیزوفرنی، گاهی به منظور کاهش علائم منفی توصیه شده است.
اما در بیمارانی که از داروی کلوزاپین استفاده میکنند، شواهد نشان میدهد که مصرف گلایسین میتواند اثرات درمانی کلوزاپین را کاهش دهد. بنابراین، تجویز همزمان گلایسین در بیماران تحت درمان با کلوزاپین توصیه نمیشود.
۲. موارد منع مصرف و احتیاط در دوران بارداری و شیردهی
بارداری:اگرچه گلایسین برای رشد جنین ضروری است و نیاز بدن به آن در دوران بارداری افزایش مییابد، اما دادههای کافی و قابل اطمینان در مورد ایمنی مصرف دوزهای مکمل بالا از طریق خوراکی در دوران بارداری انسان وجود ندارد.
- پزشکان باید به زنان باردار توصیه کنند که صرفاً گلایسین مورد نیاز خود را از طریق رژیم غذایی پروتئینی دریافت کنند و از مصرف دوزهای بالای مکمل بدون تجویز و نظارت متخصص اجتناب ورزند.
شیردهی: - اطلاعات قابل اعتمادی در مورد میزان ترشح گلایسین مکمل به شیر مادر و اثرات آن بر نوزاد شیرخوار در دسترس نیست.
- با توجه به نبود شواهد کافی برای تأیید ایمنی، توصیه میشود که مادران شیرده از مصرف مکملهای گلایسین با دوز بالا پرهیز کنند.
۳. موارد منع مصرف در کودکان
کودکان خردسال: - مصرف مکملهای اسید آمینه تکی با دوز بالا در کودکان، به دلیل خطر ایجاد عدم تعادل نیتروژنی و احتمال اختلال در رشد و تکامل، به طور کلی توصیه نمیشود و باید با احتیاط شدید و تحت نظارت دقیق متخصص اطفال یا متابولیسم باشد.
- دوزهای مکمل باید از طریق منابع رژیم غذایی یا به صورت ترکیب شده در فرآوردههای تخصصی تغذیهای برای کودکان تأمین شود.
عوارض جانبی گلایسین
گلایسین در دوزهای پایین مکمل (تا ۶ گرم در روز) عموماً یک اسید آمینه با تحمل پذیری خوب در نظر گرفته میشود. دادههای بالینی منتشر شده، عمدتاً در مورد استفاده از دوزهای مکمل خوراکی گلایسین، نشان میدهند که عوارض جانبی عمده و جدی به ندرت مشاهده میشود و اکثر عوارض، خفیف و گذرا هستند.
در مطالعات بالینی منتشر شده، اطلاعات دقیقی از درصد وقوع تمامی عوارض جانبی وجود ندارد، اما میتوان به شواهد مهم زیر اشاره کرد:
خوابآلودگی خفیف :
- در یک کارآزمایی بالینی کوچک که اثربخشی گلایسین را در سکته حاد مغزی بررسی میکرد (در دوز ۱ تا ۲ گرم در روز)، خوابآلودگی خفیف در حدود ۴.۵ درصد از بیماران به عنوان عارضه جانبی مشاهده شد. این تنها عارضه جانبی قابل توجهی بود که در آن مطالعه گزارش گردید.
- در سایر مطالعات بر روی افراد سالم یا بیماران با هدف بهبود خواب، گلایسین در دوز ۳ گرم قبل از خواب باعث بهبود کیفیت خواب شد، اما عموماً بدون عوارض جانبی مهم و قابل توجه گزارش شده است. اثر آرامبخش گلایسین میتواند یک اثر درمانی مطلوب یا یک عارضه جانبی باشد که بسته به زمان مصرف متفاوت است.
عوارض گوارشی (ناراحتی معده): - برخی منابع بالینی عمومی گزارش میدهند که شایعترین عوارض جانبی در هنگام مصرف خوراکی مکملهای گلایسین، ناراحتیهای خفیف گوارشی است. این موارد شامل تهوع، استفراغ، ناراحتی معده و اسهال است.
