پروبیوتیک ها و پست بیوتیک ها

دکتر ترابی مدیر پروژه پروبیوتیک های داروسازی امین

پروبیوتیک چیست؟
· از نظر واژه شناسی ((پروبیوتیک)) ریشه یونانی داشته و از 2 کلمه لاتین ((پرو)) و ((بیوتیک)) به معنای ((برای زندگی)) ساخته شده و مفهوم مقابل ((آنتی بیوتیک)) به معنای ((ضد زندگی)) است.

· طبق تعریف WHO ((پروبیوتیک ها میکروارگانیسم هایی هستند که وقتی در مقادیر کافی مصرف شوند اثرات سودمند و مناسبی بر روی سلامت میزبان خودشان خواهند داشت)).


از چه زمانی پروبیوتیک ها شناخته شدند
· سابقه استفاده از پروبیوتیک ها تا قبل از سال 1850، به صورت تجربی بوده و بر اساس مشاهدات و اثرات مطلوب مصرف برخی غذاهای تخمیری همچون ماست در رفع برخی مشکلات مثل اسهال بوده است.

· اما در سال 1907، یک دانشمند به نام Eli metchnikuff با انتشار کتاب پرفروشی به نام ((تمدید حیات)) اعلام کرد که در Bulgarians (ساکنین منطقه قفقاز) به دنبال مصرف Yoghurt (ماست یا کفیر) عمری طولانی تر دیده می شود. این اولین جرقه در شروع توجه علمی به مفهوم پروبیوتیک ها بود.

· در کنار پروبیوتیک ها، ((پِربیوتیک ها)) ترکیبات غذایی غیر قابل هضم برای انسان هستند که قابلیت مصرف توسط فلور میکروبی دستگاه گوارش را دارند. پروبیوتیک ها با تحریک انتخابی رشد یا تحریک فعالیت تعدادی از باکتری‌های کولون، اثراتی مفید در سلامت میزبان دارند.

پست بیوتیک چیست؟
· پیش بینی می شود آینده محصولات پروبیوتیکی، در دستان ((پست بیوتیکها)) باشد. ترکیباتی حاصل از متابولیسم میکروارگانیسمهای پروبیوتیکی که اثرات سودمند بر سلامت دارند.

ویژگی پروبیوتیک ها
· از میان طیف وسیع ارگانیسمی، گونه انتخاب شده به عنوان پروبیوتیک می بایست حداقل دارای 2 خصوصیت اساسی باشد:

1- ایمن بودن خود گونه میکرو ارگانیسمی

2- خصوصیات مطلوب برای مصرف

گونه های خانواده لاکتوباسیلها و ببفیدیوباکتریاها، اصلی ترین کاندیداها هستند به علاوه داشتن یکسری پارامترهای فیزیولوژیک دیگر ضروری است از جمله:

- مقاومت به اسید معده و نمکهای صفراوی

- توانایی اتصال به سلولهای اپی تلیال و ممکن شدن کلونیزاسیون در محل هدف

- داشتن مکانیسمهای رقابتی برای مهار رقبا(مثلاً پاتوژنها) همچون ترشح باکتریوسین و ...

· اما این اثرات سودمند پروبیوتیک ها کدامند؟

با پیشرفتهای مطالعاتی، هر روز اثرات جدید و مکانیسم های عملکردی تازه‌ای از پروبیوتیکها شناخته می شود. اما می توان از مهمترین آنها، به موارد زیر اشاره کرد:

1- فواید تغذیه ای: تولید ویتامین‌هایB و K - تولید اسیدهای چرب زنجیره کوتاه: SCFAs - افزایش برداشت مواد معدنی همچون Mg, Ca تولید آنزیمهای هضم کننده مثل بتاگالاکتوزیداز در کمک به تحمل لاکتوز (قند شیر).

2- اثرات آنتاگونیستی بازدارنده و سد کننده علیه انواع اسهال عفونی (مسافرتی، حاد کودکان) - اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک ها (ADD)- اسهال ناشی از پرتودرمانی.

3- کاهش کلسترول، با مکانیسم کاهش جذب و اصلاح فعالیت هیدرولازی نمکهای صفراوی.

4- تحریک و تقویت سیستم ایمنی با مکانیسم تقویت دفاع غیر اختصاصی علیه عفونتها، افزایش فعالیت فاگوسیتوزی WBC- تحریک سنتزسایتوکانیهای مفید.

5- تقویت حرکات روده و درمان یبوست.

6-کاهش التهاب و واکنشهای آلرژیک روده از طریق حفظ هموستاز سیستم ایمنی، تعدیل سایتوکاین ها و مقاومت در برابر اتصال و کلونیزاسیون باکتری های پاتوژن.

7- اثرات ضد سرطانی از جمله سرطانهای کولورکتال با مکانیسم اتصال به عوامل موتاژن، غیر فعال کردن پروکارسینوژن و کارسینوژن، تعدیل فعالیت متابولیک میکروبهای کولون.

8- اثرات آنتی اکسیدانی

9- بعلاوه، فلورنرمال دستگاه گوارش، در تبدیل بسیاری از پیش داروها (Prodrug) به دارو نقش دارند.

· با پیشرفت های حاصل شده در دانش مهندس ژنتیک، امکان تولد موتانت هایی با خصوصیات عملکردی هدفمند و برنامه ریزی شده همچون استفاده در تولید واکسن های حامل و یا درمانهای هدفمند تومورها نیز مقدور شده است.

· محصولات پروبیوتیکی تولید شرکت داروسازی امین، با انطباق کامل بر استانداردهای داخلی و بین المللی، حاوی گونه های پروبیوتیکی با اثرات مطلوب عمومی (سلامت دستگاه گوارش) و اختصاصی (همچون حفظ سلامت قلب و عروق) بوده و نوید بخش هستیم که این سبد در حال گسترش و افزوده شدن محصولات جدید می باشد.

برای مشاهده جزئیات بیشتر کلیک کنید