ملوکسیکام چیست و برای چه مواردی استفاده می شود؟

معرفی داروی ملوکسیکام

ملوکسیکام به دسته ای از داروها به نام داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی تعلق دارد و  در دراز مدت می‌تواند التهاب و درد را کاهش دهد. ملوکسیکام با کاهش التهاب و تسکین درد به بهبود وضعیت بیمار کمک می کند.

موارد کاربرد ملوکسیکام

 از آنجا که که قرص ملوکسیکام می‌تواند در دراز مدت التهاب و درد بیماران را کاهش دهد، در تسکین دردهای مزمن مانند درد روماتوئید آرتریت و سایر دردهاي مفصلي مزمن كاربرد دارد. علاوه بر این، در درمان کوتاه مدت دردهای استخوانی و مفصلی نیز می تواند موثر واقع شود.

نحوه عملکرد ملوکسیکام

 ملوکسیکام با کاهش موادی در بدن که باعث التهاب، درد و تب می شود، عمل می کند. ضددرد ملوکسیکام با مسدود کردن اثر آنزیم سیکلوکسیژناز، منجر به کاهش ساخت ماده ای شیمیایی به نام پروستاگلاندين در بدن می شود که مسئول ایجاد درد و التهاب در ناحیه ی آسیب دیده است.در نتیجه با مهار آنزیم های سکلوکسیژناز و کاهش تولید پروستاگلاندين،درد و التهاب کاهش می یابد.

نام‌های دیگر ملوکسیکام

ممکن است ملوکسیکام را با نام‌های تجاری آن از جمله موبیک، موبیفارم، ملوکسیب، ملوکاکس، روماتوبیک، ملوکسیفار و…بشناسید.
 

مدت زمان اثرگذاری ملوکسیکام

 اثر کوتاه مدت قرص ملوکسیکام در تسکین درد و التهاب ممکن است در عرض چند ساعت مشاهده شود، اما اثرات ضدالتهابی کامل آن ممکن است پس از چند روز نمایان شود.
در دردهای حاد و ناگهانی به دلیل شروع اثر آهسته، سایر داروهای مسکن خوراکی (NSAIDs) به طور کلی به ملوکسیکام ترجیح داده می شوند. با این حال، برخی از متخصصان برای مدیریت درد پس از برخی عمل های جراحی نیز از ملوکسیکام استفاده می کنند.

نکات مهم پيش از مصرف ملوکسیکام

• در صورت سابقه ی آسم، حساسیت، زخم معده یا دوازدهه و بیماری های گوارشی(مانند کرون)، بیماری قلبی یا عروقی، لوپوس،مشکلات کبدی، کلیوی و سایر موارد به پزشک خود اطلاع دهید.
• در صورتی که سابقه ی فشار خون بالا و يا وجود لخته در عروق، فشارخون و كلسترول بالا دارید، پزشک خود را مطلع نمایید.
• از آنجا که این دارو می تواند در عملکرد داروهای دیگر در بدن اختلال ایجاد کند لازم است پیش از شروع مصرف لیستی از کلیه ی داروهای مصرفی خوددر اختیار پزشک یا داروساز قرار دهید.
• در صورت سابقه ی حساسیت به داروهای ضد درد (مانند آسپرین، ناپروکسن، ایندو متاسین و ایبوبروفن و...)به پزشک خود اطلاع دهید.
• در صورتی که سیگاری هستید، به پزشک خود اطلاع دهید.

نحوه ی صحیح مصرف ملوکسیکام

• در صورت مصرف طولانی مدت دارو را دقيقاً طبق تجویز پزشک مصرف نمایید.اما عموماً دستور مصرف این دارو بصورت ۱قرص ۷.۵ یا ۱۵ میلی گرم در روز می باشد.
• قرص را بطور کامل همراه با یک لیوان آب ببلعید. مصرف این دارو همراه با غذا به کاهش عوارض گوارشی ناشی از مصرف آن کمک می نماید.
• در صورت فراموشی یک نوبت مصرف دارو، از مصرف نوبت فراموش شده صرف نظر نمایید و نوبت بعدی را طبق برنامه مصرف نمایید. به هیچ وجه مقدار دارو در یک نوبت را دوبرابر ننمایید.

توصیه های داروی ملوکسیکام

• در صورتی که مصرف این دارو برای مدت طولانی توسط پزشک به شما توصیه شده است، تحت نظر پزشک خود بمانید تا پیشرفت درمانی شما بررسی گردد.در صورتی که نیاز به مصرف طولانی مدت این دارو دارید،پزشک می تواند همراه آن، دارو های محافظت کننده از معده تجویز نماید تا عوارض کاهش یابد.
• مصرف داروبطور منظم در ساعت مشخصی از روز می تواند باعث زودتر رسیدن به اثر درمانی مطلوب گردد.
• در صورتی که مبتلا به آسم می باشید ،ممکن است علائمی مانند خس خس سینه و مشکل تنفسی در شما با مصرف این دارو تشدید شود.در صورت بروز این عوارض ،این دارو را قطع نمایید و به پزشک خود مراجعه نمایید.
• ‎در صورتی که قصد عمل جراحی یا درمان دندانپزشکی را دارید به پزشک خود در مورد مصرف این دارو اطلاع دهید.

مصرف ملوکسیکام در بیماران قلبی

استفاده از ملوکسیکام یا هر داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAID)، از جمله داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، در افراد مبتلا به بیماری قلبی باید با احتیاط انجام شود. این داروها می توانند خطر حوادث قلبی عروقی مانند حمله قلبی یا سکته را افزایش دهند.اگر مشکل قلبی یا هر گونه بیماری قلبی عروقی دارید، بسیار مهم است که در مورد استفاده از ملوکسیکام یا سایر ضددرد ها با پزشک خود صحبت کنید تا داروی مسکن مناسب بر اساس وضعیت سلامتی و نیازهای خاص فردی شما را پیشنهاد کند.
 

