تیوپنتال سدیم چیست و برای چه مواردی استفاده می شود؟

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف تیوپنتال سدیم

تيوپنتال به طور عمده براي القاي بيهوشي عمومي و به تنهايي به عنوان بيهوش كننده وريدي در اعمال جراحي كوتاه مدت كه حداقل تحريكات دردناك را دارند، مصرف مي‌شود. همچنين به عنوان داروي كمكي به همراه ساير بيهوشي کننده ها و برای ایجاد خواب در حین بیهوشی متعادل همراه با داروهاي ديگر مانند داروهاي ضد درد با شل‌كننده‌هاي عضلاني به كار مي‌رود. تيوپنتال ممكن است در مقادير كم همراه با داروهاي مخدر و نيتروس اكسايد براي ادامه بيهوشي در اعمال جراحي طولاني مدت به کار رود. تیوپنتال به صورت مصرف کوتاه مدت جهت كنترل حالتهاي تشنجي طي بيهوشي استنشاقي يا پس از آن بي‌حسي موضعي يا ساير علل مصرف مي‌شود.
تيوپينال در درمان افزايش فشار داخل جمجمه‌اي در صورتي كه وضعيت تنفسي بيمار به اندازه كافي كنترل شده باشد، مصرف مي‌گردد و نيز ممكن است براي كاهش فشار داخل جمجمه‌اي طي استفاده از بيهوش‌كننده‌هاي استنشاقي مصرف شود.
تيوپنتال به منظور ناركوآناليز در اختلالات رواني به كار مي‌رود. تيوپنتال با مقادير مصرف زياد براي جلوگيري از كاهش اكسيژن وايسكمي مغز پس از وارد شدن آسيب به سر و ساير موارد مشابه مصرف شده است.

مکانیسم اثر تیوپنتال سدیم

تيوپينال يك بيهوش كننده از دسته باربيتورات‌هاي خيلي‌ كوتاه اثر بوده و دستگاه عصبي مركزي را تا حد ايجاد خواب و بيهوشي تضعيف ‌مي‌كند ولي اثر ضد دردي ندارد. به نظر ‌مي‌رسد كه اين دارو از طرق افزايش پاسخ به GABA ،كاهش پاسخ به گلوتامات و كاهش مستقيم تحريك پذيري بوسيله افزايش هدايت غشايي عمل مي‌كند. و بدين وسيله موجب كاهش تحريك پذيري سلولهاي عصبي و ايجاد بيهوشي مي‌گردد. در ضمن با انتقال تكانه‌هاي عصبي به طرف قشرمغز تداخل مي‌نمايد.

فارماکوکینتیک تیوپنتال سدیم

به علت حلاليت زياد آن در چربي و درجه يونيزسيون كم آن به سرعت از سد خوني – مغزي عبور كرده و از مغز به ساير بافتهاي بدن منتشر مي‌شود. متابوليسم دارو عمدتا كبدي است. و مقدار كمي از آن نيز در ساير بافتهاي به ويژه كليه‌ها و مغز متابوليزه مي‌شود.

منع مصرف تیوپنتال سدیم

اين دارو در درمان بيماران مبتلا به پورفيري حاد يا پورفيري با تظاهرات پوستي يا سابقه ابتلاي به آن نبايد مصرف شود.

عوارض جانبی تیوپنتال سدیم

واكنشهاي آلرژيك ، درد شكم، اضطراب يا بي‌قراري ، بثورات جلدي، كهير، خارش يا قرمزي پوست، تورم پلك‌ها يا لبها، كاهش غير عادي فشار خون، خس‌خس سينه و آريتمي قلبي و تضعيف دستگاه تنفسي، ترمبوفلبيت، ضعف گردش خون و تحريكات تنفسي با مصرف اين داو گزارش شده است.

تداخلات دارویی تیوپنتال سدیم

اين دارو با داروهاي مضعف CNSتداخل دارد. اثر كاهنده فشار خون داروهاي پائين‌آورنده فشار خون در صورت مصرف همزمان با اين دارو ممكن است تشديد شود.

هشدار ها تیوپنتال سدیم

در موارد بيماري شديد قلبي‌-عروقي، كمي فشار خوني يا شوك، بيماريهاي تنفسي شامل تنگي نفس يا انسداد مجاري تنفسي بخصوص آسم مداوم و حساسيت به باربي‌توراتها اين دارو بايد با احتياط فراوان تجويز شود.

توصیه های دارویی تیوپنتال سدیم

. از مصرف فرآورده‌هاي حاوي الكل و ساير داروهاي مضعف CNSتا 24 ساعت پس از بيهوشي بايد خودداري نمود.
2. هنگام رانندگي يا كار با ماشين آلاتي كه نياز به هوشياري دارند بايد احتياط نمود.