روتیگوتین چیست و برای چه مواردی استفاده می شود؟

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف روتیگوتین

-بیماری پارکینسون:
مراحل اولیه
مراحل پیشرفته
-سندرم پای بیقرار(عامل جایگزین)

روتیگوتین یک داروی ضدپارکینسون و آگونیست دوپامین می‌باشد.
این دارو فرم جدیدی از درمان پارکینسون را از راه پوستی (ترنس‌درمال) فراهم می‌کند. همچنین در مواردی جهت درمان سندرم پای بیقرار به عنوان داروی جایگزین قابل تجویز است.

این دارو به نام تجاری نئوپرو معروف شده است و به صورت پچ پوستی در دوزهای متنوع(۱تا۸میلی‌گرم /۲۴ساعت) عرضه می‌شود.

مکانیسم اثر روتیگوتین

روتیگوتین یک آگونیست دوپامین غیرارگوت به صورت اختصاصی برای گیرنده های D3-، D2- و D1-دوپامین است. اگرچه مکانیسم دقیق اثر روتیگوتین ناشناخته است، اما به نظر می‌رسد که به دلیل تحریک گیرنده های خودکار پس سیناپسی نوع دوپامین D2 در جسم سیاه در مغز، منجر به بهبود انتقال دوپامینرژیک در نواحی حرکتی عقده های قاعده ای به ویژه نواحی هسته دم‌دار/پوتامن می شود.

فارماکوکینتیک روتیگوتین

متابولیسم:وسیع کبدی توسط کونژوگاسیون و ان-دآلکیلاسیون؛ چندین ایزوآنزیم CYP، سوبسترای UGT: 1A9, 2B15 ، سولفوترنسفرازها و دو UDP-glucuronosyltransferases که در کاتالیز کردن متابولیسم نقش دارند.

نیمه عمر حذف: پس از برداشتن پچ از روی پوست، ۵تا۷ساعت
زمان رسیدن به پیک پلاسمایی: ۱۵تا۱۸ساعت، می‌تواند در ۴تا۲۷ساعت پس از استعمال اتفاق بیفتد.
دفع:ادرار(۷۱درصد به عنوان متابولیت و به صورت کونژوگه و غیر فعال؛ کمتر از یک درصد تغییر نیافته)، مدفوع(حدود ۲۳درصد)
*در موارد نارسایی کلیوی شدید (CrCl ۱۵تا۳۰)غیردیالیزی مواجهه با روتیگوتین کونژوگه دوبرابر می‌شود.

منع مصرف روتیگوتین

-سابقه حساسیت به روتیگوتین یا هریک از اجزای فرمولاسیون
-بیماری اعصاب و روان جدی
-از قطع ناگهانی خودداری شود
-حساسیت به سولفیت
-سالمندان
-۱۵تا۳۰ CrCl(غیر دیالیزی)
-اختلالات خواب
-نارسایی قلبی
-نارسایی کلیوی
-سابقه یا ابتلا به مشکلات اعصاب و روان و سایکوز
-افراد حساس به احتباس مایعات
-فشارخون پایین (ذاتی یا مصرف کننده داروهای کاهنده فشارخون)
-مصرف همزمان داروهای سرکوب‌کننده سیستم عصبی، آرامبخش و اتانول
-سابقه‌ی دیسکینزی

عوارض جانبی روتیگوتین

عوارض شایع:
افت‌فشارخون وضعیتی، ادم محیطی، افت فشار سیستولیک، تعریق بیش از حد، کاهش گلوکز سرم، تهوع، استفراغ، کاهش هماتوکریت، کاهش هموگلوبین، واکنش‌های محل تزریق، سرگیجه، سردرد، خواب‌آلودگی، خستگی، توهم، ناخوشب، اختلال خوب، آرترالژی، آستنی، دیسکینزی، افزایش BUN، موج Tغیرطبیعی در نوارقلب، بلوک دهیزی بطنی درجه یک، افزایش فشارخون، افزایش فشار دیاستولیک، افزایش فشار سیستولیک، اریتم پوستی، خارش، تغییر در میل جنسی، گرگرفتگی، کاهش فریتین سرم، اختلال قاعدگی، افزایش وزن، انورکسی، یبوست، اسهال، سوهاضمه، گاستروانتریت ویروسی، خشکی دهان، کارسینوم سلول‌های بازال پوست، لوکوسیتوریا، عفونت هرپس سیمپلکس، آنفولانزا، رویاهای غیرطبیعی، عدم تعادل، افسردگی، هایپوستزی، تحریک پذیری، کابوس شبانه، پارستزی، شروع ناگهانی خواب، سرگیجه، اسپاسم عضلانی، ترمور، اختلال بینایی، تینیتوس، سرفه، احتقان بینی، نازوفارنژیت، احتقان سینوس پارانازال، سینوزیت، افزایش ضربان قلب، افزایش کراتین فسفوکیناز، اسپاسم عضلانی، افزایش یا بازگشت علائم سندرم پای بیقرار، رفتارهای تکراری، سندرم اختلال در تنظیم دوپامین

