دسلوراتادین چیست و برای چه مواردی استفاده می شود؟

قرص بهنیتیس محصول شرکت بهستان دارو

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف دسلوراتادین

یک آنتی‌هیستامین نسل دوم است که برای درمان علائم مرتبط با حساسیت استفاده می‌شود:

1. رینیت آلرژیک:

رینیت آلرژیک فصلی:دسلوراتادین به طور مؤثر علائم ناشی از حساسیت‌های فصلی مانند تب یونجه را کاهش می‌دهد. این علائم شامل عطسه، آبریزش بینی، خارش بینی، گرفتگی بینی، خارش کام و خارش یا قرمزی چشم هستند.
رینیت آلرژیک دائمی:این دارو برای مدیریت علائم آلرژی‌هایی که در تمام طول سال وجود دارند، مانند حساسیت به گرد و غبار، کپک یا موی حیوانات خانگی، کاربرد دارد.

2. کهیر:

کهیر مزمن ایدیوپاتیک:دسلوراتادین برای درمان علائم خارش، ورم، و دانه‌های قرمز و برجستهکهیر مزمن که علت مشخصی ندارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به کاهش تعداد و اندازه ضایعات پوستی کمک می‌کند.

موارد مصرف خارج از برچسب (Off-Label)

مصرف خارج از برچسب به استفاده از یک دارو برای درمانی اشاره دارد که به طور رسمی توسط سازمان‌های نظارتی مانند FDA تأیید نشده است، اما مطالعات و شواهد بالینی نشان‌دهنده اثربخشی آن هستند. پزشکان ممکن است بر اساس تشخیص بالینی خود، این موارد را تجویز کنند.

1. اگزمایا درماتیت آتوپیک:

برخی پزشکان ممکن است دسلوراتادین را برای کمک به کاهش خارش شدید مرتبط با اگزما تجویز کنند. خارش در اگزما یکی از آزاردهنده‌ترین علائم است و کاهش آن می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی و جلوگیری از آسیب بیشتر به پوست کمک کند.

2. خارش ناشی از سایر بیماری‌ها:

دسلوراتادین گاهی برای تسکین خارش شدید در شرایط پزشکی دیگری که لزوماً مرتبط با آلرژی نیستند، تجویز می‌شود.

3. آسم خفیف:

برخی تحقیقات نشان می‌دهند که آنتی‌هیستامین‌های نسل دوم مانند دسلوراتادین ممکن است به عنوان یک درمان مکمل در مدیریت علائم آسم آلرژیک خفیف مفید باشند، اما این دارو هرگز به عنوان جایگزین داروهای اصلی آسم مانند کورتیکواستروئیدها یا برونکودیلاتورها استفاده نمی‌شود.

مکانیسم اثر دسلوراتادین

دسلوراتادین به عنوان یک آنتاگونیست انتخابی و رقابتی گیرنده H1 هیستامین عمل می‌کند. هیستامین یک ماده شیمیایی است که توسط سلول‌های بدن در پاسخ به یک آلرژن (ماده حساسیت‌زا) آزاد می‌شود و مسئول ایجاد علائم آلرژی مانند عطسه، خارش و آبریزش است. با اتصال دسلوراتادین به گیرنده‌های H1، هیستامین نمی‌تواند به این گیرنده‌ها متصل شود و در نتیجه علائم آلرژی کاهش می‌یابند. این دارو همچنین دارای خواص ضدالتهابی است که به کاهش تورم و قرمزی کمک می‌کند.

فارماکوکینتیک دسلوراتادین

جذب:دسلوراتادین به سرعت پس از مصرف خوراکی جذب می‌شود و اوج غلظت پلاسمایی آن حدود 3 ساعت پس از مصرف به دست می‌آید.
متابولیسم:این دارو در کبد متابولیزه می‌شود. متابولیت اصلی آن 3-هیدروکسی‌دسلوراتادین است که فعال بوده و به اثرات درمانی دارو کمک می‌کند.
دفع:دسلوراتادین و متابولیت‌های آن عمدتاً از طریق ادرار و مدفوع از بدن دفع می‌شوند. نیمه‌عمر دفع آن طولانی (حدود 27 ساعت) است که امکان مصرف یک بار در روز را فراهم می‌کند.

شروع اثر: حدود ۱ ساعت پس از مصرف
اوج اثر (Peak Effect): حدود ۳ ساعت
طول اثر: ۲۴ ساعت

زمان رسیدن به حداکثر غلظت سرمی (Tmax):
کودکان ۲ تا ۵ سال: ۳٫۱۷ ساعت
کودکان ۶ تا ۱۱ سال: ۳٫۵۷ ساعت
بزرگسالان: ۳ ساعت

اتصال به پروتئین‌های پلاسما: ۸۲ تا ۸۷٪
متابولیت فعال: ۸۵ تا ۸۹٪ اتصال پروتئینی
متابولیسم: کبدی، تبدیل به متابولیت فعال (۳-هیدروکسی دسلوراتادین) از طریق آنزیم ناشناخته

نیمه‌عمر (Half-life):
کودکان ۲ تا ۵ سال: ۱۶٫۴ ساعت
کودکان ۶ تا ۱۱ سال: ۱۹٫۴ ساعت
بزرگسالان: ۲۷ ساعت

دفع:
ادرار: حدود ۸۷٪ (به‌صورت متابولیت‌ها)
مدفوع: دفع بخشی از متابولیت‌ها

منع مصرف دسلوراتادین

منع مصرف در بیماری‌ها:

در صورت حساسیت شناخته‌شده به دسلوراتادین یا لوراتادین (پیش‌ساز دسلوراتادین)، مصرف این دارو ممنوع است. در بیماران با نارسایی شدید کلیوی و کبدی، باید با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شود.

