انتی دی ایمنوگلوبولین-عضلانی چیست و برای چه مواردی استفاده می شود؟

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف انتی دی ایمنوگلوبولین-عضلانی

اين فرآورده به منظورجلوگيري از ايجاد حساسيت نسبت به فاكتور Rh و جلوگيري از بيماري هموليتيك نوزادان در بارداري هاي بعدي استفاده مي شود. ملاك تجويز در بارداري عبارتند از: مادرRh- باشد و قبلاً نسبت به فاكتور Rhحساس نشده باشد، نوزاد و يا پدرRh+ باشد. همچنين براي زنان حساس نشده بعد از سقط خود به خود يا سقط القا شده و يا هر گونه آسيب، دستكاري، نمونه برداري يا خونريزي از جفت استفاده مي شود، مگر اينكه اثبات شود كه جنين يا پدر Rh- باشد. در سقط و يا بارداري خارج رحمي كه تعيين گروه خوني جنين غير ممكن است، با فرض بر اينكه جنين Rh+ باشد، اين فرآورده را تجويز مي كنند، مگر اينكه اثبات شود كه پدر Rh-¬ است. در افراد Rh- كه اشتباهاً خون Rh+ دريافت كرده اند، براي جلوگيري از حساسيت بر عليه فاكتورRh استفاده از اين ايمنوگلوبولين توصيه شده است.

مکانیسم اثر انتی دی ایمنوگلوبولین-عضلانی

*-سرکوب Rh:
- پیشگیری از حساس شدن به RhD (از طریق سرکوب پاسخ ایمنی و تشکیل آنتی بادی در افراد RhD منفی نسبت به گلبول های قرمز RhD مثبت)
* در صورت تزریق طی 72 ساعت پس از زایمان ترم کامل، خطر حساس شدن به RhD از 13-12% به 2-1% می رسد.
* در صورت تزریق در هفته 28 بارداری به همراه تزریق پس از زایمان، خطر حساس شدن به RhD < 1% می شود.

ترومبوسیتوپنی ایمونولوژیک (ITP):
- تشکیل کمپلکس گلبول قرمز کوت شده با anti-D و اتصال به گیرنده های Fc ماکروفاژ در سیستم رتیکولواندوتلیال
- جلوگیری از تخریب پلاکت ها (از طریق بلوک یا اشباع توانایی سیستم رتیکولواندوتلیال به منظور پاکسازی سلول های کوت شده با آنتی بادی؛ مانند پلاکت ها)

فارماکوکینتیک انتی دی ایمنوگلوبولین-عضلانی

*فراهمی زیستی: Rophylac عضلانی 69%
شروع اثر:
ترومبوسیتوپنی ایمونولوژیک (WinRho®) افزایش پلاکت ها 2-1 روز
اوج اثر:
WinRho 7-14 روز
طول اثر:
سرکوب حساس شدن به RhD: Rophylac300 میکروگرم حداقل 9 هفته، WinRho SDF 120 میکروگرم ≤ 6 هفته
درمان ترومبوسیتوپنی ایمونولوژیک 30 روز (متغیر)
پیک پلاسمایی:
RhoGAM Ultra Filteres Plus عضلانی 4 روز
Rophylac وریدی 1 روز، عضلانی 7-2 روز
WinRho SDF وریدی ≤ 2ساعت، عضلانی 10-5 روز
نیمه عمر:
RhoGAM Ultra Filteres Plus عضلانی 13.8±30.9 روز
Rophylac وریدی 4±16 روز، عضلانی 5±18 روز
WinRho SDF وریدی ≤ 24 روز، عضلانی 30 روز

منع مصرف انتی دی ایمنوگلوبولین-عضلانی

براي افرادي كه سابقه واكنشهاي آنافيلاكتيك يا واكنشهاي شديد سيستميك نسبت به گلوبولين هاي انساني دارند، Anti-D نبايد مصرف شود. براي نوزادان بعد از تولد، براي همه افرادRh+ و افراد Rh- كه قبلاً نسبت به فاكتور Rh حساس شده اند، نبايد تجويز شود.

عوارض جانبی انتی دی ایمنوگلوبولین-عضلانی

*عوارض شایع (%10<):
سیستم اعصاب مرکزی: لرز، سردرد
کبدی: افزایش سطح بیلی روبین سرم
عصبی، عضلانی و اسکلتی: سستی
متفرقه: تب
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
سیستم اعصاب مرکزی: سرگیجه
عفونی: عفونت
سایر عوارض (درصد نامشخص):
قلبی عروقی: افزایش فشارخون، گشادی عروق
سیستم اعصاب مرکزی: خواب آلودگی، لرزیدن
پوستی: افزایش تعریق، رنگ پریدگی
غدد درون ریز و متابولیسم: کاهش هاپتوگلوبین ها، افزایش لاکتات د هیدروژناز
گوارشی: درد شکمی
هماتولوژی و انکولوژی: کاهش هموگلوبین (بیماران مبتلا به ترومبوسیتوپنی ایمونولوژیک)
ایمونولوژیک: توسعه آنتی بادی (مثبت شدن تست آنتی بادی آنتی-سی)
موضعی: ناراحتی محل تزریق، قرمزی محل تزریق، درد خفیف محل تزریق
عصبی، عضلانی و اسکلتی: هایپرکینزی عضلات

تداخلات دارویی انتی دی ایمنوگلوبولین-عضلانی

*مشخصات کلی تداخلات:
-تشدید اثرات تعدیل‌کننده‌ی سیستم ایمنی (ایمونوگلوبولین)
-تشدید سمیت کلیوی

تداخلات رده X (پرهیز):
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.