عوارض جدی:
کاهش شدید هماتوکریت، کاهش شدید هموگلوبین، تغییرات خلق و خو و وضعیت روانی، دوره های خواب ناگهانی، افت فشار وضعیتی، سنکوپ، توهم، سایکوز،‌دیسکینزی، مشکلات فیبروتیک، رابدومیولیز، علائم شبه NMS در قطع ناگهانی

نکته:روتیگوتین نئوپرو در سال ۲۰۰۸ با یک ریکال عمومی به علت تشکیل کریستال روتیگوتین (شبیه دانه‌های برف) از بازار جمع شد. کریستالیزاسیون منجر به کاهش داروی موجود در پچ و تغییر در جذب و تغییر اثربخشی می‌شد. معرفی مجدد Neupro فرموله شده‌ی جدید به بازار ایالات متحده در سال ۲۰۱۲ انجام شد.

تداخلات دارویی روتیگوتین

مکانیسم کلی تداخلات:
نامشخص

منع مصرف همزمان(کنترا اندیکه):
آمی سولپراید (تزریق)، آمی سولپراید (خوراکی)، برومپریدول،‌متوتریپرازین، متوکلوپرامید، سولپیراید

تداخلات ماژور:
هالوپریدول، متوکلوپرامید، اولانزاپین

افزایش اثرداروها توسط روتیگوتین: آمیفوستین،‌ برومپریدول، بوپروپیون، دولوکستین، عوامل مرتبط با فشار خون بالا، محصولات حاوی لوودوپا، نیتروپروساید، فولکودین

داروهایی که سطح خونی روتیگوتین را بالا می برند:
الکل (اتیل)، آلفوزوسین، عوامل کاهش دهنده فشار خون، بریمونیدین (موضعی)، بریودین [INT]، داروهای مضعف CNS، دیازوکسید، محصولات گیاهی با اثرات کاهنده‌ی فشار خون، کاوا کاوا، لورمتازپام، مولسیدومین، نفتوپیدیل، نیسرگولین، نیکوراندیل، اوبینوتوزومب، پنتوکسی فیلین، مهارکننده های فسفودی استراز ۵، آنالوگ های پروستاسیکلین، کیناگولید، سوریامفتول

کاهش اثرات داروها توسط روتیگوتین:
آمی سولپراید (خوراکی)، عوامل آنتی‌سایکوز(نسل اول [تیپیکال])، متوتریپرازین

داروهایی که سطح روتیگوتین را کاهش می دهند:
آمی سولپراید (تزریق)، آمی سولپراید (خوراکی)، عوامل آنتی‌سایکوز(نسل اول [تیپیکال])، عوامل آنتی‌سایکوز (نسل دوم [آتیپیکال])، بروموپراید،‌برومپریدول، کاوا کاوا، متوتریپرازین، متوکلوپرامید، سولپیراید

