گرانیسترون چیست و برای چه مواردی استفاده می شود؟

گرانیسترون
‎گرانی سترون یک داروی ضد تهوع می باشد . این دارو به عنوان مهار کننده ی گیرنده ی سروتونین شناخته می شود و جهت مهار یا پیشگیری از حالت تهوع استفاده می شود .
‎این دارو با اثر بر روی ماده ای شیمیایی به نام سروتونین که بطور طبیعی در بدن وجود دارد ، تهوع را مهار می کند .
‎شیمی درمانی ، اشعه درمانی و جراحی شرایطی هستند که منجر به افزایش ترشح سروتونین در بدن می شوند . سروتونین آزاد شده در بدن با اتصال به گیرنده های نوع سوم هیستامین در مغز منجر به وقوع تهوع می شوند . گراني سترون با مسدود کردن این گیرنده ها دسترسی آن ها به سروتونین را مهار می نماید و بدین ترتیب تهوع کنترل می گردد.
‎پیش از مصرف گرانیسترون
- در صورت بارداری یا شیردهی به پزشک اطلاع دهید .
- در صورت سابقه ی مشکلات کبدی ، ضربان قلب نامنظم و حساسیت دارویی پزشک خود را مطلع نمایید .
-از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.
‎نحوه ی مصرف صحیح گرانی سترون:
- گرانی سترون را دقیقا طبق دستور پزشک مصرف نمایید . معمولا در صورتی که این دارو جهت تهوع ناشی از شیمی درمانی یا اشعه درمانی تجویز شده باشد ، یک نوبت آن باید یک ساعت قبل از شروع درمان مصرف شود و ممکن است لازم باشد مصرف این دارو را چند روز ( تا ۷ روز یا بیشتر ) ادامه دهید .
-درصورتی که این دارو جهت پیشگیری از تهوع جراحی تجویز شده است،باید کمی پیش از شروع جراحی تزریق گردد.
-در صورتی که نمی توانید از فرم خوراکی دارو استفاده نمایید ،فرم چسب پوستی آن نیز موجود می باشد که به صورت آهسته و مداوم دارو را آزاد می کند.می توانید آن را بر روی پوست بازو،یا شکم خود ۲۴-۴۸ساعت قبل از شروع درمان بچسبانید و ۲۴ساعت پس از درمان آن را بردارید.در مدت مصرف این برچسب می توانید بصورت عادی حمام کنید اما از تماس مستقیم برچسب با نور آفتاب یا حرارت خودداری نمایید.پس از برداشتن برچسب نیز تا ۱۰روز محل استعمال چسب را در معرض نور یا حرارت مستقیم قرار ندهید.
- ا ین دارو به صورت قرص ۱میلی گرمی و آمپول تزریقی و چسب پوستی آهسته رهش موجود است.
‎توصیه های گرانیسترون
- حتی در صورتی که میل به غذا و نوشیدنی ندارید، سعی کنید آب به مقدار کافی مصرف کنید تا بدنتان دچار کم آبی نشود. همچنین علاوه بر سه وعده غذایی اصلی، سعی کنید میان وعده های کوچک و ساده ای نیز برای خود در نظر بگیرید.
- در مصرف طولانی مدت این دارو در صورتی که سابقه ی بیماری های قلب و عروق دارید حتما تحت نظر پزشک خود باشید و آزمایشات و معاینات دوره ای را انجام دهید .
‎عوارض شایع گرانی سترون
_برای سردرد احتمالی ناشی از مصرف این دارو از داروساز خود درمورد داروی ضد درد مناسب سوال بفرمایید.
‎- در صورت بروز یبوست، یک رژیم غذایی متعادل سرشار از فیبر و مصرف مایعات و آب کافی توصیه می شود. با این حال در صورتی که یبوست طولانی شد به پزشک خود مراجعه نمایید .
- در ابتدای درمان با گرانی سترون امکان اختلال در خواب وجود دارد که به مرور برطرف می گردد.
-در صورت بروز اسهال مایعات به مقدار کافی مصرف نمایید.

