کاندزارتان چیست و برای چه مواردی استفاده می شود؟

معرفی دارو 

کاندزارتان دارویی است که برای کنترل فشار خون بالا و بهبود عملکرد قلب در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی استفاده می‌شود. این دارو با کاهش تنگی عروق خونی، به کاهش فشار خون و بهبود جریان خون کمک می‌کند. کاندزارتان به شکل قرص در دسترس است و باید تحت نظر پزشک مصرف شود.

 

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف کاندزارتان

کاندزارتان به عنوان یک مهارکننده گیرنده آنژیوتانسین دو شناخته می‌شود و با مهار گیرنده‌های نوع یک آنژیوتانسین دو، منجر به گشاد شدن عروق و کاهش بار کاری قلب می‌شود. این دارو در بالین، به طور گسترده برای مدیریت بیماری‌های قلبی عروقی استفاده می‌شود.

۱. موارد مصرف تأیید شده

الف. فشار خون بالا

• توضیحات کاربردی: کاندزارتان به تنهایی یا در ترکیب با سایر داروهای ضدفشار خون (مانند دیورتیک‌های تیازیدی) برای درمان فشار خون بالای اساسی در بزرگسالان و کودکان ۶ تا ۱۶ سال تأیید شده است.
• نکته بالینی: این دارو به ویژه به عنوان یک انتخاب اولیه برای بیمارانی توصیه می‌شود که مبتلا به سرفه خشک ناشی از مصرف مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین هستند. کاهش فشار خون با کاندزارتان خطر عوارض جدی قلبی عروقی مانند سکته مغزی و انفارکتوس میوکارد را به طور مؤثر کاهش می‌دهد. شروع اثر ضدفشار خون معمولاً طی دو هفته ظاهر می‌شود و حداکثر اثر آن طی چهار هفته مشاهده می‌گردد.

ب. نارسایی قلبی

• توضیحات کاربردی: کاندزارتان برای درمان نارسایی قلبی (در کلاس‌های دو تا چهار طبقه‌بندی انجمن قلب نیویورک) در بزرگسالان تأیید شده است.
• نکته بالینی: مصرف کاندزارتان در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی (به ویژه آنهایی که کسر جهشی کاهش یافته دارند) منجر به کاهش مرگ و میر قلبی عروقی و بستری شدن به دلیل نارسایی قلبی می‌شود. این دارو می‌تواند به عنوان جایگزین در بیمارانی که مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین را تحمل نمی‌کنند، یا به صورت ترکیبی با مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین و بتابلاکرها تجویز شود. تنظیم دوز آن معمولاً با دوز پایین (مانند ۴ میلی‌گرم یک بار در روز) شروع شده و به تدریج تا دوز هدف (مانند ۳۲ میلی‌گرم یک بار در روز) افزایش می‌یابد.

۲. موارد مصرف خارج برچسب

الف. نفروپاتی دیابتی (بیماری کلیوی دیابتی)

• توضیحات کاربردی: کاندزارتان برای مدیریت بیماران دیابتی مبتلا به دفع آلبومین مداوم در ادرار (آلبومینوری) توصیه می‌شود.
• نکته بالینی: با توجه به اثر محافظتی آنژیوتانسین دو بلاکرها بر کلیه، کاندزارتان می‌تواند پیشرفت بیماری کلیوی را در این بیماران کُند کند. استفاده از این دارو به ویژه در بیمارانی که فشار خون بالا و دیابت دارند و دفع آلبومین در ادرار آن‌ها بالاست (بیش از ۳۰۰ میلی‌گرم در روز) توصیه می‌شود.

ب. پیشگیری از میگرن

• توضیحات کاربردی: کاندزارتان به صورت خارج برچسب برای پیشگیری از سردردهای میگرنی، به ویژه در بیماران با سابقه میگرن‌های مکرر، استفاده می‌شود.
• نکته بالینی: مطالعات نشان داده‌اند که کاندزارتان می‌تواند فراوانی، شدت و مدت زمان حملات میگرنی را کاهش دهد. این گزینه درمانی معمولاً برای بیمارانی در نظر گرفته می‌شود که به سایر داروهای پیشگیری‌کننده پاسخ نداده‌اند یا نیاز به درمان همزمان فشار خون دارند.