- اگرچه درصد دقیقی به صورت یکپارچه در مطالعات بزرگ مشخص نشده است، اما این عوارض اغلب در هنگام مصرف با معده خالی یا در دوزهای بالای مکمل شایعتر هستند و معمولاً خفیف و محدود به خود هستند.
عوارض جدی (نادر): - در دوزهای معمول مکمل (کمتر از ۱۰ گرم در روز)، عوارض جانبی جدی و تهدید کننده حیات گزارش نشده است.
- عوارض جدی مانند اختلالات بینایی، گیجی، یا مشکلات قلبی-عروقی فقط در شرایط خاص بالینی و پس از جذب سیستمیک مقادیر بسیار زیاد گلایسین (به عنوان مثال، حدود ۵۰ گرم) در طی جراحیهای آندوسکوپی از طریق محلول شستشو مشاهده شده است. این موارد به عنوان "اوردوز خوراکی" محسوب نمیشوند.
- واکنشهای آلرژیک جدی (مانند بثورات پوستی شدید یا مشکل تنفسی) بسیار نادر هستند.
تغییرات پارامترهای آزمایشگاهی: - در مطالعات طولانیمدت با دوزهای بالا، معمولاً هیچ تغییر قابل توجهی در پارامترهای حیاتی، قلبی، تنفسی، یا معیارهای هماتولوژیک گزارش نشده است، که نشاندهنده ایمنی بالای دارو است.
تداخلات دارویی گلایسین
۱. تداخلات دارویی
مهمترین تداخلات دارویی گلایسین به فعالیت آن به عنوان یک انتقالدهنده عصبی بازدارنده و کمککننده در سیستم عصبی مرکزی مربوط میشود.
داروهای ضد روانپریشی:
- کلوزاپین: تداخل با داروی کلوزاپین یک مورد هشدار دهنده مهم است. کلوزاپین دارویی است که در درمان اسکیزوفرنی مقاوم به درمان استفاده میشود و اعتقاد بر این است که بخشی از کارایی منحصربهفرد خود را مدیون تقویت غیرمستقیم فعالیت گیرندههای ان متیل دی آسپارتات (از طریق اثر بر جایگاه گلایسین) است. مطالعات نشان میدهند که افزودن گلایسین مکمل، در برخی موارد، ممکن است اثرات کلوزاپین را کاهش داده یا حتی علائم مثبت اسکیزوفرنی را تشدید کند. بنابراین، تجویز مکمل گلایسین در بیماران تحت درمان با کلوزاپین توصیه نمیشود.
- سایر داروهای ضد روانپریشی: در مقابل، برخی شواهد نشان میدهند که افزودن گلایسین به رژیم درمانی بیمارانی که از داروهای ضد روانپریشی قدیمیتر یا سایر داروهای ضد روانپریشی آتیپیک (به جز کلوزاپین) استفاده میکنند، ممکن است به کاهش علائم منفی بیماری (مانند کنارهگیری اجتماعی و بیانگیزگی) کمک کند، اگرچه مکانیسم آن پیچیده است و باید با احتیاط صورت پذیرد.
داروهای آرامبخش و خوابآور:
گلایسین به عنوان یک انتقالدهنده عصبی بازدارنده در سیستم عصبی مرکزی عمل میکند و اثرات آرامبخش و خوابآوری دارد. مصرف همزمان مکملهای گلایسین با داروهای آرامبخش یا خوابآور میتواند منجر به تشدید اثرات آرامبخشی این داروها و افزایش خطر خوابآلودگی بیش از حد و اختلال در هوشیاری شود. پزشک باید در صورت تجویز همزمان، دوز هر دو دارو را تعدیل کرده و بیمار را پایش کند.
داروهای ضدفشار خون:
برخی مطالعات اولیه نشان میدهند که گلایسین ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند. در نتیجه، مصرف همزمان آن با داروهای ضدفشار خون ممکن است منجر به افت بیش از حد فشار خون شود. توصیه میشود در صورت استفاده همزمان، فشار خون بیمار به طور منظم پایش شود.
۲. تداخل با غذاگلایسین یک اسید آمینه است که به طور طبیعی در رژیم غذایی روزانه (از منابع پروتئینی مانند گوشت، ماهی و لبنیات) وجود دارد.