مصرف ملوکسیکام در بیماران دیابتی

داروهای ضددرد مانند ملوکسیکام، می توانند بر متابولیسم گلوکز تأثیر بگذارند و ممکن است با داروهایی که معمولاً توسط افراد دیابتی استفاده می شود، تداخل داشته باشند.به همین دلیل بیماران دیابتی که ملوکسیکام مصرف می کنند باید به طور مرتب سطح گلوکز خون خود را کنترل کنند. همچنین در صورت مصرف طولانی مدت  ملوکسیکام، نظارت منظم بر عملکرد کلیه مهم است.

عوارض جانبی ملوکسیکام

• علائم گوارشی مانند سوء هاضمه ،سوزش سردل،معده درد و... از علائم شایع داروهای NSAIDs می باشد که برای کاهش آنها مصرف دارو پس از غذا توصیه می شود.در صورت ادامه دار شدن این عوارض با پزشک خود مشورت نمایید.
• احساس تهوع ناشی از این دارو با مصرف وعده های غذایی سبک و پرهیز از غذاهای پرچرب و پرادویه کاهش می یابد.
• جهت بهبود اسهال ناشی از مصرف این دارو،مصرف وعده های غذایی ساده و مایعات به مقدار کافی توصیه می شود.
• در صورت بروز یبوست، رژیم سرشار از فیبر(میوه و سبزیجات) و مصرف مایعات به اندازه ی کافی توصیه می شود.
• در صورت مشکلات تنفسی و هرگونه علائم حساسیت دارویی (مانند ورم صورت و دهان) به پزشک خود مراجعه نمایید.
• در صورت مشاهده دفع خون یا مدفوع تیره، استفراغ حاوی خون یا شکم درد شدید، مصرف دارو را قطع و به پزشک خود مراجعه نمایید.
• در صورت بروز سردرد، سرگیجه یا گیجی شدید، تغییرات خلق و خو، اختلال در خواب، زنگ زدن گوش در مدت درمان با این دارو، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.

ملوکسیکام و جراحی دندان 

حداقل  ۳الی ۴روز پیش از انجام جراحی دندان، از مصرف ملوکسیکام خودداری کنید.

ملوکسیکام و خطر خونریزی گوارشی

بیماران مسن در معرض خطر بالای عوارض جانبی  مسکن‌هایی همچون ملوکسیکام هستند. تا ۶۰ درصد از بیماران مسن ممکن است دچار زخم معده و/یا خونریزی بدون علامت شوند. به همین دلیل استفاده از کمترین دوز موثر برای کوتاه ترین دوره ممکن در افراد بالای ۶۵سال توصیه می شود.

تداخل ملوکسیکام با سایر داروها

ملوکسیکام، نیز می‌تواند با داروهای مختلف تداخل داشته باشد و به طور بالقوه منجر به افزایش عوارض جانبی یا کاهش اثربخشی یک یا چند دارو شود.تداخلات مهم ملوکسیکام که باید در نظر داشته باشید:

• سایر داروهای ضدالتهاب و درد (مسکن‌ها)، خطر خونریزی گوارشی و سایر عوارض جانبی ملوکسیکام را افزایش می‌دهند.به همین دلیل باید  از مصرف همزمان چندین داروی ضددرد باهم خودداری کنید مگر اینکه توسط پزشک تجویز شود.
• ضد انعقادها (مانند وارفارین) و داروهای ضد پلاکت (مانند آسپرین، کلوپیدوگرل)، برخی داروهای ضدافسردگی خطر خونریزی را افزایش می‌دهند. پس  نظارت دقیق بر پارامترهای انعقادی و تنظیم دوز ضد انعقاد ممکن است ضروری باشد.
• داروهای قلبی مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) و مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین II (ARB)
• ادرارآورها
• سیکلوسپورین و تاکرولیموس، خطر سمیت کلیوی (آسیب کلیه)را افزابش می‌دهند.عملکرد کلیه باید به دقت کنترل شود و ممکن است نیاز به تنظیم دوز داشته باشد.
• متوترکسات(جهت احتیاط توصیه می شود سطح متوترکسات به دقت کنترل شود.)
• لیتیوم(نظارت منظم بر سطح لیتیوم و تنظیم دوز مجدد ممکن است ضروری باشد.)
• آنتی بیوتیک های کینولونی (مانند سیپروفلوکساسین)به دلیل افزایش خطر تشنج، باید با احتیاط به ویژه در افراد با سابقه تشنج که ملوکسیکام مصرف می‌کنند، توصیه شوند.

سوالات متداول در مورد ملوکسیکام

آیا ملوکسیکام با داروهای فشار خون تداخل دارد؟

ملوکسیکام ممکن است با برخی از داروهای فشار خون تداخل داشته باشد، بنابراین بسیار مهم است که پزشک و داروساز خود را از تمام داروهایی که مصرف می کنید مطلع کنید.

آیا ملوکسیکام می تواند باعث افزایش وزن شود؟

افزایش وزن از عوارض جانبی رایج ملوکسیکام نیست.

آیا می‌توان ملوکسیکام را با ایبوپروفن یا ژلوفن مصرف کرد؟

 ترکیب ملوکسیکام با سایر NSAIDهای خوراکی همچون ایبوپروفن، به دلیل افزایش خطر عوارض جانبی جدی از جمله خونریزی گوارشی، توصیه نمی شود.

آیا ملوکسیکام را می توان با معده خالی مصرف کرد؟

اگر چه ملوکسیکام را می‌توان بدون توجه به وعده‌های غذایی مصرف کرد اما  توصیه می‌شود همراه با غذا یا شیر مصرف شود تا خطر ناراحتی معده و خونریزی گوارشی کاهش یابد.

