ویتامین ب1 چیست و برای چه مواردی استفاده می شود؟

تیاماکس محصول شرکت داروسازی تهران شیمی

ویتامین ب1 چیست؟
ویتامین ب1 یا تیامین یکی از ویتامین های ضروری بدن است و چون در بدن ساخته نمی شود لازم است که از طریق رژیم غذایی وارد بدن شود. سبوس و جوانه غلات، برنج، جو و گندم سرشار از ویتامین ب1 است همچنین مغز پسته، فندوق و بادام، میوه و سبزیجات، عدس و لبنیات و تخم مرغ منابع تیامین هستند.

علائم کمبود ویتامین ب1
احساس خستگی، بی حالی و کمبود انرژی، 

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف ویتامین ب1

ویتامین ب ۱ یک ویتامین محلول در آب است که نقش حیاتی در متابولیسم انرژی و حفظ سلامت سیستم عصبی و قلبی دارد. تجویز آن به طور کلی برای درمان و پیشگیری از حالات کمبود روی می‌دهد.
این موارد مصرف توسط سازمان‌های بین‌المللی دارویی تأیید شده‌اند و کاربرد بالینی اثبات‌شده‌ای دارند.

الف) درمان انسفالوپاتی ورنیکه

• توضیح کاربردی: این جدی‌ترین تظاهر کمبود شدید تیامین است که اغلب در بیماران دچار سوء مصرف الکل و سوءتغذیه شدید رخ می‌دهد و یک فوریت پزشکی محسوب می‌شود.
• نکته بالینی: برای درمان سریع این وضعیت عصبی حاد، تیامین معمولاً به صورت تزریق وریدی با دوزهای بالا تجویز می‌شود. شروع درمان با تیامین تزریقی باید قبل از تجویز گلوکز انجام شود. تجویز گلوکز بدون جایگزینی تیامین می‌تواند وضعیت انسفالوپاتی را بدتر کند.

ب) درمان بیماری بری‌بری

• توضیح کاربردی: بری‌بری یک سندرم ناشی از کمبود تیامین است که دو نوع اصلی دارد:
• بری‌بری خشک: با تظاهرات عصبی (نوروپاتی‌های محیطی و ضعف عضلانی).
• بری‌بری مرطوب: با تظاهرات قلبی عروقی (نارسایی قلبی و ادم).
• نکته بالینی: بری‌بری شیرخوارگی (نوعی بری‌بری مرطوب) که می‌تواند منجر به نارسایی قلبی حاد و فروپاشی عروقی شود، نیازمند تزریق سریع تیامین است.

ج) پیشگیری و درمان کمبود تیامین

• توضیح کاربردی: این شامل کمبود تیامین در بیمارانی است که به دلیل شرایطی مانند سوء مصرف مزمن الکل، تغذیه نامناسب، استفراغ مداوم شدید (مانند ویار شدید دوران بارداری)، یا سندرم‌های سوءجذب گوارشی (مانانجام جراحی چاقی) دچار وضعیت تیامین ناکافی یا کمبود تثبیت‌شده هستند.
• نکته بالینی: در بیمارانی که وضعیت تیامین مرزی دارند و قرار است دکستروز وریدی دریافت کنند، تیامین باید تزریق شود تا از تسریع کمبود و ایجاد نارسایی قلبی جلوگیری شود، زیرا گلوکز متابولیسم تیامین را افزایش می‌دهد.

۲. موارد مصرف خارج برچسب

این موارد مصرف بر اساس شواهد بالینی و تجربه پزشکان استفاده می‌شوند، اما به طور رسمی توسط سازمان‌های دارویی بزرگ برای این هدف خاص تأیید نشده‌اند.

الف) سندرم محرومیت از الکل

• توضیح کاربردی: تیامین اغلب به صورت روتین و به عنوان بخشی از پروتکل‌های درمانی برای بیماران در حال ترک الکل تجویز می‌شود، حتی اگر علائم قطعی انسفالوپاتی ورنیکه نداشته باشند، تا از پیشرفت کمبود و آسیب عصبی جلوگیری شود.