ج. بزرگی بطن چپ (هیپرتروفی بطن چپ)

• توضیحات کاربردی: کاهش اندازه بطن چپ در بیمارانی که بزرگی بطن چپ ناشی از فشار خون بالا دارند.
• نکته بالینی: مهار گیرنده آنژیوتانسین دو با کاندزارتان، به طور غیرمستقیم به وارونگی بزرگی بطن چپ کمک می‌کند، که یک عامل خطر مهم برای حوادث قلبی عروقی است. این اثر با کنترل طولانی‌مدت و مؤثر فشار خون حاصل می‌شود.

مکانیسم اثر کاندزارتان

کاندزارتان یک مهارکننده گیرنده آنژیوتانسین دو است که در درمان فشار خون بالا و نارسایی قلبی کاربرد حیاتی دارد. کاندزارتان با مهار انتخابی گیرنده‌های نوع ۱ آنژیوتانسین دو، اثرات زیان‌آور سیستم رنین-آنژیوتانسین-آلدوسترون را خنثی می‌کند.

• نقش پیش دارویی و فعال شدن: کاندزارتان به صورت یک پیش دارو به نام کاندزارتان سیلکستیل تجویز می‌شود. این پیش دارو پس از مصرف خوراکی، در دیواره دستگاه گوارش و در حین جذب، به سرعت و به طور کامل توسط هیدرولیز استری به ماده فعال خود یعنی کاندزارتان تبدیل می‌شود.
• مهار انتخابی گیرنده‌ها: کاندزارتان فعال شده به طور انتخابی و با تمایل بسیار بالا، از اتصال هورمون آنژیوتانسین دو به گیرنده‌های نوع ۱ آنژیوتانسین دو که در بسیاری از بافت‌ها از جمله عضلات صاف عروق و غدد فوق کلیوی وجود دارند، جلوگیری می‌کند.

اثرات ناشی از مهار:

• گشادشدن عروق: با مهار اثر انقباضی آنژیوتانسین دو، رگ‌ها گشاد شده و مقاومت عروقی کاهش می‌یابد که به طور مستقیم منجر به کاهش فشار خون می‌شود.
• کاهش ترشح آلدوسترون: مهار گیرنده‌های نوع ۱ در غدد فوق کلیوی، ترشح آلدوسترون را کاهش می‌دهد. این امر به نوبه خود باعث افزایش دفع سدیم و آب و کاهش حجم مایعات بدن می‌شود.
• محافظت قلبی و کلیوی: این مکانیسم به کاهش پس بار قلب کمک کرده و به دلیل بهبود عملکرد عروقی کلیه، اثر محافظتی بر کلیه‌ها، به ویژه در بیماران دیابتی، اعمال می‌کند.
• تفاوت با مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین: برخلاف مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین، کاندزارتان مسیر تجزیه برادی‌کینین (که عامل سرفه خشک است) را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد، از این رو در بیمارانی که به دلیل سرفه، مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین را تحمل نمی‌کنند، گزینه مناسبی است.

فارماکوکینتیک کاندزارتان

جذب و زیست دسترسی

• کاندزارتان سیلکستیل به سرعت جذب می‌شود و زیست دسترسی کاندزارتان فعال شده، تقریباً ۱۵ درصد است.
• مصرف غذا تأثیر قابل توجهی بر زیست دسترسی کلی دارو ندارد.
• حداکثر غلظت پلاسمایی معمولاً بین ۳ تا ۴ ساعت پس از مصرف خوراکی حاصل می‌شود.

توزیع

• دارو به میزان بسیار بالایی (بیش از ۹۹ درصد) به پروتئین‌های پلاسما متصل می‌شود.
• حجم توزیع کاندزارتان در بدن نسبتاً پایین است.

متابولیسم و دفع

• کاندزارتان فقط تحت متابولیسم کبدی جزئی قرار می‌گیرد و به یک متابولیت غیرفعال تبدیل می‌شود. این موضوع پتانسیل کمتری برای تداخلات دارویی از طریق سیستم سیتوکروم پی ۴۵۰ در مقایسه با برخی داروهای دیگر ایجاد می‌کند.
• بخش عمده‌ای از دارو (حدود ۳۳ درصد) به صورت تغییر نیافته از طریق ادرار و حدود ۶۷ درصد نیز از طریق مدفوع (صفرا) دفع می‌شود.