آیا ‌مصرف طولانی مدت ملوکسیکام بی خطر است؟

اگرچه ملوکسیکام در موارد دردهای مزمن به کار می‌رود اما مصرف طولانی مدت آن با توجه به عوارض جانبی احتمالی، به ویژه بر سیستم گوارشی و قلبی عروقی، باید حتماً  تحت نظر یک پزشک باشد.

آیا می توان در دوران بارداری از ملوکسیکام استفاده کرد؟

توصیه می‌شود از مصرف این دارو از هفته ۲۰به بعد بارداری اجتناب شود مگر اینکه ضرورت داشته باشد و پزشک تجویز کند.
بر اساس اطلاعات موجود، مسکن‌هایی مانند ملوکسیکام را می توان در سه ماهه اول  و دوم بارداری، در مادران مبتلا به بیماری های روماتیسمی و اسکلتی عضلانی ادامه داد اما تجویز در سه ماهه سوم توصیه نمی شود.
افراد باردار باید قبل از استفاده از ملوکسیکام، با پزشک خود مشورت کنند.

چند قرص ملوکسیکام در روز می‌توانم استفاده کنم؟

حداکثر یک قرص ۷/۵یا ۱۵ میلی گرم ملوکسیکام در روز می‌توانید مصرف کنید.در مورد مقدار مصرف مجاز با توجه به شرایط فردی خود، با پزشک صحبت کنید.

از چه سنی می‌توان ملوکسیکام مصرف کرد؟

کودکان و نوجوانان با وزن  بالای ۶۰کیلوگرم می‌توانند در صورت صلاحدید پزشک ۷/۵میلی‌گرم روزانه ملوکسیکام مصرف کنند.
افراد مسن نیز بیشتر در خطر عوارض دارویی و خونریزی گوارشی قرار دارند همچنین عوارض جانبی عصبی مانند گیجی، بی قراری و توهم ممکن است حتی با دوزهای کمتر در بیماران مسن رخ دهد(خانم ها در خطر بیشتری هستند). به همین دلیل باید از دوزهای پایین ملوکسیکام تحت نظر پزشک استفاده کنند.

آیا برای کمردرد می توان ملوکسیکام مصرف کرد؟

بله، در صورتی که علت کمر درد شما توسط پزشک تشخیص داده شود، می‌توان از ملوکسیکام برای کمردرد و سایر بیماری های اسکلتی- عضلانی استفاده کرد. امادر صورتی که کمر درد مزمن دارید،  پیش از تشخیص پزشک، از خود درمانی طولانی مدت با ملوکسیکام خودداری کنید.

آیا ملوکسیکام شل کننده عضلات است؟

خیر، ملوکسیکام یک داروی ضدالتهاب و مسکن است که اگر چه می‌تواند التهاب و درد را کاهش می دهد، اما به عنوان داروی شل کننده عضلانی عمل نمی کند.

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف ملوکسیکام

ملوکسیکام یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی است که به عنوان مهارکننده ترجیحی (یا نسبتاً انتخابی) آنزیم سیکلواکسیژناز ۲ (COX-2) شناخته می‌شود. این ویژگی در دوزهای پایین (مانند ۷.۵ میلی‌گرم) باعث می‌شود که مهار COX-1 و در نتیجه عوارض گوارشی مرتبط با آن، در مقایسه با NSAID‌های غیر انتخابی، کمتر باشد.
۱. موارد مصرف تأیید شده
موارد زیر کاربردهایی هستند که توسط نهادهای نظارتی دارویی بزرگ دنیا (مانند سازمان غذا و داروی آمریکا) برای ملوکسیکام به طور رسمی تأیید شده‌اند.

الف) مدیریت دردهای آرتروز (استئوآرتریت)

• ملوکسیکام برای تسکین علائم و نشانه‌های آرتروز (بیماری دژنراتیو مفاصل) تأیید شده است.
• توضیحات کاربردی: این دارو به طور خاص برای مدیریت طولانی‌مدت درد، سفتی و کاهش التهاب مفصلی مزمن در بیماران آرتروز تجویز می‌شود. دوز پایین آن (معمولاً ۷.۵ میلی‌گرم یک بار در روز) به دلیل مهار انتخابی‌تر COX-2 در این دوز، اغلب انتخاب اولیه در بیمارانی است که نیاز به درمان طولانی‌مدت دارند و باید ریسک عوارض گوارشی در آن‌ها کنترل شود.

ب) درمان علائم آرتریت روماتوئید

• ملوکسیکام به عنوان یک درمان کمکی برای کاهش علائم و نشانه‌های آرتریت روماتوئید در بزرگسالان تأیید شده است.
• توضیحات کاربردی: در آرتریت روماتوئید، ملوکسیکام صرفاً یک داروی علامتی است و بیماری را اصلاح نمی‌کند. این دارو باید همیشه در کنار داروهای تعدیل‌کننده بیماری (مانند متوترکسات یا داروهای بیولوژیک) تجویز شود تا التهاب سیستمیک و آسیب مفصلی ناشی از آرتریت روماتوئید کنترل شود.

پ) آرتریت ایدیوپاتیک جوانان (شکل چند مفصلی)

• ملوکسیکام برای مدیریت علائم و نشانه‌های آرتریت ایدیوپاتیک جوانان (به ویژه نوع پلی آرتیکولار) در بیمارانی که در محدوده سنی تأیید شده هستند، تأیید شده است.
• توضیحات کاربردی: این دارو در جمعیت اطفال یک انتخاب درمانی است، اما باید با احتیاط فراوان و پایش دقیق دوز بر اساس وزن بیمار تجویز شود. در کودکان، مانند بزرگسالان، این دارو برای تسکین درد و التهاب به صورت علامتی استفاده می‌شود.