ب) اختلالات متابولیک حساس به تیامین

• توضیح کاربردی: در برخی اختلالات متابولیک نادر ارثی که نیاز بدن به تیامین بسیار بالاتر از حد طبیعی است، مانند بیماری ادرار شربت افرا حساس به تیامین یا آنسفالومیلوپاتی نکروزده تحت حاد (بیماری لِی)، تیامین به عنوان یک درمان کمکی با دوز بالا استفاده می‌شود.
• نکته بالینی: در این موارد، از دوزهای بسیار بالاتر از دوزهای جایگزینی معمول برای بهبود علائم عصبی استفاده می‌شود.

ج) اسیدوز لاکتیک در بیماران بدحال

• توضیح کاربردی: در برخی بیماران بدحال که دچار اسیدوز لاکتیک با علت نامشخص هستند، تیامین وریدی به صورت تجربی تجویز می‌شود، زیرا کمبود تیامین می‌تواند یکی از علل نادر اسیدوز لاکتیک باشد.
• نکته بالینی: شواهدی وجود دارد که کمبود تیامین می‌تواند در بیماران در بخش مراقبت‌های ویژه رخ دهد و تجویز آن ممکن است به اصلاح اسیدوز لاکتیک و بهبود عملکرد قلبی کمک کند.

مکانیسم اثر ویتامین ب1

تیامین (ویتامین ب ۱) یک ویتامین محلول در آب ضروری است که نقش محوری در متابولیسم سلولی و تولید انرژی، به ویژه در بافت‌های با نیاز متابولیکی بالا مانند سیستم عصبی و قلب، ایفا می‌کند. تیامین به خودی خود فعال نیست، بلکه برای ایفای نقش خود، باید در بدن به فرم فعال تبدیل شود.

الف) تبدیل به کوآنزیم فعال

• تیامین پس از ورود به جریان خون، توسط آنزیم‌های خاصی در کبد و سایر بافت‌ها تحت فسفوریلاسیون قرار می‌گیرد.
• شکل اصلی و فعال متابولیک تیامین، تیامین دی فسفات است. این ترکیب به عنوان یک کوآنزیم حیاتی عمل می‌کند.

ب) نقش در متابولیسم قند

تیامین دی فسفات کوآنزیم ضروری برای چندین آنزیم کلیدی است که در تبدیل کربوهیدرات‌ها به انرژی نقش دارند:

• کمپلکس پیروات دهیدروژناز: این آنزیم در چرخه اسید سیتریک (کربس) نقش داشته و پیرووات را به استیل کوآ تبدیل می‌کند. اختلال در این مسیر، باعث تجمع پیرووات و لاکتات شده و منجر به اسیدوز لاکتیک می‌شود.
• آلفا-کتوگلوتارات دهیدروژناز: این آنزیم نیز در چرخه اسید سیتریک دخیل است.
• ترانس کِتولاز: این آنزیم در مسیر پنتوز فسفات نقش دارد و برای ساخت اسیدهای نوکلئیک (مورد نیاز برای سنتز دی ان ای) و همچنین اسیدهای چرب حیاتی است.

ج) تأثیر بر سیستم عصبی

• فعالیت تیامین دی فسفات برای تولید انرژی در سلول‌های عصبی و همچنین سنتز برخی انتقال‌دهنده‌های عصبی ضروری است. کمبود تیامین منجر به کاهش انرژی مغز و در نهایت باعث آسیب کانونی در ساختارهای خاص مغزی (مانند اجسام مامیلاری و تالاموس) و بروز علائم نورولوژیک می‌شود.

فارماکوکینتیک ویتامین ب1

الف) جذب

• تیامین در روده کوچک جذب می‌شود.
• جذب آن در دوزهای کم غذایی، از طریق یک سیستم انتقال فعال انجام می‌گیرد که قابل اشباع شدن است.
• در دوزهای دارویی بالا، جذب از طریق انتشار غیرفعال صورت می‌پذیرد.
• الکل جذب تیامین را در دستگاه گوارش به شدت کاهش می‌دهد، که دلیل اصلی کمبود در افراد مبتلا به اختلال مصرف الکل است.

