کلوبازام چیست و برای چه مواردی استفاده می شود؟

سوسپانسیون کلوبالپس محصول اشبال شیمی

کلوبازام چیست؟

کلوبازام دارویی از دسته ی بنزودیازپین ها می باشد که در درمان انواع صرع و تشنج در کودکان و بزرگسالان تجویز می شود.
در صورتی که مبتلا به صرع باشید، حتما تاکنون بیهوشی یا ازحال رفتن ناگهانی و یا تشنج را تجربه نموده اید.
تشنج يك حمله ي عصبي ناشي از اختلال در فعاليت الكتريكي مغز مي باشد. کلوبازام با كاهش فعاليت هاي الكتريكي غيرطبيعي مغز حملات تشنجي را كنترل مي نمايد.
عارضه ی تشنج با توجه به اینکه سلول های کدام قسمت از مغز دچار اختلال الکتریکی شده باشد، انواع مختلفی دارد.
علائمی که در مدت تشنج رخ می دهد، می تواند برروی ماهیچه ها، حواس، خلق و خو، احساسات ،تمرکز، هوشیاری و یا ترکیبی از آنها تآثیرگذار باشد.به همین دلیل در درمان بیماری صرع در درجه ی اول پیشگیری و کاهش تعداد دفعات حملات تشنج هدف اصلی می باشد.
کلوبازام با کنترل علائم تشنج، فعالیت الکتریکی سلول های مغز را کنترل می کند و از وقوع تشنج پیشگیری می نماید.این دارو همچنین با شل کردن عضلات منقبض شده در زمان تشنج، کمک به کاهش شدت تشنج نیز می کند.

پیش از مصرف کلوبازام

-در صورت بارداری، مشکل تنفسی، اختلال کبدی یا کلیوی یا سابقه ی بیماری های اعصاب و روان مانند افسردگی، وسواس و سایر بیماری ها و اختلالات پزشک خود را مطلع نمایید.
-در صورت سابقه ی هرگونه حساسیت دارویی به پزشک خود اطلاع دهید.
-از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خود در اختیار پزشک یا داروسازتان قرار دهید.
- مصرف الکل همراه با این دارو عوارض خطرناکی در پی دارد لذا در صورت مصرف اخیر الکل یا فرآورده های الکلی حتما به پزشک خود اطلاع دهید.

نحوه ی مصرف کلوبازام

-این دارو بصورت قرص خوراکی ١٠ میلی گرم موجود می باشد.
-قطع این دارو به صورت ناگهانی و بدون نظر پزشک ،می تواند عوارض نامناسبی از جمله بروز حمله ي تشنجي برای بیمار در برداشته باشد لذا قطع اين دارو بايدبصورت تدريجي و تحت نظر پزشك انجام شود.
-ممکن است پزشک شما درمان را با مقدار داروی کم شروع کند و پس از عادت کردن بدن،مقدار داروی شمارا افزایش دهد تا احتمال بروز عوارض ناشی از دارو کمتر شود.
-اگر کلوبازام به صورت یک نوبت در روز تجویز شود بهترین زمان مصرف آن شب ها پیش از خواب می باشد.اما برخی پزشکان ترجیح می دهند دارو را در مقدار کمتر اما در دو تا سه نوبت در روز تجویز کنند لذا. حتماً دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف نمایید.
-این دارو با غذا تداخل خاصی ندارد و می توان آن را قبل یا بعد از غذا مصرف کرد.
-در صورت فراموش كردن مصرف يك نوبت دارو بلافاصله پس از يادآوري مصرف كنيد مگر آنكه زمان ياد آوري به نوبت مصرف بعدي دارو نزديك باشد.در اين شرايط نوبت فراموش شده را مصرف نكنيد و نوبت بعدي را در زمان خودش مصرف كنيد اما به هيچ وجه مقدار مصرف دارو را دوبرابر نكنيد.
-در ابتداي شروع درمان بيماري صرع با کلوبازام ممكن است تعداد يا نوع حملات تشنج كمي تغيير كند اما نگران نباشيد زيرا به مرور اين مشكل برطرف مي شود.لذا احتياطات لازم را رعايت كنيد و با پزشك خود در تماس باشيد.
-مصرف این داروخواب آلودگی و گیجی مختصری ایجاد می کند. لذا از رانندگی و فعالیت هایی که نیاز به تمرکز بیشتری دارند تا زمانی که اثر دارو برطرف نشده است، خودداری نمایید.
-در ابتدای درمان با این دارو ممکن است افکار ناراحت کننده ی شما از گذشته بیشتر شوند اما نگران نباشید. باید بدانید که این افکار ناشی از مصرف این دارو و شروع اثر بخشی آن می باشند و به مرور زمان برطرف می شوند.
بهتر است در این موارد افکار خودرا با نزدیکان و یا مشاور و پزشک خود درمیان بگذارید و آگاهانه نسبت به برطرف کردن آنها اقدام نمایید .
-رانندگی برای بیماران مبتلا به صرع مناسب نمی باشد اما در صورتی که در مدت یک سال تشنجی رخ نداده باشد، می توان با نظر پزشک و با احتیاط ، مجددا شروع به رانندگی نمود. با این حال در صورتی که رانندگی می کنید باید حواستان به زمان مصرف داروها و خواب آلودگی ناشی از آنها باشد.
-مصرف کلوبازام در طولانی مدت ممکن است موجب ایجاد تحمل نسبت به این دارو در بدن شما شود. در این حالت دارو به اندازه ی قبل اثرگذار نخواهد بود. لذا در صورتی که احساس کردید اثر این دارو کم شده است و علائمتان بطور کامل تحت کنترل نیست حتما با پزشک خود صحبت کنید.
-مصرف طولانی مدت بنزودیازپین ها که کلوبازام یکی از آنهاست، ایجاد وابستگی در بدن می کند لذا مصرف این داروها و همچنین قطع آنها باید اصولی و کنترل شده و تحت نظر پزشک باشد.