۲. موارد مصرف خارج از برچسب
این موارد کاربردهایی هستند که بر اساس شواهد بالینی، مطالعات معتبر و تجربه رایج پزشکان در سراسر جهان استفاده می‌شوند، اما ممکن است در برچسب رسمی محصول تأیید نشده باشند.

الف) مدیریت دردهای حاد اسکلتی عضلانی

• ملوکسیکام به طور گسترده برای تسکین دردهای حاد غیر مرتبط با آرتروز استفاده می‌شود.
• توضیحات کاربردی: این شامل دردهای ناشی از آسیب‌های ورزشی، رگ به رگ شدن، کشیدگی عضلات، و همچنین کمردرد حاد پایین است. اگرچه دوزدهی روزانه برای دردهای مزمن تأیید شده، اما پزشکان اغلب آن را برای دوره کوتاه مدت (۵ تا ۱۰ روز) جهت مدیریت دردهای التهابی حاد تجویز می‌کنند.

ب) درمان حملات حاد نقرس

• NSAID‌ها، پس از کلشی‌سین، به عنوان درمان خط اول برای کاهش التهاب و درد شدید ناشی از حملات حاد نقرس توصیه می‌شوند.
• توضیحات کاربردی: ملوکسیکام یک گزینه مؤثر است. با توجه به ماهیت ضد التهابی قوی، می‌تواند به سرعت تورم و درد ناشی از تجمع بلورهای اسید اوریک در مفصل را کاهش دهد. در این شرایط، دوز ممکن است در روزهای اول بالاتر از دوز نگهدارنده آرتروز باشد تا التهاب سریع‌تر کنترل شود.

پ) درمان دیسمنوره اولیه (دردهای قاعدگی)

• ملوکسیکام، مانند بسیاری از NSAID‌ها، برای کاهش درد ناشی از دیسمنوره (دردهای شدید قاعدگی) مؤثر است.
• توضیحات کاربردی: دیسمنوره اولیه به دلیل تولید بیش از حد پروستاگلاندین‌ها در رحم رخ می‌دهد. ملوکسیکام با مهار سنتز پروستاگلاندین‌ها، انقباضات رحم را کاهش داده و درد را تسکین می‌دهد. درمان معمولاً یک تا دو روز قبل از شروع قاعدگی آغاز می‌شود.

ت) درمان دردهای حاد دندانی و پس از عمل جراحی کوچک

• توضیحات کاربردی: NSAID‌ها برای کنترل دردهای ناشی از التهاب (مانند جراحی‌های دندان یا جراحی‌های سرپایی) بسیار مؤثر هستند. ملوکسیکام به دلیل نیمه عمر طولانی‌تر خود نسبت به ایبوپروفن یا دیکلوفناک، امکان دوزدهی یک بار در روز را فراهم می‌کند که می‌تواند برای افزایش تبعیت بیمار از درمان پس از عمل مناسب باشد.

مکانیسم اثر ملوکسیکام

ملوکسیکام یک داروی ضد التهاب غیراستروئیدی است که خاصیت ضد التهاب، ضد درد و ضد تب دارد. مکانیسم اصلی اثر آن، مهار بیوسنتز پروستاگلاندین‌ها است.

الف) مهار انتخابی سیکلواکسیژناز ۲

ملوکسیکام به عنوان یک مهارکننده انتخابی یا ترجیحی آنزیم سیکلواکسیژناز ۲ (COX-2) شناخته می‌شود.

• آنزیم سیکلواکسیژناز ۱ (COX-1): این ایزوآنزیم به طور طبیعی در اکثر بافت‌ها، به ویژه معده و کلیه، یافت می‌شود و مسئول تولید پروستاگلاندین‌هایی است که از مخاط معده محافظت می‌کنند و بر عملکرد پلاکت‌ها تأثیر می‌گذارند.
• آنزیم سیکلواکسیژناز ۲ (COX-2): این ایزوآنزیم در محل آسیب و التهاب به شدت القا می‌شود و مسئول تولید پروستاگلاندین‌هایی است که واسطه درد، تب و التهاب هستند.
• اثر ملوکسیکام: ملوکسیکام در دوزهای پایین درمانی (مانند ۷.۵ میلی‌گرم)، COX-2 را ترجیحاً مهار می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که تولید پروستاگلاندین‌های التهابی متوقف شود، در حالی که تولید پروستاگلاندین‌های محافظتی معده (ناشی از COX-1) تا حد زیادی حفظ شود. این امر به کاهش احتمال بروز عوارض جانبی جدی گوارشی در مقایسه با NSAID‌های سنتی غیرانتخابی کمک می‌کند.

ب) کاهش التهاب و درد

• مهار COX-2 منجر به کاهش چشمگیر سنتز پروستاگلاندین‌های واسطه درد، به ویژه در محل آسیب، شده و در نتیجه، التهاب، درد و تورم کاهش می‌یابد.
• همچنین، با کاهش پروستاگلاندین‌های تولید شده در مرکز تنظیم دمای بدن در هیپوتالاموس، اثر ضد تب نیز اعمال می‌شود.

فارماکوکینتیک ملوکسیکام

الف) جذب 

• فراهمی زیستی: ملوکسیکام پس از مصرف خوراکی، به خوبی جذب می‌شود. فراهمی زیستی (درصد جذب دارو) حدود ۸۹ درصد است.
• غذا: جذب دارو تحت تأثیر مصرف همزمان غذا قرار نمی‌گیرد، اما مصرف آن همراه با غذا می‌تواند تحمل گوارشی را بهبود بخشد.
• غلظت اوج: حداکثر غلظت پلاسمایی معمولاً طی ۵ تا ۶ ساعت پس از مصرف خوراکی حاصل می‌شود.