ب) توزیع

• تیامین جذب شده به شکل‌های فسفریله شده در می‌آید و در سراسر بدن توزیع می‌شود.
• غلظت تیامین در کبد، کلیه، مغز و قلب نسبتاً بالاست، اما بدن ذخیره محدودی از تیامین دارد (حدود ۳۰ میلی‌گرم).
• به دلیل ذخیره محدود، در صورت قطع دریافت، علائم کمبود می‌تواند طی ۱۴ تا ۱۸ روز (کمتر از یک ماه) ظاهر شود.

ج) متابولیسم

• همانطور که ذکر شد، تیامین در داخل سلول‌ها به شکل‌های فعال خود، یعنی تیامین دی فسفات و تری فسفات، متابولیزه می‌شود.

د) حذف

• تیامین یک ویتامین محلول در آب است. مقدار اضافی که مورد نیاز بدن نباشد، به سرعت از طریق کلیه‌ها و ادرار دفع می‌شود. نیمه‌عمر بیولوژیکی تیامین نسبتاً کوتاه است.

منع مصرف ویتامین ب1

۱. منع مصرف در بیماری‌ها

تنها منع مصرف مطلق تیامین، حساسیت یا آلرژی مفرط به خود تیامین یا هر یک از اجزای تشکیل‌دهنده محصول دارویی است.

• نکته بالینی: واکنش‌های آلرژیک، به ویژه پس از تزریق وریدی مکرر تیامین، به صورت نادر گزارش شده است. این واکنش‌ها می‌توانند شدید باشند و شامل کهیر، خارش، تورم صورت یا تنگی نفس شوند. در بیمارانی که سابقه واکنش آلرژیک به ویتامین‌های ب دارند، باید احتیاط کرد و در صورت لزوم، قبل از تجویز تزریقی، ارزیابی حساسیت انجام شود.
• احتیاط در تزریق دکستروز: تیامین در بیماران با کمبود حاشیه ای تیامین منع مصرف ندارد، اما تجویز دکستروز (گلوکز وریدی) بدون تجویز همزمان یا قبل از آن تیامین، می‌تواند وضعیت کمبود تیامین را به انسفالوپاتی ورنیکه تبدیل یا تسریع کند. لذا، در بیماران پرخطر (مانند افراد مبتلا به اختلال مصرف الکل یا سوءتغذیه) باید تیامین پیش از تزریق دکستروز تجویز شود.

۲. منع مصرف در بارداری و شیردهی

تیامین برای زنان باردار و شیرده حیاتی است و به طور کلی مصرف آن در دوزهای توصیه‌شده ایمن تلقی می‌شود.

الف) بارداری

• وضعیت ایمنی: تیامین در دوزهای طبیعی و توصیه شده یک ماده غذایی ضروری است و خطری برای جنین ندارد.
• نکته بالینی: نیاز به تیامین در دوران بارداری افزایش می‌یابد. در زنانی که دچار استفراغ شدید بارداری هستند، خطر کمبود تیامین (که می‌تواند منجر به انسفالوپاتی ورنیکه در مادر شود) بالا است. در این شرایط، دوزهای درمانی تیامین نه تنها ایمن، بلکه ضروری هستند.

ب) شیردهی

• وضعیت ایمنی: تیامین به طور طبیعی در شیر مادر وجود دارد و مصرف مکمل در دوزهای معمول، ایمن در نظر گرفته می‌شود.
• نکته بالینی: درمان کمبود تیامین در مادران شیرده بسیار حیاتی است. کمبود تیامین در مادر مستقیماً منجر به کمبود تیامین در شیر و در نتیجه، بروز نوع کشنده بری‌بری شیرخوارگی در نوزاد می‌شود. بنابراین، در صورت شک به کمبود تیامین، درمان فوری مادر برای حفاظت از نوزاد ضروری است.