کاهش اثرات داروها توسط آنتی دی ایمونوگلوبولین:
واکسن سرخک، اوریون، سرخجه؛ واکسن سرخک، اوریون، سرخجه، آبله‌مرغان؛ واکسن‌ (زنده)، واکسن آبله‌مرغان ویروس

کاهش اثرات آنتی دی ایمونوگلوبولین توسط داروها:
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.

افزایش اثرات داروها توسط آنتی دی ایمونوگلوبولین :
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.

افزایش اثرات آنتی دی ایمونوگلوبولین توسط داروها:
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.

تداخل با غذا:
ذکر نشده است.

هشدار ها انتی دی ایمنوگلوبولین-عضلانی

*1- فشار خون بیمار پایش شود (احتمال بروز افت فشارخون یا پرفشاری خون وجود دارد).
2- لازم است که علایم همولیز داخل عروقی در بیماران مبتلا به ترومبوسیتوپنی ایمونولوژیک (ITP)، آنمی، بی کفایتی کلیوی، کمردرد، لرزش، لرز، تغییررنگ ادرار یا هماچوری پایش شود.
3- لازم است که بیمار به مدت 8 ساعت پس از دریافت دارو، تحت نظارت باشد.
- احتمال وجود واکنش های حساسیتی مانند آنافیلاکسی وجود دارد.
ترومبوسیتوپنی ایمونولوژیک (ITP):
1- CBC بیمار پیش از درمان و 3-1 روز پس از اولین انفوزیون پایش گردد.
2- گستره خون محیطی و افتراقی، تست آنتی گلوبولین مستقیم، پایش آنتی بادی و شمار رتیکولوسیت ها پیش از درمان ارزیابی گردد.
3- آنالیز ادرار پیش از درمان و هم چنین 2، 4 و 8 ساعت پس از درمان انجام گیرد (براساس برچسب فرآورده، انجام تست نواری ادرار در ابتدای درمان و 4-2 ساعت پیش از پایان دوره پایش ضروری می باشد).
4- کراتینین سرم و BUN پیش از درمان پایش شود. هم چنین در صورت کاهش هموگلوبین پس از درمان به میزان بیش از 1 گرم/دسی لیتر، پس از درمان نیز پایش گردد.
5- لازم است که علایم همولیز داخل عروقی در بیماران مبتلا به ترومبوسیتوپنی ایمونولوزیک (ITP)، آنمی، بی کفایتی کلیوی، کمردرد، لرزش، لرز، تغییررنگ ادرار یا هماچوری پایش شود.
6- در بیماران مشکوک به خونریزی داخل بطنی (IVH)، سطح هموگلوبین پلاسما، هپاتوگلوبین، لاکتات دهیدروژناز و بیلی روبین پلاسما (مستقیم و غیرمستقیم) ارزیابی شود.
7- لازم است که بیمار به مدت 8 ساعت پس از دریافت دارو، تحت نظارت باشد.
شرایط بارداری و زایمان:
1- بیمار از لحاظ بروز واکنش های سیتمیک به مدت 20 دقیقه پس از دریافت دارو پایش شود.
2- کراتینین سرم و BUN در ابتدای درمان پایش شود.
انتقال خون:
1- بیمار از لحاظ واکنش همولیتیک پایش گردد.

توصیه های دارویی انتی دی ایمنوگلوبولین-عضلانی

1. قبل از تجويز و بلافاصله قبل از زايمان، آزمايش تعيين گروه خوني نوزاد(ABO,Rh) و آزمايش مستقيم آنتي گلوبولين را بايد انجام داد.
2. در صورت لزوم (زايمانها، سقط جنين يا انتقال خون، نمونه برداريها،...) بايد فرآورده فوراً و يا حداكثر در عرض72 ساعت بعد از اتمام زايمان يا وقوع حادثه تزريق شود.
3. اگر قبل از زايمان Anti-D تزريق شده باشد، لازم است كه مادر يك مقدار مصرف ديگر بعد از زايمان نوزاد Rh+ دريافت كند. چنانچه اين فرآورده در محدوده 3 هفته قبل از زايمان به مادر تزريق شده باشد، بعد از زايمان نيازي به تزريق مجدد نيست، مگر اينكه مقدار خونريزي جنيني-مادري بيش از 30 ميلي ليتر خون كامل باشد.
4. براي نوزادان متولد شده از مادراني كه Anti-D را قبل از زايمان دريافت كرده اند ممكن است آزمون آنتي گلوبولين (كومبس) به طور ضعيفي مثبت شود.
5. اين فرآورده را بايد در دماي 8-2 درجه سانتي گراد نگهداري و از انجماد آن جلوگيري كرد.