داروهای خوراکی بیماری ام اس

جمع آوری کننده: دکتر پریا رمضانلو

وجود اشکال دارویی خوراکی می تواند این بیماران را از درد تزریق و زمان بری آن و  ریسک عفونت فرم های تزریقی بی نیاز کند. در ادامه به بررسی نمونه هایی از این داروها می پردازیم.

فینگولیمود ( fingolimod ): با نام تجاری ®Gilenyaکه روزانه 5/0 میلی گرم مصرف می شود  در مطالعه ای که در New England Journal of Medicine  چاپ شده است، در مقایسه با اینترفرون ریسک عود مجدد را به نصف کاهش داده است. این دارو در سپتامبر 2010 به عنوان اولین داروی خوراکی برای کاهش عود بیماری و تاخیر در روند ناتوانی در بیماران مبتلا به فرم های عودکننده MS توسط FDA تایید شد. این دارو در آوریل 2011 وارد بازار شد. فینگولیمود تنظیم کننده گیرنده اسفنگوزین 1-فسفات که لنفوسیت ها را در گره های لنفاوی جمع کرده و مانع از عمل آن ها در واکنش های اتوایمیون می شود، است. این دارو از متابولیت میریوسین از قارچ Isaria sinclairii گرفته شده است. آنالوگ ساختاری اسفنگوزین بوده و در سلول توسط اسفنگوزین کینازها (به خصوص اسفنگوزین کیناز2) فسفریله می شود. اولین بار این دارو به عنوان داروی جلوگیری کننده از رد پیوند  معرفی شد. فینگولیمود باعث تحریک فرایندهای ترمیمی در سلول های گلیال و سلول های پیشرو بعد از آسیب می شود. همچنین دیده شده که آنتاگونیست رسپتور کانابینوئیدی، مهار کننده cPLA2و مهار کننده سرامید سنتتاز می باشد. این دارو حرکت گلبول های سفید به سمت مغز را کم می کند و باعث کاهش پیشرفت بیماری و تعداد دفعات شعله وری می شود. عوارضی نظیر کاهش یا بی نظمی ضربان قلب، سردرد، اسهال، کمر درد، سرفه و علائم شبه آنفلوانزا دارد. هم چنین عوارض جدی مثل آسیب کبدی، تنگی نفس، تورم قسمت پشتی چشم و افزایش ریسک عفونت می تواند ایجاد کند.

فامپریدین ( fampridine ):  با نام تجاری Ampyra® . سازمان غذا و داروی امریکا ( FDA ) داروی delfampridine که قبلا با نام fampridine SR خوانده میشد را برای بهبود حرکت بیماران مبتلا به MS تایید کرده است. فامپریدین کانال های پتاسیمی سطح فیبرهای عصبی را بلوک کرده و احتمالا باعث بهبود انتقال سیگنال می شود. فامپریدین در ژانویه 2010 توسط FDA تایید شد. سرعت حرکت کردن بیماران با این دارو افزایش یافت. فامپریدین به صورت 10 میلی گرم دوبار در روز استفاده می شود. عوارض جانبی دیده شده در مطالعات بالینی شامل موارد زیر بوده است: کمردرد، سردرد، گیجی، بی خوابی، خستگی، تهوع، اختلال تعادل، افزایش احتمال افتادن و عفونت مجاری ادراری. عوارض دیگر شامل واکنش های حساسیتی، دردگلو، یبوست و سوء هاضمه می باشد. موارد نادری از اضطراب و تشنج نیز دیده شده است. بیماران مبتلا به صرع یا بیماری متوسط تا شدید کلیوی نباید از این دارو استفاده کنند.

تریفلونوماید (Teriflunomide ): با نام تجاری Aubagio®  در سپتامبر 2012 توسط FDA تایید شد. این دارو متابولیت لووفلونوماید است. تریفلونامید داروی تنظیم کننده ی ایمنی است و از طریق مهار ساخت پیریمیدن ( مسیر de novo ) با مهار آنزیم دی هیدرواوروتات دهیدروژناز عمل می کند. ولی مکانیسم دقیق آن در درمان MS هنوز مشخص نیست. این دارو سلول های سریع تکثیر کننده مثل سلول های فعال شده T که به نظر می رسد در پروسه MS نقش دارند، را مهار می کند. تریفلونامید همچنین باعث کاهش ریسک عفونت نسبت به داروهای شبه شیمی درمانی می شود زیرا اثرات محدودتری بر سیستم ایمنی دارد. نشان داده شده که این دارو فاکتور نسخه برداری NF-κB  و هم چنین آنزیم های تیروزین کیناز ( در دوزهای بالا و نه در دوزهای درمانی) را مهار می کند.

 موارد زیر در مورد این دارو قابل توجه است:

• مصرف آن می تواند با یا بدون غذا باشد.

• همراهی با الکل احتمال اختلال در دید و بیماری های کبدی را افزایش میدهد.

• ممکن است باعث کاهش پلاکت شود.

• افزایش ریسک عفونت، منع استفاده از واکسن های زنده، انجام تست توبرکلوزیس

•  احساس سوزش و بی حسی در انتهای اندام ها به خصوص در افراد پیر.

• ماندن دارو در بدن تا 2سال.

• عدم مصرف در بارداری و شیردهی

• احتمال ایجاد بیماری شدید و کشنده ریوی و پوستی ( سندرم استیون جانسون و نکروز اپیدرم سمی ) با لووفلونامید.

کلادریبین ( caldribine ) : با نام های تجاری  Litak®  و ®Movectroکه به عنوان دارویی برای لوکمی استفاده می شد، با کاهش گلبول های سفید توانسته اثرخوبی را در مقایسه با پلاسبو در بیماران مبتلا به MS بگذارد. کلادریبین از 8 تا 20 بار در سال مصرف می شود. این دارو اثر نوکلئوزید آدنوزین را تقلید کرده و باعث مهار آنزیم آدنوزین دآمیناز که در ساخت DNA نقش دارد می شود. این دارو در سلول های سالم بجز سلول های خونی تخریب می شود در نتیجه اثرات جانبی کمی دارد. این دارو هنوز توسط FDA برای MS تایید نشده است.

منابع:

1. www.medindia.net › Consumer Health › Health Information

2. en.wikipedia.org/wiki/Teriflunomide

3. http://www.drugs.com/cdi/teriflunomide.html

4. www.guardian.co.uk › Science › Drugs

5. www.sciencedaily.com/releases/2009/04/090429205613.htm

6. www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21679286

7. www.telegraph.co.uk › Health › Health News

8. en.wikipedia.org/wiki/Fingolimod