۳. موارد منع مصرف در کودکان

مصرف تیامین در کودکان در دوزهای توصیه شده روزانه یا در دوزهای درمانی برای رفع کمبود، ایمن و حیاتی است.

• نکته بالینی: کودکان، به ویژه شیرخواران، نسبت به کمبود تیامین بسیار آسیب‌پذیر هستند، زیرا رشد سریع بدن آن‌ها نیاز متابولیکی بالایی ایجاد می‌کند. درمان بری‌بری شیرخوارگی با تزریق تیامین، یک اقدام اورژانسی برای نجات جان کودک محسوب می‌شود.
• توصیه دوز: دوز مورد نیاز بر اساس سن و وزن تعیین می‌شود، اما به طور معمول برای درمان کمبود شدید، دوزهای بالاتر از دوزهای روزانه مورد نیاز است که می‌تواند به صورت تزریقی یا خوراکی تجویز شود.
• احتیاط در تزریق: در مورد محصولات تزریقی، به ویژه در نوزادان نارس که عملکرد کلیوی نابالغ دارند، باید به محتوای آلومینیوم موجود در برخی فرآورده‌ها توجه داشت، زیرا قرار گرفتن در معرض آلومینیوم بالا می‌تواند سمی باشد.

عوارض جانبی ویتامین ب1

۱. عوارض جانبی در اشکال خوراکی

• فراوانی: شایع نیست.
• توضیح کاربردی: مصرف تیامین به صورت قرص یا کپسول معمولاً هیچ عارضه جانبی‌ای ندارد. در دوزهای خوراکی بسیار بالا (چند صد میلی‌گرم در روز) ممکن است برخی بیماران دچار ناراحتی خفیف گوارشی شوند، اما این عوارض به ندرت رخ می‌دهند و گذرا هستند.

1. ناراحتی خفیف معده (تهوع یا دل درد)
2. اسهال خفیف

۲. عوارض جانبی در اشکال تزریقی (وریدی یا عضلانی)

عوارض جانبی جدی‌تر، اغلب در پی تجویز تزریقی، به ویژه وریدی، مشاهده شده‌اند، هرچند که بسیار نادر هستند.

الف) واکنش‌های حساسیتی و آنافیلاکسی (نادر)

• فراوانی: بسیار نادر. در یک مطالعه گسترده روی تزریق‌های مکرر تیامین، تنها حدود ۰.۱ درصد از بیماران واکنش‌های عمده‌ای شبیه به حساسیت نشان دادند.
• توضیح کاربردی: این جدی‌ترین عارضه جانبی است که معمولاً پس از دوزهای تزریقی مکرر رخ می‌دهد و می‌تواند یک فوریت پزشکی باشد. علائم شامل:

1. خارش و کهیر (راش پوستی)
2. احساس گرما یا برافروختگی ناگهانی
3. تعریق بیش از حد
4. ضعف عمومی یا بی‌قراری
5. علائم شدیدتر مانند تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو، تنگی نفس و افت فشار خون که می‌تواند به شوک آنافیلاکسی منجر شود.

ب) عوارض عمومی و موضعی (نادر)

• فراوانی: نادر.
• توضیح کاربردی: این عوارض خفیف‌تر و محدودتر هستند:

1. تهوع یا احساس گرفتگی در گلو
2. سیانوز (کبودی لب‌ها)
3. ادم ریوی یا خونریزی گوارشی (در موارد حاد)
4. حساسیت یا درد در محل تزریق عضلانی

۳. مسمومیت (سمیت) با تیامین

• فراوانی: تقریباً صفر.
• توضیح کاربردی: از آنجا که تیامین محلول در آب است و مازاد آن به سرعت از طریق ادرار دفع می‌شود، در بدن انباشته نشده و مسمومیت با تیامین در انسان تقریباً ناشناخته است. دوزهای خوراکی حتی تا چند گرم در روز نیز برای دوره‌های طولانی، عوارض جانبی جدی‌ای ایجاد نکرده است.