ب) توزیع 

• اتصال پروتئینی: ملوکسیکام به شدت به پروتئین‌های پلاسما متصل می‌شود (بیش از ۹۹ درصد)، عمدتاً به آلبومین.
• حجم توزیع: حجم توزیع نسبتاً کم است که نشان‌دهنده توزیع بیشتر در فضای خارج سلولی و اتصال قوی به پروتئین‌های پلاسما است. این دارو به مایع سینوویال (مفصلی) نفوذ می‌کند.

پ) متابولیسم 

• محل متابولیسم: ملوکسیکام تقریباً به طور کامل در کبد متابولیزه می‌شود.
• آنزیم‌های اصلی: متابولیسم عمدتاً از طریق مسیرهای اکسیداسیون و به واسطه سیستم سیتوکروم P450 انجام می‌گیرد؛ ایزوآنزیم‌های CYP2C9 و CYP3A4 نقش اصلی را در تبدیل آن به متابولیت‌های غیرفعال ایفا می‌کنند.
• اهمیت بالینی: از آنجایی که CYP2C9 مسئول متابولیسم ملوکسیکام است، داروهای مهارکننده یا القاکننده این آنزیم می‌توانند سطح سرمی ملوکسیکام را به طور قابل توجهی تغییر دهند (نگاه کنید به تداخلات دارویی).

ت) دفع 

• نیمه عمر حذف: ملوکسیکام دارای نیمه عمر حذفی نسبتاً طولانی، تقریباً ۱۵ تا ۲۰ ساعت است. این ویژگی امکان دوزدهی روزانه یک بار (یک نوبت در ۲۴ ساعت) را فراهم می‌کند که برای درمان‌های طولانی‌مدت آرتروز یک مزیت محسوب می‌شود.
• مسیر دفع: دارو به صورت متابولیت‌های غیرفعال از طریق ادرار و مدفوع (هر کدام تقریباً ۵۰ درصد) دفع می‌شود.
• احتیاط در سالمندان: نیمه عمر در سالمندان ممکن است کمی طولانی‌تر باشد و در بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی و کبدی کلیرانس دارو کاهش یافته و نیمه عمر طولانی می‌شود که نیاز به تنظیم دوز دارد.

منع مصرف ملوکسیکام

۱. موارد منع مصرف در بیماری‌های زمینه‌ای (کنترااندیکاسیون‌های پاتولوژیک) 
ملوکسیکام، مانند سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID)، دارای هشدارهای جعبۀ سیاه است که ریسک‌های قلبی-عروقی و گوارشی را برجسته می‌سازد.

حساسیت مفرط و واکنش‌های آلرژیک متقاطع:

• منع مصرف مطلق در بیماران با سابقه حساسیت مفرط به ملوکسیکام یا هر یک از اجزای آن.
• منع مصرف مطلق در بیمارانی که پس از مصرف آسپرین یا سایر NSAID‌ها دچار آسم، کهیر یا سایر واکنش‌های شبه آلرژیک شده‌اند.

خونریزی فعال گوارشی و زخم پپتیک:

• ملوکسیکام در بیماران مبتلا به خونریزی فعال دستگاه گوارش یا سابقه زخم پپتیک عودکننده منع مصرف دارد. مهار پروستاگلاندین‌های محافظ مخاط معده (هرچند کمتر از NSAIDهای غیر انتخابی)، ریسک خونریزی مجدد یا سوراخ شدن جدار گوارش را به طور جدی افزایش می‌دهد.

بیماری‌های قلبی عروقی جدی (پس از جراحی بای‌پس):

• ملوکسیکام در تنظیمات درد پس از عمل جراحی بای‌پس عروق کرونر (CABG) منع مصرف مطلق دارد. تمامی NSAID‌ها ریسک حوادث ترومبوتیک و انفارکتوس میوکارد را در این بیماران افزایش می‌دهند.

نارسایی شدید کلیوی و کبدی:

• در بیماران مبتلا به نارسایی شدید کلیوی که تحت دیالیز قرار نمی‌گیرند و در بیماران مبتلا به بیماری کبدی شدید، ملوکسیکام باید با احتیاط فراوان یا منع مصرف همراه باشد، زیرا دفع دارو مختل شده و تجمع دارو رخ می‌دهد.

۲. موارد منع مصرف و ملاحظات در بارداری و شیردهی 

الف) بارداری (رده‌بندی احتیاط)

• ملوکسیکام در دوران بارداری بر اساس زمان مصرف، محدودیت‌های جدی دارد.
• سه ماهه اول و دوم: استفاده از ملوکسیکام در این دوران توصیه نمی‌شود، مگر اینکه سود بالینی برای مادر بر ریسک‌های بالقوه برای جنین برتری داشته باشد.
• سه ماهه سوم (منع مصرف مطلق): مصرف ملوکسیکام در سه ماهه سوم بارداری منع مصرف مطلق دارد. مهار سنتز پروستاگلاندین‌ها توسط ملوکسیکام می‌تواند منجر به موارد زیر شود:
• بسته شدن زودرس مجرای شریانی: این امر در جنین باعث نارسایی قلبی و مرگ می‌شود.
• اختلال عملکرد کلیوی جنین: این می‌تواند به کاهش حجم مایع آمنیوتیک (الیگوهیدرامنیوس) منجر شود.

ب) شیردهی

• احتیاط بالینی: مشخص نیست که ملوکسیکام در چه غلظتی وارد شیر مادر می‌شود. با توجه به پتانسیل بروز عوارض جانبی جدی در نوزاد، از جمله عوارض قلبی-عروقی و کلیوی، توصیه می‌شود در صورت ضرورت مصرف ملوکسیکام توسط مادر، شیردهی قطع شود. در صورت نیاز قطعی به NSAID، داروهایی با نیمه عمر کوتاه‌تر ترجیح داده می‌شوند.