-به دليل عوارض ناشي از اين دارو براي جنين ،درصورتي كه قصد بارداري يا شك به بارداري داريد حتما پزشك خود را جهت تغيير دارو مطلع سازيد و در زمان مصرف اين دارو از روش مناسب جهت پيشگيري از بارداري استفاده نماييد.

عوارض شایع کلوبازام 

-احساس خواب آلودگی، ضعف و گیجی از عوارض شایع این دارو می باشد.
-احساس عدم تمرکز، حرکات غیرطبیعی چشم ها و فراموشکاری نیز می تواند با مصرف این دارو بروز کند که می توانید در مورد آنها با پزشک خود مشورت نمایید.
-در کودکان افزایش ترشح بزاق ممکن است سبب سرفه یا احساس ناخوشایند شود.در صورت بروز این عارضه پزشک خود را مطلع نمایید.
-در صورت تغيير خلق و خو و عصبانيت بيش از حد حتما با پزشك خود مشورت نماييد

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف کلوبازام

مکانیسم اثر کلوبازام

کلوبازام مانند سایر بنزودیازپین ها با گیرنده های GABA گاما آمینو بوتیریک اسید هم پوشانی دارد. این گیرنده ها در مغز بطور گسترده ای پراکنده هستند. اتصال به جایگاه گیرنده های گابا باعث افزایش اثرات انتقال عصب این واسطه شیمیایی می شود. این اتصال باعث باز شدن کانال کلراید بر روی رسپتور می شود و باعث افزایش پلاریزاسیون نرون می گردد.
به نظر می رسد بنزودیازپین ها اثر مهار کننده گابا را تقویت می کنند و از این راه میزان تحریک نورون ها را در بسیاری از مناطق مغز کاهش می دهند

فارماکوکینتیک کلوبازام

اين دارو از راه خوراكي بخوبي جذب و در كبد متابوليزه مي‌شود. متابوليت‌هاي آن از طريق ادرار دفع مي‌شوند . زمان شروع اثردارو پس از مصرف يك مقدار واحد به سرعت جذب آن و پس از مصرف مقادير متعدد به سرعت و ميزان تجمع دارو و به نوبه خود نيمه عمر دفع و كليرانس آن بستگي دارد.

عوارض جانبی کلوبازام

*عوارض شایع (%10<):
سیستم اعصاب مرکزی: خواب آلودگی، لتارژی، ریزش غیرارادی بزاق، رفتار تهاجمی، تحریک پذیری
تنفسی: عفونت مجاری تنفسی فوقانی
متفرقه: تب
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
سیستم اعصاب مرکزی: آتاکسی، سدیشن، بی خوابی، آژیتاسیون سایکوموتور، خستگی، دیس آرتری (گفتار فلجی)
گوارشی: یبوست، استفراغ، کاهش اشتها، افزایش اشتها، سوء هاضمه
ادراری تناسلی: عفونت مجاری ادراری
تنفسی: سرفه، پنومونی، برونشیت