تداخلات دارویی ویتامین ب1

۱. تداخلات دارویی

تداخلات دارویی تیامین به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: داروهایی که سطح تیامین را کاهش می‌دهند و داروهایی که ممکن است عوارض جانبی را تشدید کنند.

الف) داروهایی که سطح تیامین را کاهش می‌دهند:

این داروها با مکانیسم‌های مختلف، از جذب یا عملکرد تیامین جلوگیری می‌کنند:

داروهای شیمی‌درمانی:

• فلورواوراسیل، کاپسیتابین، تگافور: این داروهای ضد سرطان می‌توانند با ساختار تیامین تداخل کرده و عملکرد آن را مهار کنند، که منجر به کمبود ثانویه تیامین می‌شود.

آنتی‌بیوتیک‌ها:

• ماکرولیدها (مانند اریترومایسین و آزیترومایسین): برخی آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است با تغییر فلور طبیعی روده، جذب تیامین خوراکی را کاهش دهند.

داروهای کاهنده فشار خون و ادرارآورها:

• فوروزماید (یک ادرارآور حلقوی): استفاده طولانی مدت از دوزهای بالای فوروزماید می‌تواند با افزایش دفع تیامین از طریق کلیه‌ها، خطر کمبود تیامین را افزایش دهد.

داروهای کنترل کننده دیابت:

• متفورمین: مطالعات نشان داده است که متفورمین ممکن است جذب تیامین را از طریق مهار پروتئین‌های انتقال‌دهنده تیامین در روده، کاهش دهد.

ب) تداخلات تقویت‌کننده اثر/عوارض:

مسدودکننده‌های عصبی-عضلانی:

• تیامین می‌تواند اثر داروهایی مانند پانکورونیوم را افزایش دهد. این تداخل به دلیل مکانیسم‌های نامشخصی است و ممکن است اثر شل‌کنندگی عضلانی را تشدید کند.

داروهای ضدمیکروبی:

• کلیندامایسین و داپسون ممکن است با تغییر فلور روده، بر سطح تیامین اثر بگذارند.

سایر داروها:

• داروهایی مانند سایمتیدین و سیزپلاتین نیز در برخی گزارش‌ها به عنوان داروهایی که می‌توانند سطح یا عوارض جانبی تیامین را تغییر دهند، ذکر شده‌اند.

۲. تداخل با غذا 

تداخل تیامین با غذاها یا مواد غذایی خاص، معمولاً شامل موادی است که جذب آن را کاهش می‌دهند یا تیامین موجود را تخریب می‌کنند.

الکل:

• سوء مصرف مزمن الکل شایع‌ترین علت کمبود تیامین است. الکل هم جذب تیامین از روده را مختل می‌کند، هم ذخیره‌سازی آن در کبد را کاهش می‌دهد و هم فسفوریلاسیون (فعال شدن) تیامین را مهار می‌کند.

مواد غذایی حاوی ضد تیامین:

• برخی مواد غذایی خام مانند ماهی تازه خام، صدف خام و برخی انواع چای و قهوه حاوی آنزیم‌هایی هستند که تیامین را تخریب می‌کنند. مصرف زیاد و مکرر این مواد می‌تواند باعث کمبود شود. با این حال، پختن این مواد معمولاً آنزیم‌های مخرب را غیرفعال می‌کند.

۳. تداخل در آزمایشات

غلظت‌های بالای تیامین در بدن، اغلب پس از تجویز دوزهای درمانی یا تزریقی، می‌تواند بر دقت برخی تست‌های آزمایشگاهی تأثیر بگذارد.

آزمایش‌های ادرار:

• تیامین می‌تواند در نتایج برخی روش‌های تشخیص آزمایشگاهی برای اندازه‌گیری یوروبیلی‌نوژن ادرار یا سطح اسید اوریک تداخل ایجاد کند و منجر به نتایج کاذب شود.

آزمایش وضعیت تیامین:

• در حال حاضر، اندازه‌گیری سطح تیامین در خون به طور مستقیم معیار قابل اعتمادی برای وضعیت تیامین بدن نیست. برای تشخیص کمبود، اغلب از سنجش غیرمستقیم فعالیت آنزیم ترانس‌کتولاز گلبول‌های قرمز استفاده می‌شود که به حضور تیامین فعال وابسته است.