۳. موارد منع مصرف و احتیاط‌های ویژه در کودکان

• محدودیت سنی: استفاده از ملوکسیکام در کودکان زیر دو سال منع مصرف دارد. ایمنی و اثربخشی این دارو در این گروه سنی به طور کامل ثابت نشده است.
• آرتریت ایدیوپاتیک جوانان: ملوکسیکام برای درمان آرتریت ایدیوپاتیک جوانان (نوع پلی آرتیکولار) در کودکان بالای دو سال مجاز است، اما مصرف آن باید تحت نظارت دقیق متخصص روماتولوژی کودکان و با دوز تنظیم شده بر اساس وزن بدن انجام گیرد.
• خطر سندرم ری: مانند آسپرین، مصرف NSAID‌ها در کودکان مبتلا به بیماری‌های ویروسی (به ویژه آبله مرغان و آنفولانزا) با خطر بروز سندرم ری همراه است. هرچند این خطر برای ملوکسیکام کمتر از آسپرین است، اما باید احتیاط لازم صورت پذیرد.

عوارض جانبی ملوکسیکام

۱. عوارض جانبی شایع (فراوانی: بالای ۱ تا ۱۰ درصد)

این عوارض اغلب رایج‌ترین دلایل عدم تحمل دارویی هستند و در یک درصد قابل توجه از بیماران مشاهده می‌شوند:

• اختلالات دستگاه گوارش: تهوع، سوء هاضمه (دیس‌پپسی)، اسهال و درد شکمی. این علائم معمولاً در بیش از ۵ درصد بیماران رخ می‌دهند و از شایع‌ترین عوارض ملوکسیکام هستند.
• سیستم عصبی مرکزی: سردرد، سرگیجه و سبکی سر. این موارد در حدود ۲ تا ۵ درصد بیماران دیده شده است.
• سایر موارد: ادم محیطی (ورم پاها) که ناشی از احتباس مایعات و سدیم است و معمولاً در حدود ۳ درصد بیماران مشاهده می‌شود.

۲. عوارض جانبی غیر شایع (فراوانی: کمتر از ۱ درصد)

این عوارض در یک درصد کمتری از جمعیت مصرف‌کننده رخ می‌دهند اما نیاز به توجه بالینی دارند:

• دستگاه گوارش: نفخ، یبوست، التهاب مخاط دهان (استوماتیت) و آروغ زدن. زخم گوارشی یا خونریزی آشکار دستگاه گوارش نیز اگرچه از عوارض جدی هستند، اما در مقایسه با NSAID‌های غیر انتخابی، در دوزهای پایین ملوکسیکام فراوانی کمتر از ۱ درصد دارند.
• سیستم عصبی: خواب‌آلودگی، لرزش، گیجی و وزوز گوش (تینیتوس).
• سیستم قلبی-عروقی: تپش قلب و گرگرفتگی.
• اختلالات پوستی: بثورات پوستی (راش) و خارش.

۳. عوارض جانبی نادر اما جدی (فراوانی: کمتر از ۰.۱ درصد)

این عوارض نادر هستند، اما خطرناک‌ترین ریسک‌های مرتبط با مصرف ملوکسیکام را تشکیل می‌دهند و عمدتاً ناشی از اثرات طبقاتی داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی هستند:

• حوادث ترومبوتیک قلبی-عروقی: انفارکتوس میوکارد و سکته مغزی (در دوزهای بالا یا مصرف طولانی‌مدت، این ریسک به طور قابل توجهی بالاتر از ۰.۱ درصد خواهد بود).
• سوراخ شدن جدار گوارش و خونریزی شدید: این حالت به ندرت، اما به صورت تهدیدکننده حیات رخ می‌دهد.
• آسیب‌های کلیوی: نارسایی حاد کلیوی و نفریت بینابینی.
• عوارض کبدی: هپاتیت یا ناهنجاری‌های جدی در تست‌های عملکرد کبدی.
• واکنش‌های آلرژیک شدید: واکنش‌های آنافیلاکتوئید یا بثورات جدی مانند سندرم استیونز-جانسون.

تذکر مهم بالینی: در عمل بالینی، باید توجه داشت که افزایش دوز ملوکسیکام از ۷.۵ به ۱۵ میلی‌گرم در روز، احتمال بروز عوارض جانبی (به ویژه گوارشی) را به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد.

تداخلات دارویی ملوکسیکام

مشخصات کلی تداخلات:

• سوبسترای CYP2C9 (ماژور)
• سوبسترای CYP3A4(مینور)

• فروپاتی ناشی از داروهای مسکن
• تشدید اثرات ضد پلاکت 

• کاهش پرفیوژن یا عملکرد کلیوی 

• افزایش خطر خونریزی یا آسیب به مخاط دستگاه گوارش 

• تشدید هایپرکالمی 

• تشدید اثرات افزاینده فشارخون 

• تشدید هیپوناترمی 

• کاهش آستانه تشنج 



تداخلات رده X (پرهیز):

آبروسیتینیب، آسه‌متاسین، آمینولوولینیک اسید (سیستمیک)، کلسیم پلی استایرن سولفونات، دکس ایبوپروفن، دکس کتوپروفن، فلوکتافنین، کتورولاک (نازال و سیستمیک)، ماسیمورلین، میفامورتید، مورنیفلومات، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (انتخابی COX-2)، اوماستاکسین، پلوبیپروفن، فنیل بوتازون، سدیم پلی استایرن سولفونات، تالنیفلومات، تنوکسیکام، اوروکیناز، زالتوپروفن 



کاهش اثرات داروها توسط ملوکسیکام: 