تداخلات دارویی کلوبازام

*مشخصات کلی تداخلات:
- سوبسترای CYP2C19
- مهارکننده CYP2D6 (ضعیف)
- القاکننده CYP3A4 (خفیف)
- عامل ضد صرع
- تشدید اثرات تضعیف‌کننده‌ CNS

تداخلات رده X (پرهیز):
آزلاستین (نازال)، برومپریدول، الانزاپین، اورفنادرین، اوکسوممازین، پارالدهید، سدیم اکسیبات، تالیدومید

کاهش اثرات داروها توسط کلوبازام:
مشتقات استروژن (فراورده‌های ضدبارداری)، نیمودیپین، پروژستین ها (فراورده‌های ضدبارداری)، سلپرکاتینیب، تاکرولیموس (سیستمیک)، آبروگپنت

کاهش اثرات کلوبازام توسط داروها:
مشتقات تئوفیلین، یوهیمبین

افزایش اثرات داروها توسط کلوبازام:
آزلاستین (نازال)، بلونانسرین، برکسانولون، بوپرنورفین، کلوزاپین، داروهای تضعیف‌کننده‌ CNS، فنفلورامین، فلونیترازپام، فوس فنی‌توئین، متادون، متوتری‌مپرازین، متی‌روسین، آگونیست های اپیوئید، اورفنادرین، اکسی کدون، پارالدهید، پرهگزیلین، فنی‌توئین، پیریبدیل، پرامی‌پکسول، روپینیرول، روتیگوتین، سدیم اکسیبات، استریپنتول، سوورکسانت، تالیدومید، زولپیدم

افزایش اثرات کلوبازام توسط داروها:
الکل (اتیل)، آلیزاپرید، بریمونیدین (موضعی)، بروموپرید، برومپریدول، کانابیدیول، ماری‌جوانا (شاهدانه)، کلرمتیازول، کلرفنسین کاربامات، مهارکننده‌های ضعیف، متوسط و قوی CYP2C19، دایمتیندن (موضعی)، دوکسیلامین، درونابینول، دروپریدول، اسکتامین، هیدروکسی زین، گیاه کاوا، لمبورکسانت، لیسورید، لوفکسیدین، منیزیم سولفات، ملاتونین، متوتری‌مپرازین، متوکلوپرامید، مینوسیکلین (سیستمیک)، نابیلون، الانزاپین، اوکسوممازین، پرامپانل، روفینامید، استریپنتول، تدوگلوتید، تتراهیدروکانابینول، تتراهیدروکانابینول وکانابیدیول، تری‌مپرازین

تداخلات با غذا:
اتانول: مصرف هم‌زمان ممکن است فراهمی زیستی کلوبازام را تا 50 درصد افزایش دهد.
راهکار: در صورت مصرف هم‌زمان بیمار از نظر افزایش اثرات ارزیابی شود.

هشدار ها کلوبازام

. در موارد زير این دارو بايد با احتياط فراوان تجويز شود:
بيماري تنفسي، ضعف عضلاني (بخصوص مياستني گراو)، اختلال شديد شخصيتي و پورفيري،مسموميت شديد با الكل همراه با علائم حياتي ضعيف شده، اغماء شوك، گلوكوم حاد با زاويه بسته يا استعداد ابتلاء به آن .
2. مصرف طولاني مدت يا مقادير زايد خطر بروز وابستگي‌هاي رواني و جسمي را افزايش مي‌دهد.
3. بنزوديازپين‌ها ممكن است سبب بروز ضعف تنفسي به ويژه در افراد سالخورده، نوجوانان و افراد بشدت بيمار شود. در اين موارد كاهش مقدار مصرف دارو ممكن است ضروري باشد.

توصیه های دارویی کلوبازام

1. اين دارو نبايد بيش‌ از مقدار توصيه شده مصرف شود.
2. در صورتي كه پس از چند هفته، اثربخشي دارو كاهش يافت،از افزايش مقدار مصرف دارو بدون مشورت با پزشك بايد خودداري شود.
3. دوره درمان با اين دارو بايد كامل شود. باید دقت شود هیچیک از نوبت های مصرف فراموش نگردد.
4. به منظور كاهش احتمال بروز علائم قطع مصرف دارو، مصرف این دارو بايد به تدريج قطع شود.
5. به دليل بروز خواب آلودگي، سرگيجه و منگي، از رانندگي يا كار با ماشين‌آلاتي كه نياز به هوشياري دارند،‌بايد خودداري شود.