بارداری:

اطلاعات کافی در مورد ایمنی مصرف دسلوراتادین در دوران بارداری وجود ندارد. مصرف آن در این دوره تنها در صورتی مجاز است که منافع آن بر خطرات احتمالی آن برای جنین ارجحیت داشته باشد.

شیردهی:

دسلوراتادین به شیر مادر منتقل می‌شود. به دلیل خطرات احتمالی برای شیرخوار، مصرف آن در دوران شیردهی توصیه نمی‌شود.

عوارض جانبی دسلوراتادین

شایع 1-10%

• سردرد
• خستگیو خواب آلودگی
• خشکی دهان

غیر شایع: کمتر از 1%

• درد عضلانی یا میالژی
• حالت تهوع
• سرگیجه
• سوء هاضمه یا دیس‌پپسی
• ضربان قلب سریع یا تاکی‌کاردی
• افزایش آنزیم‌های کبدی

تداخلات دارویی دسلوراتادین

این دارو به طور کلی تداخلات کمتری نسبت به آنتی‌هیستامین‌های قدیمی‌تر دارد، اما آگاهی از تداخلات آن برای مصرف ایمن ضروری است.
تداخلات دارویی دس‌لوراتادین عمدتاً به دلیل تأثیر بر آنزیم‌های متابولیزه‌کننده آن در کبد رخ می‌دهد.

تداخلات ماژور:

تاکنون هیچ تداخل دارویی ماژور که مصرف همزمان را به طور کامل ممنوع کند، برای دس‌لوراتادین شناخته نشده است.

تداخلات متوسط (Moderate):

مهارکننده‌های آنزیم‌های کبدی: داروهایی که بر آنزیم‌های CYP3A4 و CYP2D6 در کبد تأثیر می‌گذارند، می‌توانند سطح دس‌لوراتادین را در خون افزایش دهند. این امر ممکن است خطر عوارض جانبی را بیشتر کند.
اریترومایسین: یک آنتی‌بیوتیک رایج.
کتوکونازول : یک داروی ضد قارچ.
سایمتیدین : داروی کاهش‌دهنده اسید معده.
فلوکستین : یک داروی ضد افسردگی.
فلوکونازول : یک داروی ضد قارچ.
داروهای مضعف CNS: مصرف همزمان با داروهایی که باعث خواب‌آلودگی یا کاهش هوشیاری می‌شوند، می‌تواند این عوارض را تشدید کند.
الکل: مصرف الکل با دس‌لوراتادین باید با احتیاط باشد.
داروهای مسکن اپیوئیدی: مانند کدئین یا مورفین.
داروهای آرام‌بخش و خواب‌آور: مانند دیازپام یا لورازپام.

تداخلات جزئی (Minor):

تاکنون تداخل دارویی جزئی مشخصی برای دس‌لوراتادین گزارش نشده است.

تداخل با غذا:

غذاهای خاص: دس‌لوراتادین را می‌توان با غذا یا بدون آن مصرف کرد. غذا تأثیر قابل توجهی بر جذب یا اثربخشی این دارو ندارد.
آب گریپ‌فروت: برخلاف برخی داروهای دیگر، دس‌لوراتادین با آب یا میوه گریپ‌فروت تداخلی ایجاد نمی‌کند.
همیشه قبل از مصرف دس‌لوراتادین، لیست کامل داروهای مصرفی خود، از جمله داروهای بدون نسخه و مکمل‌ها را با پزشک یا داروساز خود در میان بگذارید تا از هرگونه عارضه ناخواسته جلوگیری شود.

هشدار ها دسلوراتادین

اختلال عملکرد کلیوی یا کبدی:

در بیماران با مشکلات شدید کلیوی یا کبدی، ممکن است نیاز به تنظیم دوز دارو باشد.

تداخل با الکل:

اگرچه دسلوراتادین به اندازه آنتی‌هیستامین‌های نسل اول باعث خواب‌آلودگی نمی‌شود، مصرف همزمان آن با الکل ممکن است اثرات آرام‌بخش هر دو را افزایش دهد.

واکنش‌های حساسیتی شدید:

در صورت مشاهده علائم واکنش حساسیتی شدید مانند تورم صورت، لب‌ها یا زبان، یا مشکلات تنفسی، فوراً مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.

توصیه های دارویی دسلوراتادین

‎بهترین زمان مصرف:

می‌توانید دارو را با یا بدون غذا و در هر ساعتی از روز مصرف کنید، اما بهتر است آن را هر روز در زمان مشخصی میل کنید تا فراموش نکنید.

قطع مصرف:

اگر علائم آلرژی شما از بین رفتند، می‌توانید مصرف دارو را متوقف کنید، مگر اینکه پزشک دستور دیگری داده باشد.

خواب‌آلودگی:

در صورت تجربه خواب‌آلودگی، از رانندگی و کار با ماشین‌آلات سنگین خودداری کنید.