نیمه عمر حذف

• نیمه عمر حذف کاندزارتان تقریباً ۹ ساعت است. این مشخصه به همراه اتصال قوی آن به گیرنده‌ها، امکان تجویز یک بار در روز را فراهم می‌سازد که برای حفظ کنترل پایدار فشار خون در طول ۲۴ ساعت مؤثر است.

نکات ویژه در بیماران خاص:

• نارسایی کلیوی: با کاهش عملکرد کلیه، نیمه عمر حذف دارو افزایش می‌یابد. اگرچه معمولاً در نارسایی خفیف تا متوسط نیازی به تنظیم دوز اولیه نیست، در بیماران با نقص کلیوی شدید از جمله بیمارانی که دیالیز می‌شوند، باید دوز شروع پایین‌تری (مانند ۸ میلی‌گرم در روز) در نظر گرفته شده و بیمار به دقت پایش شود، زیرا کاندزارتان از طریق همودیالیز به طور مؤثری حذف نمی‌شود.
• نارسایی کبدی: در بیماران با نارسایی خفیف تا متوسط کبدی، تغییرات فارماکوکینتیک قابل توجهی مشاهده نشده است.

منع مصرف کاندزارتان

۱. موارد منع مصرف در بیماری

حساسیت مفرط

• توضیحات کاربردی: کاندزارتان در بیمارانی که سابقه حساسیت شدید شناخته‌شده به کاندزارتان یا هر یک از اجزای تشکیل‌دهنده دارو را دارند، منع مصرف دارد.
• نکته بالینی: اگرچه نادر است، واکنش‌های آنافیلاکتیک و آنژیوادم، که می‌تواند گلو و زبان را درگیر کرده و تهدیدکننده حیات باشد، ممکن است رخ دهد. پزشک باید سابقه حساسیت به سایر مهارکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین دو را نیز در نظر بگیرد.

بیماران دیابتی مصرف‌کننده آلیسکیرن

• توضیحات کاربردی: مصرف همزمان کاندزارتان با آلیسکیرن در بیماران مبتلا به دیابت قندی (نوع یک یا دو) به طور مطلق منع شده است.
• نکته بالینی: این ترکیب، به دلیل ایجاد انسداد دوگانه سیستم رنین-آنژیوتانسین، خطر ابتلا به هایپرتنشن شدید، افزایش پتاسیم خون و اختلال شدید عملکرد کلیه، از جمله نارسایی حاد کلیه، را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

اختلال شدید کبدی

• توضیحات کاربردی: کاندزارتان در بیماران مبتلا به نارسایی شدید کبدی یا مشکلات انسدادی صفراوی منع مصرف دارد.
• نکته بالینی: اگرچه در نارسایی خفیف تا متوسط کبدی معمولاً نیازی به تعدیل دوز نیست، اطلاعات کافی در مورد نارسایی شدید کبدی وجود ندارد و تجویز در این شرایط می‌تواند منجر به افزایش سطح دارو و عوارض جانبی شود.

۲. موارد منع مصرف بارداری و شیردهی
بارداری

• توضیحات کاربردی: کاندزارتان در تمام دوران بارداری منع مصرف مطلق دارد و در صورت تشخیص بارداری، باید فوراً قطع شود.
• نکته بالینی: داروهایی که مستقیماً بر سیستم رنین-آنژیوتانسین اثر می‌گذارند، در سه‌ماهه دوم و سوم بارداری با آسیب جدی جنین و مرگ و میر نوزادان همراه هستند. این آسیب‌ها شامل کاهش عملکرد کلیه جنین، کاهش مایع آمنیوتیک (اولیگوهیدرامنیوس)، هیپوپلازی ریوی و هیپوپلازی جمجمه جنین است. پزشکان باید زنان در سن باروری را از این خطرات مطلع کرده و در صورت برنامه‌ریزی برای بارداری، مصرف داروهای جایگزین را شروع کنند.