هشدار ها ویتامین ب1

۱. هشدارهای مربوط به واکنش‌های حساسیتی و آنافیلاکسی

• خطر تزریق مکرر: واکنش‌های حساسیتی شدید، از جمله آنافیلاکسی (شوک حساسیتی)، به ندرت پس از تجویز تیامین، به ویژه در پی تزریق وریدی یا عضلانی مکرر، گزارش شده است.
• اقدامات بالینی: در بیمارانی که سابقه حساسیت به ویتامین‌های گروه ب یا سایر داروها دارند، باید با احتیاط تیامین تزریقی تجویز شود. در صورت بروز علائم حساسیت (مانند کهیر، خارش، تعریق، تنگی نفس، تورم صورت یا لب‌ها)، باید مصرف دارو فوراً قطع و درمان اورژانسی آغاز شود.

۲. هشدار در بیماران با وضعیت کمبود نامشخص

• تجویز گلوکز: مهم‌ترین هشدار بالینی این است که تجویز دکستروز وریدی (گلوکز) در بیمارانی که وضعیت تیامین حاشیه ای یا نامشخص دارند (مانند افراد دچار سوء مصرف الکل یا سوءتغذیه) می‌تواند به طور ناگهانی نیاز به تیامین را افزایش داده و کمبود آن را به حالت حاد و جدی انسفالوپاتی ورنیکه تسریع کند.
• اقدام بالینی: در بیماران پرخطر، تیامین تزریقی باید پیش از یا حداقل همزمان با تزریق دکستروز آغاز شود.

۳. هشدارهای مربوط به فرم تزریقی

• سمیت آلومینیوم: محصولات تزریقی تیامین ممکن است حاوی آلومینیوم باشند. در بیمارانی که طولانی‌مدت تحت درمان با تیامین وریدی قرار می‌گیرند یا افرادی که دچار نارسایی کلیه هستند، خطر انباشت آلومینیوم و سمیت (به ویژه سمیت عصبی و استخوانی) وجود دارد. این هشدار به ویژه برای نوزادان نارس که عملکرد کلیوی نابالغ دارند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
• مسیر تزریق: تزریق وریدی باید به آرامی انجام شود تا خطر عوارض جانبی حاد کاهش یابد.

۴. هشدارهای مربوط به سوء تغذیه و وابستگی به الکل

• ارزیابی کامل: کمبود تیامین به ندرت به صورت انفرادی رخ می‌دهد. در بیمارانی که کمبود تیامین تشخیص داده می‌شود (به ویژه بیماران الکلی یا دچار سوءتغذیه)، پزشک باید وجود سایر کمبودهای ویتامینی (به ویژه سایر ویتامین‌های گروه ب) را نیز بررسی کرده و در صورت لزوم، درمان مکمل را آغاز نماید.
• دوز درمانی بالا: در این جمعیت‌ها، برای جبران کمبود شدید و رسیدن به سطح اشباع بافتی، نیاز به دوزهای خوراکی یا تزریقی بسیار بالاتری نسبت به دوزهای توصیه‌شده روزانه است.

۵. هشدار در تداخل با آزمایش‌ها

• تداخل در نتایج تست‌ها: غلظت بالای تیامین در خون ممکن است در نتایج برخی آزمایش‌های آزمایشگاهی (مانند اندازه‌گیری سطح اسید اوریک یا یوروبیلی‌نوژن در ادرار) تداخل ایجاد کند و باعث نتایج کاذب شود.
• اقدام بالینی: پزشکان باید قبل از درخواست این آزمایش‌ها، به پرسنل آزمایشگاه اطلاع دهند که بیمار تحت درمان با تیامین است.

