اطلاعات تخصصی
موارد مصرف گلی بنکلامید
گلي بنكلاميد براي كنترل زيادي قند خون در بيماري ديابت مصرف مي شود.
مکانیسم اثر گلی بنکلامید
سولفونيل اوره ها در ديابت مليتوس غير وابسته به انسولين با تحريك مستقيم ترشح انسولين از سلول هاي بتاي پانكراس، گلوكز خون را كاهش مي دهند. مصرف طولاني مدت اين داروها حساسيت به انسولين را دربافت هاي محيطي مانند كبد، عضله، چربي و سلول هايي ماند مونوسيت ها و اريتروسيت ها افزايش مي دهد كه نتيجه آن كاهش گليكوژنوليز و گلوكونئوژنز در كبد است.
فارماکوکینتیک گلی بنکلامید
جذب دارو سريع ولي وابسته به شرايط فردي بسيار متغير مي باشد. گلي بنكلاميد داراي پيوند پروتئيني خيلي زياد و نيمه عمر حدود 10 ساعت مي باشد. طول اثر دارو 24 ساعت است.
منع مصرف گلی بنکلامید
اين دارو در مواردي چون اسيدوز، سوختگي شديد، اغماي ديابتيك، كتواسيدوز ديابتيك، اغماي غير كتونيك هيپراسمولار، شرايطي كه باعث تغييرات زياد قندخون مي شوند، شرايطي كه نياز به انسولين را به سرعت تغيير مي دهند، بيماري هاي كبدي و كليوي و پورفيري نبايد مصرف شود.
عوارض جانبی گلی بنکلامید
*
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
گوارشی: احساس پری معده، سوزش سر دل، تهوع
ازدیاد حساسیت: واکنش ازدیاد حساسیت (از جمله قرمزی، راش ماکولوپاپولار، راش شبیه به دانه های سرخک و سرخجه، خارش، کهیر)
سایر عوارض (درصد نامشخص):
سیستم اعصاب مرکزی: واکنش شبه دی سولفیرام
غدد درون ریز و متابولیسم: افت قندخون، کاهش سدیم خون، افزایش وزن
ادراری تناسلی: افزایش ادرار (خفیف)
هماتولوژی و انکولوژی: آنمی همولیتیک
کبدی: یرقان کلستاتیک، نارسایی کبدی، هپاتیت
تداخلات دارویی گلی بنکلامید
*
مشخصات کلی تداخلات:
- سوبسترای CYP2C9
- سوبسترای OATP1B1
- عامل ضد دیابت
- تشدید هیپوناترمی
- تشدید حساسیت به نور
تداخلات رده X (پرهیز):
آمینولوولینیک اسید (سیستمیک)، بوسنتان، مکامیلامین، میتیگلینید
کاهش اثرات داروها توسط گلی بنکلامید:
بوسنتان
کاهش اثرات گلی بنکلامید توسط داروها:
آلپلیسیب، بوسنتان، کولسولام، سیکلوسپورین (سیستمیک)، القاکنندههای متوسط CYP2C9، داروهای افزاینده قند خون، لوماکافتور و ایواکافتور، کینولون ها، ریفاپنتین، ریتودرین، دیورتیک های تیازیدی و شبه تیازیدی
افزایش اثرات داروها توسط گلی بنکلامید:
آجمالین، الکل (اتیل)، آمینولوولینیک اسید (سیستمیک، موضعی)، بوسنتان، کاربوسیستئین، سیکلوسپورین (سیستمیک)، داروهای کاهنده قند خون، مکامیلامین، پورفیمر، ورتپورفین، آنتاگونیست های ویتامین کا
افزایش اثرات گلی بنکلامید توسط داروها:
مهارکنندههای آلفا گلوکوزیداز، آلفا- لیپوئیک اسید، آندروژن ها، داروهای ضد دیابت، بتابلاکرها، کلرامفنیکل (سیستمیک)، سایمتیدین، کلاریترومایسین، داروهای ضدافسردگی حلقهای، مهارکنندههای CYP2C9 (متوسط)، دکس کتوپروفن، مهارکنندههای دی پپتدیل پپتیداز-۴، داروهای ضدویروس با اثر مستقیم (HCV)، مشتقات فیبریک اسید، آگونیست های پپتیدهای شبه گلوکاگون-1، گیاهان (با خاصیت کاهنده قند خون)، لترموویر، لوماکافتور و ایواکافتور، قارچ میتک، مترلپتین، میکونازول (خوراکی)، میفپریستون، میتیگلینید، مهارکنندههای مونو آمین اکسیداز، پگویزومانت، پروبنسید، پروتیونامید، کینولون ها، رانیتیدین (از بازار دارویی ایالات متحده جمعآوریشده)، سالیسیلات ها، مهارکنندههای انتخابی باز جذب سروتونین، مهارکنندههای کو ترانسپورتر گلوکز- سدیم ۲ (SGLT2)، سورافنیب، آنتیبیوتیکهای سولفونامیدی، تیازولیدین دیون ها، تولواپتان، آنتاگونیست های ویتامین کا، وریکونازول
تداخل با غذا:
اتانول میتواند در موارد نادری باعث واکنش دی سولفیرام شود.
راهکار: بیمار پایش شود.
هشدار ها گلی بنکلامید
1. در صورت وجود بيماري هايي مانند انفاركتوس ميوكارد، اغماء، عفونت، تروما، جراحي و طي دوران بارداري بايد از انسولين استفاده شود.
2. در شرايط ايجاد كننده افزايش قند خون مانند تغييرات هورمون هاي جنسي در زنان، تب بالا، عفونت، پركاري غده فوق كليه و استرس هاي رواني ممكن است افزايش مقدار مصرف دارو يا مصرف انسولين ضروري باشد.
3. در پركاري تيروئيد كنترل قند خون مشكل تر شده و ممكن است نياز به افزايش مقدار مصرف دارو باشد.
4. مصرف دارو در افراد مسن به دليل نيمه عمر طولاني توصيه نمي شود.
توصیه های دارویی گلی بنکلامید
1. با تغيير رژيم غذائي، فعاليت بدني و بيماري، ميزان قند خون و برنامه درماني تغيير مي كند.
2. دارو به همراه صبحانه مصرف گردد.
دارو های هم گروه گلی بنکلامید
گروه C
در شرايط خاص و نظارت ويژه پزشك قابل استفاده است: مطالعات حیوانی مواردی از عارضه جانبی برای جنین نشان داده است و مطالعات انسانی به اندازه کافی در دست نیست. منافع دارو در مقابل خطرات احتمالی، تعیین کننده مصرف یا عدم مصرف این دارو در دوران بارداری است.