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف گرانیسترون

در درمان حالت تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی و رادیوتراپی و همچنین جهت پیشگیری و درمان این عوارض بعد از عمل جراحی کاربرد دارد.

مکانیسم اثر گرانیسترون

-مکانیسم به طور کامل مشخص نیست؛ آنتاگونیست انتخابی گيرنده 5-HT3 که به آنها در محیط و در CNS، (با اثرات اولیه در دستگاه گوارش) اتصال می یابد.

فارماکوکینتیک گرانیسترون

به صورت وسیع در بدن توزیع می گردد و مطالعات آزمایشگاهی نشان می دهد که 70 تا 75% دارو به پروتئین های پلاسما اتصال دارد.

عوارض جانبی گرانیسترون

*
عوارض شایع (%10<):
سیستم اعصاب مرکزی: سردرد
گوارشی: تهوع، یبوست، استفراغ
عصبی، عضلانی و اسکلتی: ضعف
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
قلبی عروقی: افزایش فاصله QT در الکتروکاردیوگرام، افزایش فشارخون
سیستم اعصاب مرکزی: سرگیجه، بی خوابی، خواب آلودگی، اضطراب، آژیتاسیون، تحریک سیستم اعصاب مرکزی
پوستی: ریزش مو، راش پوستی
گوارشی: اسهال، کاهش اشتها، سوء هاضمه، درد شکم، اختلال چشایی
هماتولوژی و انکولوژی: لکوپنی، آنمی، ترومبوسیتوپنی
کبدی: افزایش سطح سرمی آلانین آمینوترانسفراز، افزایش سطح سرمی آسپارتات آمینوترانسفراز
متفرقه: تب

تداخلات دارویی گرانیسترون

*مشخصات کلی تداخلات:
- افزایش فاصله QT (بسته به شرایط)
- تشدید اثرات سروتونرژیک

تداخلات رده X (پرهیز):
آپومورفین

کاهش اثرات داروها توسط گرانیسترون:
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.

کاهش اثرات گرانیسترون توسط داروها:
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.

افزایش اثرات داروها توسط گرانیسترون:
آپومورفین، هالوپریدول، پانوبینوستات، داروهای طولانی‌کننده فاصله QT (بیشترین خطر)، داروهای سروتونرژیک (بیشترین خطر)، ترامادول

افزایش اثرات گرانیسترون توسط داروها:
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.

تداخل با غذا:
ذکر نشده است.

هشدار ها گرانیسترون

موارد منع مصرف:
-حساسیت مفرط به دارو.
-در مصرف همزمان با آپومورفین؛ موجب بروز هایپوتنشن و گیجی می گردد.
-موارد احتیاط مصرف:
نارسایی کبدی، آلرژی به آنتاگونیست‌های گیرنده سروتونین، مصرف همزمان با داروهایی که منجر به طولانی شدن فاصله QT می‌ گردند (به صورت وابسته به دوز می‌ تواند بر ECG اثر بگذارد ).
-قرص‌های خوراکی حاوی آسپارتام هستند؛ در بیماران مبتلا به فنیل کتونوری با احتیاط مصرف شود.

توصیه های دارویی گرانیسترون

-این دارو بیمارستانی می باشد لذا نگهداری و تزریق آن حتما در مرکز درمانی و زیرنظر پزشک صورت گیرد.
-در صورتی که محلول تزریقی دچار کدورت یا تغییر رنگ خاصی شده بود، از تزریق دارو خودداری کنید.
- در صورت نیاز به نگهداری و تزریق در خانه ،آموزش های لازم را از پزشک خود دریافت کنید.
-برای هر بار تزریق از سرنگ و سرسوزن جدید استفاده کنید.
-در صورت مشاهده ی علائم ضربان قلب نامنظم، برافروختگی، گرفتگی عضلات، اسهال شدید، درد شکمی، تهوع و سردرد شدید و بی قراری به پزشک اطلاع دهید.