شیردهی

• توضیحات کاربردی: مصرف کاندزارتان در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود.
• نکته بالینی: اگرچه داده‌های اولیه نشان می‌دهد که کاندزارتان به مقدار بسیار کم وارد شیر مادر می‌شود و در پلاسمای نوزادان شیرخوار به‌سختی قابل تشخیص است، اما به دلیل احتمال بروز عوارض جانبی جدی مانند کاهش فشار خون در نوزاد، به ویژه در نوزادان نارس، باید احتیاط کامل رعایت شود. در اکثر موارد، متخصصان توصیه می‌کنند که یا مصرف دارو قطع شود یا مادر از شیردهی خودداری کند، یا داروی دیگری با ایمنی بالاتر در شیردهی تجویز گردد.

۳. موارد منع مصرف کودکان

کودکان زیر یک سال

• توضیحات کاربردی: کاندزارتان برای درمان فشار خون بالا در نوزادان و شیرخواران زیر یک سال منع مصرف دارد.
• نکته بالینی: استفاده از داروهایی که بر سیستم رنین-آنژیوتانسین اثر می‌گذارند در این گروه سنی با خطر نارسایی کلیه و عوارض جانبی جدی مرتبط با تکامل سیستم رنین-آنژیوتانسین در نوزادان همراه است.

نارسایی قلبی در کودکان و نوجوانان

• توضیحات کاربردی: ایمنی و اثربخشی کاندزارتان برای درمان نارسایی قلبی در کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال ثابت نشده است.
• نکته بالینی: کاندزارتان فقط برای درمان فشار خون بالا در کودکان ۶ تا ۱۶ سال تأیید شده است، مشروط بر آنکه میزان فیلتراسیون گلومرولی آن‌ها بالاتر از ۳۰ میلی‌لیتر در دقیقه باشد. در صورت داشتن میزان فیلتراسیون گلومرولی کمتر از ۳۰، مصرف آن در کودکان منع شده است.

عوارض جانبی کاندزارتان

۱. عوارض جانبی شایع:
این عوارض، که در حداقل یک درصد از بیماران گزارش شده‌اند و اغلب خفیف و گذرا هستند، عموماً در مدیریت فشار خون مشاهده شده‌اند:

• عفونت‌های مجاری تنفسی فوقانی: یکی از شایع‌ترین عوارض گزارش شده است.
• سردرد: تقریباً ۰/۶ درصد از بیماران مبتلا به فشار خون بالا، درمان را به دلیل سردرد قطع کرده‌اند.
• کمردرد: این عارضه نیز در شیوعی بیش از یک درصد گزارش شده است.
• سرگیجه و احساس سبکی سر: این عارضه در تقریباً ۰/۳ درصد از بیماران مبتلا به فشار خون بالا، دلیل قطع درمان بوده است و شیوع کلی آن در مطالعات بیشتر از دارونما بوده است.
• علائم شبیه آنفولانزا (مانند گرفتگی بینی و گلودرد).
• اسهال و درد شکمی.
• خستگی و ضعف عمومی.

۲. عوارض جانبی مرتبط با دوز و قطع درمان در نارسایی قلبی (ملاحظات ویژه)
در بیماران مبتلا به نارسایی قلبی، برخی عوارض جانبی با شیوع بالاتر و به عنوان علت اصلی قطع درمان گزارش شده‌اند، که نیاز به پایش دقیق دارند:

• اختلال عملکرد کلیه: شیوع بالا در مطالعات نارسایی قلبی؛ در حدود ۶/۳ درصد از بیماران به دلیل ناهنجاری عملکرد کلیه، درمان را قطع کرده‌اند.
• کاهش فشار خون (هایپوتانسیون): در مطالعات نارسایی قلبی، حدود ۴/۱ درصد از بیماران به دلیل افت فشار خون، درمان را متوقف کرده‌اند.
• افزایش پتاسیم خون: در حدود ۲/۴ درصد از بیماران نارسایی قلبی، دلیل قطع درمان افزایش سطح پتاسیم خون بوده است.