آلیسکایرن، بلاک کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II، مهارکننده‌های آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین، بتابلاکرها، اپلرنون، هیدرالازین، دیورتیک های لوپ، ماسیمورلین، میفامورتید، دیورتیک های نگه‌دارنده پتاسیم، پروستاگلاندین ها (چشمی)، سالیسیلات ها، مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین، سینکالید، دیورتیک های تیازیدی و شبه تیازیدی 



کاهش اثرات ملوکسیکام توسط داروها: 


عوامل کمپلکس ساز اسیدهای صفراوی، ایتراکونازول، لوماکافتور و ایواکافتور، سالیسیلات ها 


 

افزایش اثرات داروها توسط ملوکسیکام: 


مشتقات 5- آمینوسالیسیلیک اسید، داروهای با خاصیت ضد پلاکت، آلیسکایرن، آمینوگلیکوزیدها، آمینولوولینیک اسید (موضعی و سیستمیک)، داروهای ضد انعقاد، آپیکسابان، بمیپارین، مشتقات بیس‌فسفونات ها، کلسیم پلی استایرن سولفونات، سفالوتین، کلاژناز (سیستمیک)، سیکلوسپورین (سیستمیک)، دابیگاتران اتکسیلات، دفراسیروکس، دئوکسی کولیک اسید، دسموپرسین، دکس ایبوپروفن، دیگوکسین، دروسپیرنون، ادوکسابان، انوکساپارین، اپلرنون، هالوپریدول، هپارین، ایبریتومومب تیوکستان، لیتیم، متفورمین، متوترکسات، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (انتخابی COX-2)، اوبینوتوزومب، اوماستاکسین، پورفیمر، دیورتیک های نگه‌دارنده پتاسیم، پرالاترکسات، کینولون ها، ریواروکسابان، سالیسیلات ها، سدیم پلی استایرن سولفونات، تاکرولیموس (سیستمیک)، فرآورده‌های تنوفوویر، داروهای ترومبولیتیک، تولپریسون، اوروکیناز، ونکومایسین، ورتپورفین، آنتاگونیست های ویتامین کا 



افزایش اثرات ملوکسیکام توسط داروها:


آکالابروتینیب، آسه‌متاسین، الکل (اتیل)، بلاک کننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II، مهارکننده‌های آنزیم تبدیل‌کننده آنژیوتانسین، کورتیکواستروئید ها (سیستمیک)، سیکلوسپورین (سیستمیک)، مهارکننده‌های متوسط CYP2C9، داساتینیب، دکس کتوپروفن، دیکلوفناک (سیستمیک)، امولسیون‌های چربی (بر پایه روغن ماهی)، فلبیناک، فلوکتافنین، گلوکزآمین، گیاهان (با خاصیت ضد انعقاد/ ضد پلاکت)، ایبروتینیب، اینوترسن، کتورولاک (نازال و سیستمیک)، لیماپروست، دیورتیک های لوپ، لوماکافتور و ایواکافتور، مورنیفلومات، مولتی ویتامین/ فلورید (حاوی ویتامین‌های آ، دی و ای)، مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامین‌های آ، دی، ای، کا، فولات و آهن)، مولتی ویتامین/ مینرال (حاوی ویتامین‌های آ، ای و بدون آهن)، نفتازون، اسیدهای چرب امگا-3، پلوبیپروفن، پنتوسان پلی سولفات سدیم، پنتوکسی فیلین، فنیل بوتازون، پروبنسید، آنالوگ‌های پروستاسیکلین، مهارکننده‌های انتخابی باز جذب سروتونین، سلومتینیب، مهارکننده‌های باز جذب سروتونین/ نوراپی نفرین، سدیم فسفات‌ها، تالنیفلومات، تنوکسیکام، دیورتیک های تیازیدی و شبه تیازیدی، تیپراناویر، تولپریسون، داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای (آمین نوع سوم)، ویتامین ای (سیستمیک)، وریکونازول، زالتوپروفن، زانوبروتینیب 


تداخلات دارویی مهم با ملوکسیکام

ملوکسیکام، به عنوان یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID)، از طریق تأثیر بر عملکرد کلیه و مهار COX، تداخلات فارماکودینامیک و فارماکوکینتیک متعددی با داروهای رایج دارد.

۱. تداخلات با افزایش‌دهنده‌های خطر خونریزی و زخم

این تداخلات فارماکودینامیک، ریسک عوارض گوارشی و خونریزی را به طور هم‌افزایی بالا می‌برند:

• آسپرین: مصرف همزمان ملوکسیکام و آسپرین، ریسک خونریزی گوارشی، زخم و عوارض جانبی جدی دیگر را به طور قابل ملاحظه‌ای افزایش می‌دهد. به طور کلی، مصرف همزمان دو NSAID توصیه نمی‌شود.
• ضدانعقادها (مانند وارفارین): ملوکسیکام می‌تواند اثرات ضدانعقادی وارفارین را از طریق تداخل با عملکرد پلاکت‌ها و کاهش سطح پروتئین‌های انعقادی تقویت کند. پایش دقیق نسبت نرمال‌شده بین‌المللی (INR) در صورت تجویز همزمان ضروری است.
• داروهای ضد پلاکت (مانند کلوپیدوگرل): مصرف همزمان با داروهای ضد پلاکت، به دلیل تضعیف عملکرد پلاکت‌ها توسط ملوکسیکام، خطر خونریزی گوارشی را تشدید می‌کند.
• مهارکننده‌های بازجذب سروتونین (مانند سیتالوپرام یا فلوکستین): این داروها به تنهایی ریسک خونریزی گوارشی را افزایش می‌دهند؛ مصرف همزمان آن‌ها با ملوکسیکام، این خطر را مضاعف می‌کند.