- تداخل خاص غذایی: به طور کلی، هیچ تداخل غذایی خاص و مهمی که نیاز به پرهیز شدید داشته باشد، برای گلایسین گزارش نشده است.
- جذب: جذب گلایسین در دستگاه گوارش از طریق مکانیسمهای انتقال فعال صورت میگیرد و تحت تأثیر ماتریس غذایی و میکروبیوتای روده قرار میگیرد. با این حال، شواهدی مبنی بر اینکه مصرف آن با غذا جذب را به صورت بالینی نامطلوبی تغییر دهد، وجود ندارد. اغلب مکملهای خوراکی گلایسین بدون توجه به وعده غذایی تجویز میشوند.
۳. تداخل در آزمایشاتاثر گلایسین بر نتایج آزمایشگاهی معمولاً در سطح دوزهای مکمل خوراکی شایع نیست، اما در شرایط خاص باید به پتانسیل تداخل در پارامترهای بیوشیمیایی توجه داشت:
- آمونیاک و محصولات متابولیک: در شرایط سمیت حاد ناشی از جذب مقادیر بسیار زیاد گلایسین (که معمولاً پس از شستشوی جراحی اتفاق میافتد)، متابولیسم گلایسین در کبد و کلیه میتواند منجر به افزایش سطح آمونیاک خون شود (هیپرآمونمی). در این موارد، پایش سطح آمونیاک برای جلوگیری از عوارض عصبی ضروری است.
- سدیم و اسمولالیته سرم: استفاده از محلول شستشوی گلایسین در جراحیها (مانند جراحی برداشتن پروستات از راه مجرای ادرار) میتواند منجر به جذب مایع عاری از الکترولیت و در نتیجه کاهش سدیم خون و تغییرات در اسمولالیته سرم شود. پایش این پارامترها در این شرایط بالینی بسیار حیاتی است.
هشدار ها گلایسین
۱. هشدارهای کامل و جامع کاربردی
پزشکان باید در هنگام تجویز دوزهای مکمل گلایسین و استفاده از آن به عنوان محلول شستشو در جراحیها، به هشدارهای زیر توجه کنند:
تداخل دارویی با کلوزاپین:
- تجویز مکمل گلایسین در بیماران تحت درمان با کلوزاپین برای اسکیزوفرنی ممنوع است، زیرا ممکن است اثرات کلوزاپین را کاهش دهد و کنترل بیماری را مختل سازد.
خطر عدم تعادل نیتروژن و عوارض کلیوی:
- مصرف طولانی مدت دوزهای بالای اسید آمینه تکی، از جمله گلایسین، ممکن است تعادل نیتروژن را بر هم زده و در صورت وجود نارسایی کلیوی یا کبدی، کار این اندامها را افزایش دهد. نظارت دقیق بر پارامترهای آزمایشگاهی (مانند نیتروژن اوره خون و کراتینین) در این بیماران ضروری است.
هشدار در جمعیتهای حساس:
- بارداری و شیردهی: به دلیل نبود دادههای کافی در مورد ایمنی دوزهای مکمل بالا، مصرف آن در این دورهها باید با احتیاط فراوان و فقط در صورت لزوم و زیر نظر پزشک باشد.
- کودکان: مصرف دوزهای بالای گلایسین در کودکان، به خصوص در صورت وجود نقصهای متابولیک، میتواند با خطر تأخیر تکامل و تشنج همراه باشد.
عوارض گوارشی شایع:
- در برخی بیماران با مصرف دوزهای خوراکی مکمل گلایسین، ممکن است عوارض خفیف گوارشی مانند ناراحتی معده، تهوع، استفراغ یا اسهال رخ دهد.
استفاده به عنوان محلول شستشوی جراحی:
- اصلیترین خطر سمیت گلایسین مربوط به استفاده از محلول ۱.۵ درصدی آن به عنوان مایع شستشو در جراحیهای آندوسکوپی (مانند برداشتن پروستات از راه مجرای ادرار) است، جایی که جذب مقادیر زیاد مایع به گردش خون میتواند منجر به سندرم جدی شود.