 

۳. عوارض جانبی با شیوع کمتر از یک درصد (نادر اما جدی):

این موارد با شیوع پایین‌تر در کارآزمایی‌های کنترل شده گزارش شده‌اند، اما از نظر بالینی اهمیت دارند:

• واکنش‌های حساسیتی و آنژیوادم: تورم در صورت، لب‌ها، زبان، گلو و حنجره، که بسیار نادر است اما می‌تواند تهدیدکننده حیات باشد و نیازمند توقف فوری دارو است.
• بیماری‌های خونی: کاهش سطح سلول‌های خونی (لکوپنی، نوتروپنی و آگرانولوسیتوز).
• مشکلات کبدی: افزایش آنزیم‌های کبدی یا اختلال در عملکرد کبد.
• درد عضلانی و مفصلی: شامل میالژی و آرترالژی.

تداخلات دارویی کاندزارتان

1. تداخلات دارویی کاندزارتان
تداخلات دارویی کاندزارتان را می‌توان بر اساس مکانیسم عمل و پیامد بالینی به چند دسته اصلی تقسیم کرد:

الف) داروهای افزایش دهنده پتاسیم خون (خطر هایپرکالمی)

مصرف همزمان کاندزارتان با داروهایی که باعث افزایش سطح پتاسیم خون می‌شوند، خطر افزایش بیش از حد پتاسیم خون (هایپرکالمی) را تشدید می‌کند، که می‌تواند منجر به اختلالات ریتم قلب و مرگ شود. پایش منظم پتاسیم سرم در این موارد ضروری است.

• دیورتیک‌های نگهدارنده پتاسیم: مانند اسپیرونولاکتون، آمیلوراید و تریامترن.
• مکمل‌های پتاسیم: شامل قرص‌ها، کپسول‌ها یا تزریقات پتاسیم.
• سایر مهارکننده‌های سیستم رنین-آنژیوتانسین: مانند مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (مانند انالاپریل، لیزینوپریل) یا آلیسکیرن.

ب) مهارکننده‌های سیستم رنین-آنژیوتانسین (تداخل عمده)

انسداد دوگانه سیستم رنین-آنژیوتانسین (مصرف همزمان دو داروی مؤثر بر این سیستم) به طور کلی توصیه نمی‌شود، زیرا خطر کاهش فشار خون، افزایش پتاسیم خون و بدتر شدن عملکرد کلیه، به ویژه نارسایی حاد کلیه، را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.

مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین: مانند انالاپریل یا کاپتوپریل.

• نوع تداخل: افزایش خطر هایپوتانسیون، هایپرکالمی و نارسایی کلیه.

آلیسکیرن:

• نوع تداخل (بسیار مهم): مصرف آلیسکیرن با کاندزارتان در بیماران مبتلا به دیابت قندی یا اختلال کلیوی متوسط تا شدید (نشانگر نرخ فیلتراسیون گلومرولی کمتر از ۶۰ میلی‌لیتر در دقیقه) ممنوع است.

ج) داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی

مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، شامل مهارکننده‌های انتخابی کوکس-۲، می‌تواند اثر ضد فشار خون کاندزارتان را کاهش دهد و همچنین خطر بدتر شدن عملکرد کلیه، به ویژه در بیماران مسن یا کم حجم، را افزایش دهد.

• داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی: مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و دیکلوفناک.
• آسپرین: در دوزهای بالا برای درمان درد یا التهاب.
• نوع تداخل: کاهش اثرات ضد فشار خون و افزایش خطر مسمومیت کلیوی و هایپرکالمی. پایش منظم عملکرد کلیه در بیماران تحت درمان همزمان ضروری است.

د) لیتیوم

• مصرف همزمان کاندزارتان با لیتیوم می‌تواند سطح لیتیوم سرم را افزایش دهد و منجر به مسمومیت با لیتیوم شود.
• نوع تداخل: افزایش غلظت لیتیوم در خون و خطر مسمومیت.
• اقدام بالینی: پایش دقیق و مکرر سطح لیتیوم سرم توصیه می‌شود.

۲. تداخل با غذا و تغذیه

• تداخل با غذا: مصرف کاندزارتان همراه با غذا یا بدون غذا بر فراهمی زیستی آن تأثیر قابل توجهی نمی‌گذارد. بنابراین، می‌توان دارو را مستقل از وعده‌های غذایی مصرف کرد.
• تداخل با نمک‌های حاوی پتاسیم: استفاده از جانشین‌های نمک (که معمولاً حاوی پتاسیم بالا هستند) یا مصرف مکمل‌های غذایی حاوی پتاسیم باید در حین مصرف کاندزارتان اجتناب شود، مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد. این به دلیل خطر بالای هایپرکالمی است.