توصیه های دارویی ویتامین ب1

۱. توصیه‌های دارویی بیمار

این نکات باید به بیمار آموزش داده شود تا همکاری او در روند درمان به حداکثر برسد:

• روش مصرف خوراکی: دارو را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید. اگر دارو را برای پیشگیری از کمبود تیامین (مانند کسانی که رژیم غذایی ضعیف دارند) مصرف می‌کنید، می‌توانید آن را همراه یا بلافاصله پس از غذا میل کنید تا ناراحتی‌های خفیف گوارشی کاهش یابد.
• پرهیز از دوز فراموش شده مضاعف: اگر یک دوز را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اما اگر تقریباً زمان دوز بعدی رسیده است، دوز فراموش شده را حذف کرده و برنامه معمول خود را ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز فراموش شده، دوز بعدی را دو برابر نکنید.
• گزارش علائم آلرژی: در صورت بروز هرگونه علائم حساسیت (مانند کهیر، خارش، تورم صورت یا مشکل تنفسی)، مصرف دارو را قطع کرده و فوراً به پزشک اطلاع دهید.
• مصرف الکل: اگر دچار اعتیاد به الکل هستید یا الکل مصرف می‌کنید، بسیار مهم است که این موضوع را به پزشک اطلاع دهید. مصرف الکل می‌تواند جذب تیامین را کاهش داده و کمبود را تشدید کند.
• نکته غذایی: اگرچه دارو برای درمان است، بهتر است از مصرف مواد غذایی شناخته شده‌ای که حاوی مواد ضد تیامین هستند (مانند ماهی تازه خام یا مصرف بیش از حد چای و قهوه قوی) در زمان‌های نزدیک به مصرف مکمل، خودداری شود.

۲. توصیه‌های دارویی مخصوص پزشک

توصیه‌های زیر بر اساس استانداردهای بالینی برای تجویز تیامین، به ویژه در شرایط اورژانسی یا پرخطر، ضروری است:

الف) مدیریت شرایط حاد و کمبود شدید:

• پیشگیری از انسفالوپاتی ورنیکه (اورژانس): مهم‌ترین قانون این است که در بیماران با سابقه سوء مصرف الکل، سوءتغذیه شدید، یا استفراغ شدید، تیامین تزریقی (وریدی) باید قبل از تجویز هرگونه محلول حاوی دکستروز (گلوکز) وریدی آغاز شود. تزریق دکستروز در بیمار کمبود تیامین، می‌تواند موجب تسریع و تشدید علائم انسفالوپاتی ورنیکه شود .
• دوزهای درمانی در ورنیکه: برای درمان انسفالوپاتی ورنیکه، دوزهای بسیار بالاتر از دوز روزانه توصیه می‌شود. دستورالعمل‌های معتبر معمولاً توصیه می‌کنند که تیامین در دوزهای ۲۰۰ تا ۵۰۰ میلی‌گرم وریدی، سه بار در روز (هر ۸ ساعت)، برای حداقل ۳ تا ۵ روز یا تا زمانی که بهبود بالینی متوقف شود، تجویز گردد.
• انتخاب مسیر: در موارد کمبود شدید یا اختلال جذب گوارشی (مانند بیماران الکلی)، مسیر تزریقی (وریدی) ارجح است زیرا جذب خوراکی تیامین حتی در دوزهای بالا، اشباع‌پذیر است و در این بیماران کاهش می‌یابد.

ب) ملاحظات دوز و پایش:

• دوزهای پیشگیرانه: برای پیشگیری از کمبود در بیماران پرخطر (غیر حاد)، دوزهای خوراکی ۵ تا ۳۰ میلی‌گرم در روز معمولاً کافی است.
• بررسی کمبودهای دیگر: به دلیل اینکه کمبود تیامین اغلب با کمبود سایر ویتامین‌های گروه ب همراه است، همیشه باید بررسی و درمان کمبودهای دیگر، به ویژه فولات، ب ۶ و ب ۱۲، همزمان انجام شود.
• احتیاط در تزریق: در صورت تجویز تیامین تزریقی، به ویژه در دوزهای مکرر، بیمار را از نظر واکنش‌های حساسیت مفرط، به دقت تحت نظر قرار دهید.