۲. سمیت ناشی از جذب گلایسین (اوردوز) و درمان آن
اگرچه اوردوز از طریق مصرف خوراکی مکمل نادر است، اما سندرم جذب جراحی از راه مجرای ادرار ناشی از جذب سیستمیک حجم زیادی از محلول شستشوی گلایسین، یک اورژانس پزشکی با خطر تهدید کننده حیات است.
الف) علائم سمیت ناشی از جذب
علائم بالینی ترکیبی از اثرات گلایسین و هیپوناترمی رقیقشدگی (کاهش سدیم خون ناشی از رقیق شدن) هستند:
علائم عصبی (زودرس): - تهوع و استفراغ، سردرد، بیقراری
- اختلالات بینایی (مانند تاری دید یا حتی کوری موقت)، گیجی، تشنج و کما.
این علائم ممکن است ناشی از تأثیر گلایسین بر گیرندههای عصبی و همچنین تورم مغزی ناشی از هیپوناترمی باشد.
علائم قلبی-عروقی:
- کندی ضربان قلب (برادیکاردی)، افت یا افزایش فشار خون، آریتمیها (نامنظمی ضربان قلب)، و در نهایت نارسایی قلبی و کلاپس قلبی-عروقی.
علائم تنفسی و متابولیک:
- ادم ریوی (آب آوردن ریه) ناشی از اضافه بار مایعات.
- هیپرآمونمی (افزایش آمونیاک خون): گلایسین در کبد و کلیه متابولیزه شده و آمونیاک تولید میکند. جذب حجم زیاد مایع میتواند منجر به افزایش شدید آمونیاک و آنسفالوپاتی شود.
ب) مدیریت سمیت (درمان)مدیریت این وضعیت یک اورژانس است و شامل اقدامات حمایتی و اصلاحی فوری است:
- قطع فوری جذب: در صورت امکان، فرآیند جراحی باید متوقف شود تا از جذب بیشتر محلول شستشو جلوگیری گردد.
مدیریت همودینامیک:
- اضافه بار مایعات: درمان با داروهای ادرارآور (مانند فورزماید) برای دفع مایعات اضافی و پیشگیری یا درمان ادم ریوی.
- برادیکاردی: در صورت نیاز، درمانهای حمایتی برای ضربان قلب کند.
اصلاح اختلالات الکترولیتی و متابولیک:
- هیپوناترمی (کاهش سدیم خون): مدیریت هیپوناترمی باید با دقت و بر اساس شدت علائم عصبی انجام شود. در موارد شدید، ممکن است نیاز به تزریق سریع محلول سالین هیپرتونیک باشد، اما افزایش بیش از حد سریع سدیم باید کنترل شود تا از خطر میلینولیز مرکزی پل مغزی جلوگیری شود.
- هیپرآمونمی: در موارد افزایش شدید آمونیاک، ممکن است نیاز به همودیالیز یا درمانهای کاهش آمونیاک باشد.
کنترل تشنج:
- تشنج باید با داروهای ضد تشنج (مانند بنزودیازپینها) مدیریت شود.
- نظارت مداوم: بیمار باید در بخش مراقبتهای ویژه تحت نظارت دقیق قلبی، تنفسی و پایش سطح هوشیاری قرار گیرد تا زمانی که تعادل الکترولیتی و علائم حیاتی تثبیت شوند.
توصیه های دارویی گلایسین
۱. تداخلات دارویی
مهمترین تداخلات دارویی گلایسین به فعالیت آن به عنوان یک انتقالدهنده عصبی بازدارنده و کمککننده در سیستم عصبی مرکزی مربوط میشود.
داروهای ضد روانپریشی:
- کلوزاپین: تداخل با داروی کلوزاپین یک مورد هشدار دهنده مهم است. کلوزاپین دارویی است که در درمان اسکیزوفرنی مقاوم به درمان استفاده میشود و اعتقاد بر این است که بخشی از کارایی منحصربهفرد خود را مدیون تقویت غیرمستقیم فعالیت گیرندههای ان متیل دی آسپارتات (از طریق اثر بر جایگاه گلایسین) است. مطالعات نشان میدهند که افزودن گلایسین مکمل، در برخی موارد، ممکن است اثرات کلوزاپین را کاهش داده یا حتی علائم مثبت اسکیزوفرنی را تشدید کند. بنابراین، تجویز مکمل گلایسین در بیماران تحت درمان با کلوزاپین توصیه نمیشود.