۳. تداخل در آزمایشات

• تداخل شناخته شده: تداخل خاصی بین کاندزارتان و تست‌های آزمایشگاهی معمول به طور قطعی مشخص نشده است.
• تأثیر بر نتایج: با این حال، کاندزارتان به طور مستقیم بر مقادیر آزمایشگاهی زیر تأثیر می‌گذارد و این نتایج باید به دقت پایش شوند:
• پتاسیم سرم: انتظار افزایش سطح پتاسیم وجود دارد.
• کراتی‌نین و نیتروژن اوره خون: ممکن است نشان‌دهنده بدتر شدن عملکرد کلیه باشند و باید به صورت دوره‌ای چک شوند.

هشدار ها کاندزارتان

۱. هشدارهای مهم و کاربردی کاندزارتان

الف) سمیت جنینی و مسمومیت نوزادی

• هشدار جعبه سیاه: کاندزارتان می‌تواند در صورت مصرف در دوران بارداری، به‌ویژه در سه‌ماهه دوم و سوم، آسیب جدی یا حتی مرگ جنین در حال رشد را در پی داشته باشد.
• اقدام فوری: در صورت تشخیص بارداری، باید مصرف کاندزارتان در اسرع وقت قطع گردد.
• مکانیسم خطر: این داروها با کاهش عملکرد کلیه جنین، باعث کمبود شدید مایع آمنیوتیک (اولیگوهیدرامنیوس) می‌شوند که می‌تواند با هیپوپلازی ریه و تغییر شکل‌های اسکلتی همراه باشد. عوارض بالقوه نوزادی شامل کاهش فشار خون، نارسایی کلیه و مرگ است.

ب) کاهش فشار خون (هایپوتانسیون) علامت‌دار

• خطر اصلی: کاهش فشار خون علامت‌دار می‌تواند در بیماران دچار کاهش حجم خون (برای مثال کسانی که دیورتیک با دوز بالا مصرف می‌کنند)، کمبود نمک یا کسانی که نارسایی قلبی شدید دارند، رخ دهد.
• مراقبت‌های لازم: در بیماران پرخطر، باید دوز دارو تحت نظارت دقیق تنظیم شود. همچنین، اگر بیمار دچار کم‌آبی (دهیدراتاسیون)، استفراغ شدید یا اسهال مداوم شد، باید فوراً با پزشک تماس بگیرد، زیرا این شرایط می‌تواند منجر به افت فشار شدید شود.

ج) اختلال عملکرد کلیه و نارسایی کلیه

• اثر کلیوی: کاندزارتان در بیمارانی که از قبل دچار اختلال عملکرد کلیه هستند، یا مبتلا به نارسایی شدید قلبی هستند، می‌تواند عملکرد کلیه را بدتر کند.
• نظارت بالینی: اندازه‌گیری‌های دوره‌ای عملکرد کلیه و سطح الکترولیت‌ها (به‌خصوص پتاسیم) در طول درمان ضروری است. در بیماران مبتلا به تنگی شریان کلیوی، مصرف کاندزارتان می‌تواند منجر به نارسایی حاد کلیه شود و باید با احتیاط فراوان مصرف گردد.

د) افزایش پتاسیم خون (هایپرکالمی)

• خطر الکترولیتی: کاندزارتان می‌تواند سطح پتاسیم خون را افزایش دهد، که در موارد شدید می‌تواند خطرناک و کشنده باشد.
• اوج خطر: این خطر در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه، نارسایی قلبی و به ویژه در هنگام مصرف همزمان با سایر داروهای افزایش‌دهنده پتاسیم خون مانند دیورتیک‌های نگهدارنده پتاسیم (مانند اسپیرونولاکتون)، مکمل‌های پتاسیم یا داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی افزایش می‌یابد.