هشدار ها روتیگوتین

-مصرف آگونیست های دوپامینی که برای بیماری پارکینسون یا سندرم پای بیقرار استفاده می شوند، با رفتارهای اجباری و/یا از دست دادن کنترل همراه است که به صورت رفتار قماری بیمارگونه، افزایش میل جنسی (بیش از حد) و/یا پرخوری ظاهر می شود.‌کاهش دوز یا قطع درمان برای معکوس کردن این رفتارها در برخی موارد گزارش شده‌است.
-استفاده از این دارو معمولاً با خواب آلودگی همراه است. علاوه بر این، به خواب رفتن در طول فعالیت های روزمره زندگی، از جمله هنگام رانندگی، نیز گزارش شده است و ممکن است بدون علائم هشدار دهنده قابل توجهی رخ دهد. لازم است بیماران در مورد انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری ذهنی دارند (مانند کار با ماشین آلات یا رانندگی) احتیاط کنند. در بیمارانی که سایر داروهای مضعف سیستم عصبی یا عوامل روانگردان دریافت می کنند، با احتیاط مصرف شود. در صورت بروز خواب‌آلودگی قابل توجه در طول روز یا افزایش دوره‌های به خواب رفتن، مصرف دارو قطع شود.
-مصرف این دارو درکنار افت فشارخون وضعیتی، می‌تواند موجب افزایش فشارخون ، افزایش ضربان قلب، سنکوب و افزایش وزن و احتباس مایعات قابل توجه در بیمار نیز شود. در بیماران با سابقه‌ی مشکلات قلبی عروقی با احتیاط مصرف شود.
-در افراد با سابقه‌ی دیسکینزی، درمان با این دارو‌ممکن است این عارضه را تشدید کند.