- سایر داروهای ضد روانپریشی: در مقابل، برخی شواهد نشان میدهند که افزودن گلایسین به رژیم درمانی بیمارانی که از داروهای ضد روانپریشی قدیمیتر یا سایر داروهای ضد روانپریشی آتیپیک (به جز کلوزاپین) استفاده میکنند، ممکن است به کاهش علائم منفی بیماری (مانند کنارهگیری اجتماعی و بیانگیزگی) کمک کند، اگرچه مکانیسم آن پیچیده است و باید با احتیاط صورت پذیرد.
داروهای آرامبخش و خوابآور:
- گلایسین به عنوان یک انتقالدهنده عصبی بازدارنده در سیستم عصبی مرکزی عمل میکند و اثرات آرامبخش و خوابآوری دارد. مصرف همزمان مکملهای گلایسین با داروهای آرامبخش یا خوابآور میتواند منجر به تشدید اثرات آرامبخشی این داروها و افزایش خطر خوابآلودگی بیش از حد و اختلال در هوشیاری شود. پزشک باید در صورت تجویز همزمان، دوز هر دو دارو را تعدیل کرده و بیمار را پایش کند.
داروهای ضدفشار خون:
- برخی مطالعات اولیه نشان میدهند که گلایسین ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند. در نتیجه، مصرف همزمان آن با داروهای ضدفشار خون ممکن است منجر به افت بیش از حد فشار خون شود. توصیه میشود در صورت استفاده همزمان، فشار خون بیمار به طور منظم پایش شود.
۲. تداخل با غذا - گلایسین یک اسید آمینه است که به طور طبیعی در رژیم غذایی روزانه (از منابع پروتئینی مانند گوشت، ماهی و لبنیات) وجود دارد.
- تداخل خاص غذایی: به طور کلی، هیچ تداخل غذایی خاص و مهمی که نیاز به پرهیز شدید داشته باشد، برای گلایسین گزارش نشده است.
- جذب: جذب گلایسین در دستگاه گوارش از طریق مکانیسمهای انتقال فعال صورت میگیرد و تحت تأثیر ماتریس غذایی و میکروبیوتای روده قرار میگیرد. با این حال، شواهدی مبنی بر اینکه مصرف آن با غذا جذب را به صورت بالینی نامطلوبی تغییر دهد، وجود ندارد. اغلب مکملهای خوراکی گلایسین بدون توجه به وعده غذایی تجویز میشوند.
۳. تداخل در آزمایشاتاثر گلایسین بر نتایج آزمایشگاهی معمولاً در سطح دوزهای مکمل خوراکی شایع نیست، اما در شرایط خاص باید به پتانسیل تداخل در پارامترهای بیوشیمیایی توجه داشت:
- آمونیاک و محصولات متابولیک: در شرایط سمیت حاد ناشی از جذب مقادیر بسیار زیاد گلایسین (که معمولاً پس از شستشوی جراحی اتفاق میافتد)، متابولیسم گلایسین در کبد و کلیه میتواند منجر به افزایش سطح آمونیاک خون شود (هیپرآمونمی). در این موارد، پایش سطح آمونیاک برای جلوگیری از عوارض عصبی ضروری است.
- سدیم و اسمولالیته سرم: استفاده از محلول شستشوی گلایسین در جراحیها (مانند جراحی برداشتن پروستات از راه مجرای ادرار) میتواند منجر به جذب مایع عاری از الکترولیت و در نتیجه کاهش سدیم خون و تغییرات در اسمولالیته سرم شود. پایش این پارامترها در این شرایط بالینی بسیار حیاتی است.
مصرف در بارداری ثبت نشده است.
با سلام آیا می توان این محلول را به شکل خوراکی مصرف کرد؟! چون گلایسین باعث بهبود بی خوابی و افزایش کیفیت خواب از طریق اثرات آرام بخشی بر مغز می شود. che.sharif.edu/~hosein.imeni/glycine