ه) انسداد دوگانه سیستم رنین-آنژیوتانسین

• منع مصرف کلیدی: مصرف همزمان کاندزارتان با آلیسکیرن در بیماران مبتلا به دیابت قندی یا بیماران دارای اختلال کلیوی منع شده است.
• نکته عمومی: ترکیب کاندزارتان با مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین نیز به دلیل افزایش خطر کاهش فشار خون، افزایش پتاسیم خون و اختلال کلیوی، عموماً توصیه نمی‌شود و در صورت لزوم باید تحت نظارت دقیق متخصص صورت گیرد.

۲. مدیریت مسمومیت دارویی کاندزارتان (اوردوز)
در صورت مصرف بیش از حد کاندزارتان، مهم‌ترین عوارضی که باید انتظار داشت، مربوط به اثرات قلبی-عروقی و اختلالات الکترولیتی است.
الف) علائم و تظاهرات مسمومیت

• علائم اولیه: شایع‌ترین علائم مصرف بیش از حد شامل کاهش شدید فشار خون، احساس سرگیجه شدید، غش کردن، و تپش قلب (تاکی‌کاردی) است.
• علائم ثانویه: برادی‌کاردی (کاهش ضربان قلب) نیز ممکن است در نتیجه تحریک پاراسمپاتیک رخ دهد.

ب) اقدامات درمانی و حمایتی
حمایت عمومی و پایش:

• بیمار باید به بخش اورژانس منتقل و علائم حیاتی او به طور مداوم، به ویژه فشار خون و ضربان قلب، پایش شود.
• حمایت از مسیر تنفسی، تنفس و گردش خون اولویت دارد.

درمان کاهش فشار خون:

• درمان اصلی هایپوتانسیون ناشی از مصرف بیش از حد کاندزارتان، جایگزینی حجم داخل عروقی با تزریق سالین یا سایر مایعات وریدی است.
• اگر پس از جایگزینی مایعات، کاهش فشار خون همچنان شدید یا مقاوم بود، باید از وازوپرسورها استفاده شود.

مدیریت افزایش پتاسیم خون:

• در صورت بروز افزایش پتاسیم خون (هایپرکالمی) که می‌تواند با ضعف عضلانی یا تغییرات ریتم قلب همراه باشد، درمان‌های استاندارد هایپرکالمی از جمله تزریق گلوکونات کلسیم (جهت تثبیت غشای قلب) و انسولین/دکستروز باید آغاز شود.

شستشوی دستگاه گوارش:

• بسته به زمان مصرف دارو، می‌توان با تجویز زغال فعال به کاهش جذب دارو کمک کرد.

سایر ملاحظات:

• کاندزارتان قابلیت دیالیز ندارد، زیرا به شدت به پروتئین‌های پلاسما متصل می‌شود. بنابراین، همودیالیز در درمان مسمومیت حاد مؤثر نیست.
• بیمار باید تحت نظر کامل باشد تا علائم حیاتی و وضعیت همودینامیک وی پایدار شود و هر گونه اختلال الکترولیتی اصلاح گردد.

توصیه های دارویی کاندزارتان

۱. توصیه‌های دارویی مخصوص پزشک
الف) دوز و تنظیم آن

فشار خون بالا در بزرگسالان:

• دوز شروع: معمولاً ۱۶ میلی‌گرم یک بار در روز است.
• دوز نگهدارنده: بین ۸ تا ۳۲ میلی‌گرم یک بار در روز تنظیم می‌شود.
• نکته بالینی: حداکثر اثر کاهش فشار خون معمولاً ظرف ۴ هفته پس از شروع درمان حاصل می‌شود.

نارسایی قلبی (کلاس ۲ تا ۴ طبقه‌بندی نیویورک):

• دوز شروع: ۴ میلی‌گرم یک بار در روز.
• هدف نهایی: دوز هدف ۳۲ میلی‌گرم یک بار در روز است که با افزایش تدریجی دوز هر دو هفته یک بار انجام می‌شود، به شرط تحمل بیمار.
• اهمیت دوز هدف: برای دستیابی به حداکثر منافع درمانی در نارسایی قلبی، رسیدن به دوز هدف (۳۲ میلی‌گرم) یا حداکثر دوز قابل تحمل حیاتی است.