توصیه های دارویی روتیگوتین

-درمان با دوز کم روزانه آغاز می‌شود و در صورت نیاز می توان هر هفته به اندازه ۲میلی‌گرم در ۲۴ساعت، با توجه به پاسخ بالینی و تحمل بیمار افزایش داد.حداکثر دوز مصرف این دارو ۶تا۸ میلی‌گرم در ۲۴ساعت بسته به مرحله ی بیماری می‌باشد.
-از قطع ناگهانی روتیگوتین خودداری شود. چنانچه تصمیم به قطع دارو در بیماری پارکینسون گرفته شده، باید دوز دارو به تدریج (ترجیحا یک روز درمیان )کاهش داد (به میزان کمتر از ۲میلی‌گرم در ۲۴ساعت) تا در نهایت دارو قطع شود.
در سندرم پای بیقرار کاهش دوز دارو یک روز درمیان به میزان ۱میلی‌گرم در ۲۴ساعت کاهش داده شود تا به قطع کامل دارو برسیم.
-این دارو به صورت پچ پوستی می‌باشد. پچ بر روی پوست سالم، تمیز، خشک و بدون مو در قسمت جلوی شکم، ران، لگن، پهلو، شانه یا بازو تقریباً همزمان استعمال شود.
بلافاصله پیش از استفاده، پچ از کیسه خارج شود و سپس چسب را به مدت ۳۰ ثانیه روی پوست محکم فشار دهید.
-محل چسباندن پچ پوستی باید به صورت روزانه چرخانده شوند. بیشتر از هر ۱۴ روز یکبار در یک موضع تکراری استفاده نشود.از قرار دادن برچسب بر روی پوست چرب، تحریک شده یا آسیب دیده، یا جایی که با لباس های تنگ ساییده می گردد، خودداری شود.
-از قرار دادن پچ در معرض منابع حرارتی و نور (مانند پد گرمایشی، پتوی برقی، لامپ حرارتی، جکوزی، نور مستقیم خورشید و…)خودداری شود.
-در صورت استفاده در نواحی پر مو، حدود ۳روز قبل از استفاده از پچ، اصلاح انجام شود. اگر پچ افتاد، فوراً یک پچ جدید را در سایت جدید اعمال کنید.
-اگر پچ از روی پوست کنده شد یا افتاد، فوراً یک پچ جدید در موقعیت جدید چسبانده شود.
-چسب‌ها را تا زمان استفاده از بسته بندی خارج نکنید.
-پچ‌های پوستی حاوی فلز(مثلا آلمینیوم) می‌باشند. پیش از انجام MRI یا کاردیوورژن از روی پوست برداشته شود.
-واکنش‌های حساسیتی وابسته به دوز در محل استعمال برچسب، محتمل می‌باشد که می‌تواند بسیار شدید باشد. چرخش موضع مصرف به صورت روزانه به همین دلیل توصیه می‌شود. در صورت مشاهده‌ی علائم حساسیت پوستی در کل بدن، درمان با این دارو قطع شود.
-موارد نادری از پلورال افیوژن، ضخیم شدن پلور، فیبروز خلفی صفاقی، پریکاردیت و/یا وولووپاتی دریچه قلبی در بیماران تحت درمان با آگونیست های دوپامین مشتق از ارگوت گزارش شده است. پتانسیل روتیگوتین، به عنوان آگونیست دوپامین غیر مشتق شده از ارگوت، برای ایجاد عوارض فیبروتیک مشابه نامشخص است. اما در صورت وقوع، قطع درمان می‌تواند به برطرف شدن عوارض در بعضی موارد کمک کند.
-افزایش وزن و احتباس مایعات ممکن است اتفاق بیفتدکه در درجه اول با ایجاد ادم محیطی در بیماران پارکینسون مرتبط است. در بیمارانیکه به بیماری های مرتبط با ادم مبتلا هستند (مانند نارسایی قلبی یا نارسایی کلیوی) احتیاط بیشتری لازم است. کلیه‌ی بیماران مصرف کننده‌ی روتیگوتین از لحاظ افزایش وزن و ورم تحت نظر باشند.
-مصرف این دارو ممکن است باعث توهم (وابسته به دوز) و سایر رفتارهای شبه روان پریشی شود (مانند آژیتاسیون، هذیان، هذیان، توهم وپرخاشگری). به طور کلی توصیه می‌شود از مصرف در بیماران با سابقه یا مبتلا به اختلالات روان عمده خودداری شود.
-به بیمار آموزش‌های لازم در مورد افت فشار وضعیتی داده شود.چنانچه بیمار همزمان از داروهای کاهنده‌ی فشار خون مصرف می‌کند، احتیاط بیشتری شود. افت فشار خون وضعیتی، به ویژه در هنگام افزایش دوز پایش شود.
-در موارد سندرم پای بی‌قرار، افزایش علائم (شروع زودتر علائم هر روز و/یا بدتر شدن علائم در طول درمان با دوپامینرژیک) ممکن است در برخی از بیماران مشاهده شود.
جهت به حداقل رساندن این مشکل، از کمترین دوز موثر استفاده شود و از تجویز بیشتر از دوزهای توصیه شده خودداری شود. در صورت بروز افزایش علائم، ممکن است درمان های جایگزین برای بیمار بهتر باشد.ظاهر شدن مجدد علائم در ساعات اولیه صبح نیز ممکن است در مدت درمان با این دارو رخ دهد. در صورت بروز این علائم، تنظیم دوز یا قطع درمان در نظر گرفته‌شود.
-از قرار گرفتن موضع استفاده از چسب پوستی در معرض هر گونه منبع حرارتی خارجی (مانند سشوار، پدهای گرمایشی، پتوهای برقی، سونا، جکوزی، نور مستقیم خورشید) خودداری شود. قرار گرفتن در معرض گرما با پچ روتیگوتین مورد مطالعه قرار نگرفته است، اما افزایش سرعت و میزان جذب با سایر محصولات ترنس درمال مشاهده شده است.
-پچ پوستی حاوی سدیم متابی‌سولفیت می‌باشد که ممکن است برای بعضی افراد حساسیت‌ زا باشد.
-آموزش های لازم به بیمار در مورد علائم احتمالی ترک داده شود. و تاکید بر عدم ترک ناگهانی شود.تجویز مجدد آگونیست دوپامین با کمترین دوز موثر در بیمارانی که علائم ترک را تجربه می کنند، در نظر گرفته‌شود.
-طبق گایدلاین‌های موجود، شواهد کافی برای توصیه روتیگوتین برای استفاده در زنان باردار مبتلا به سندرم پای بی‌قرار وجود ندارد.
-از آنجا که روتیگوتین ترشح پرولاکتین را کاهش می‌دهد، می‌تواند تولید شیر را محدود کند.تصمیم به شیردهی درمدت درمان با این دارو با توجه به نسبت خطراتی که متوجه شیرخوار می‌شود و مزایای شیرمادر و همچنین منفعت مادر از درمان با این دارو گرفته شود.
-سایر داروهای تجویزی و بدون نسخه که ممکن است بیمار مصرف کند ارزیابی شود تا از تداخلات احتمالی جلوگیری شود.
-فشارخون بیمار خصوصاً در زمان‌های تغییر دوز، به دقت تحت نظر باشد.