ب) ملاحظات خاص بیمار

• کاهش حجم (کم‌آبی): در بیمارانی که حجم بدن آن‌ها کاهش یافته است (مثلاً به دلیل مصرف دیورتیک‌های دوز بالا)، دوز اولیه را کاهش دهید (۸ میلی‌گرم در فشار خون و ۴ میلی‌گرم در نارسایی قلبی).
• اختلال کبدی: در نارسایی کبدی خفیف، نیازی به تنظیم دوز نیست. در نارسایی کبدی متوسط، دوز شروع ۸ میلی‌گرم توصیه می‌شود. کاندزارتان در نارسایی شدید کبدی ممنوع است.

اختلال کلیوی:

در بیماران با کلیرانس کراتی‌نین کمتر از ۳۰ میلی‌لیتر در دقیقه یا در بیماران تحت دیالیز، پایش دقیق‌تر نیاز است و دوز اولیه باید کاهش یابد.
ج) پایش آزمایشگاهی اجباری

• قبل از شروع و هنگام تنظیم دوز: عملکرد کلیه (کراتینین و نرخ فیلتراسیون گلومرولی) و الکترولیت‌های سرم (سدیم و پتاسیم) باید بررسی شوند.

زمان پایش:

• ظرف یک هفته پس از شروع یا افزایش دوز، عملکرد کلیه و پتاسیم سرم را مجدداً پایش کنید.
• پس از رسیدن به دوز نگهدارنده، پایش حداقل هر ۶ ماه یک بار و همچنین هر زمان که بیمار دچار بیماری حاد (اسهال شدید، استفراغ) شد، انجام شود.

د) موارد منع مصرف اصلی

• بارداری: کاندزارتان در سه ماهه دوم و سوم بارداری اکیداً ممنوع است و نباید در سه ماهه اول توصیه شود.
• انسداد دوگانه سیستم رنین-آنژیوتانسین: مصرف همزمان با آلیسکیرن در بیماران مبتلا به دیابت یا اختلال کلیوی متوسط تا شدید ممنوع است.

۲. توصیه‌های دارویی برای مشاوره با بیمار
به بیمار باید نکات زیر به روشنی توضیح داده شود تا همکاری او در درمان و مدیریت ایمنی دارو تضمین شود:
دوز و زمان مصرف:

• دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک و معمولاً روزی یک بار مصرف کند.
• می‌تواند دارو را همراه یا بدون غذا مصرف کند، اما تلاش کند هر روز در زمان مشخصی آن را مصرف کند.

اثرات و مدت درمان:

• فشار خون بالا معمولاً علامتی ندارد. بیمار باید حتی در صورت احساس بهبودی، مصرف دارو را ادامه دهد.
• درمان فشار خون اغلب طولانی مدت است و قطع ناگهانی آن بدون مشورت با پزشک می‌تواند باعث افزایش شدید فشار خون و خطر سکته یا حمله قلبی شود.

عوارض جانبی و احتیاط‌ها:

• سرگیجه و سبکی سر: به خصوص هنگام شروع درمان یا افزایش دوز، ممکن است احساس سرگیجه داشته باشد. به او توصیه کنید که هنگام برخاستن از حالت نشسته یا خوابیده، به آرامی این کار را انجام دهد. تا زمانی که تأثیر دارو مشخص نشده است، از رانندگی یا کار با ماشین آلات خطرناک خودداری کند.
• بارداری: به زنان در سنین باروری تاکید کنید که در صورت برنامه‌ریزی برای بارداری یا وقوع بارداری، فوراً با پزشک خود تماس بگیرند.
• بیماری حاد: در صورت بروز اسهال یا استفراغ شدید و طولانی مدت (که منجر به کم‌آبی بدن می‌شود)، باید فوراً به پزشک خود اطلاع دهد. ممکن است لازم باشد مصرف دارو به طور موقت متوقف شود.
• پرهیز از نمک‌های پتاسیم‌دار: بیمار باید از مصرف مکمل‌های پتاسیم و جایگزین‌های نمک حاوی پتاسیم بدون مشورت با پزشک خودداری کند.
• داروهای بدون نسخه: قبل از مصرف هرگونه داروی بدون نسخه، از جمله داروهای سرماخوردگی، مسکن‌ها (مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن) یا مکمل‌ها، با پزشک یا داروساز مشورت کند.