۲. تداخلات با افزایش‌دهنده‌های سمیت کلیوی و قلبی

این تداخلات می‌توانند باعث نارسایی حاد کلیوی و کاهش اثربخشی داروهای قلبی شوند:

• مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (مانند انالاپریل یا لیزینوپریل): NSAID‌ها می‌توانند با کاهش سنتز پروستاگلاندین‌های گشادکننده عروق کلیه، اثربخشی داروهای ضد فشار خون را کاهش داده و خطر بروز نارسایی حاد کلیوی را به خصوص در بیماران با کاهش حجم خون افزایش دهند.
• مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین (مانند لوزارتان): تداخل مشابه مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین وجود دارد و توصیه می‌شود از مصرف همزمان پرهیز شود.
• دیورتیک‌ها (مانند فورزماید یا هیدروکلروتیازید): ملوکسیکام می‌تواند اثرات مُدر بودن این داروها را کاهش دهد و همچنین ریسک سمیت کلیوی را افزایش دهد.

۳. تداخلات با تغییردهنده‌های کلیرانس (متابولیک)

• متوترکسات: ملوکسیکام کلیرانس کلیوی متوترکسات را کاهش داده و سطح پلاسمایی متوترکسات را افزایش می‌دهد که می‌تواند منجر به مسمومیت شدید با این دارو (مغز استخوان، کلیه و گوارش) شود. این تداخل به ویژه در بیماران روماتوئید که دوزهای پایین متوترکسات دریافت می‌کنند، اهمیت بالینی بالایی دارد.
• سیکلوسپورین: مصرف همزمان با ملوکسیکام می‌تواند سمیت کلیوی ناشی از سیکلوسپورین را تشدید کند.
• لیتیوم: ملوکسیکام کلیرانس کلیوی لیتیوم را کاهش می‌دهد و می‌تواند منجر به افزایش سطح سرمی لیتیوم تا حد مسمومیت شود.

 

تداخل با غذاها و عادات تغذیه‌ای

• جذب دارو: جذب ملوکسیکام تحت تأثیر قابل توجهی از مصرف غذا قرار نمی‌گیرد.
• توصیه بالینی: با این حال، به بیماران توصیه می‌شود ملوکسیکام را همراه با غذا یا شیر مصرف کنند تا تحریکات خفیف گوارشی (مانند سوء هاضمه یا تهوع) که عارضه شایع دارو است، به حداقل برسد.

تداخل در آزمایش‌های تشخیصی (تداخلات آزمایشگاهی)

ملوکسیکام می‌تواند بر نتایج برخی از تست‌های آزمایشگاهی تأثیر بگذارد، به ویژه آن‌هایی که با عملکرد کلیه یا کبد مرتبط هستند:

• تست‌های عملکرد کلیوی: ملوکسیکام می‌تواند باعث افزایش نیتروژن اوره خون و کراتینین سرم شود. این تغییرات ممکن است نشان‌دهنده کاهش عملکرد کلیوی باشند و نه صرفاً تداخل آزمایشگاهی.
• تست‌های عملکرد کبدی: ملوکسیکام می‌تواند باعث افزایش آنزیم‌های کبدی (مانند ترانس‌آمینازها) شود. این افزایش‌ها معمولاً گذرا و بدون علامت هستند، اما اگر به طور مداوم بالا باشند، ممکن است نشان‌دهنده آسیب کبدی ناشی از دارو باشند.
• تست‌های خون مخفی در مدفوع: ملوکسیکام، به ویژه در دوزهای بالاتر یا مصرف طولانی‌مدت، می‌تواند باعث ایجاد خونریزی‌های ریز (میکروسکوپی) در دستگاه گوارش شود که نتیجه تست خون مخفی در مدفوع را مثبت کاذب نشان می‌دهد.

هشدار ها ملوکسیکام

هشدارهای کامل و جامع بالینی ملوکسیکام
ملوکسیکام، به عنوان یک داروی ضد التهاب غیر استروئیدی با خاصیت مهارکنندگی ترجیحی COX-2، دارای هشدارهای جدی است که باید هنگام تجویز در نظر گرفته شوند.

۱. هشدار جعبۀ سیاه قلبی-عروقی

• تمامی داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID) از جمله ملوکسیکام، ریسک بروز حوادث جدی قلبی-عروقی ترومبوتیک، از جمله انفارکتوس میوکارد (حمله قلبی) و سکته مغزی را افزایش می‌دهند که ممکن است کشنده باشند. این ریسک ممکن است با طول مدت مصرف و دوز بالاتر افزایش یابد.
• منع مصرف مطلق: ملوکسیکام در تنظیمات درد پس از عمل جراحی بای‌پس عروق کرونر منع مصرف مطلق دارد.
• احتیاط: در بیماران با سابقه بیماری‌های قلبی عروقی، نارسایی قلبی یا ریسک فاکتورهای متعدد، باید با احتیاط فراوان و در کمترین دوز مؤثر برای کوتاه‌ترین مدت زمان ممکن تجویز شود.

۲. هشدار جعبۀ سیاه گوارشی

• ملوکسیکام، مانند سایر NSAID‌ها، خطر بروز عوارض جدی دستگاه گوارش از جمله خونریزی، زخم و سوراخ شدن جدار گوارشی را افزایش می‌دهد. این حوادث می‌توانند در هر زمانی و بدون علائم هشداردهنده رخ دهند.
• ریسک بالا: بیماران مسن، بیماران با سابقه زخم پپتیک، و کسانی که دوزهای بالاتر یا درمان طولانی‌مدت دریافت می‌کنند، در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
• توصیه بالینی: در بیماران پرخطر، تجویز همزمان مهارکننده‌های پمپ پروتون (PPI) یا مسدودکننده‌های گیرنده H2 برای محافظت از مخاط معده توصیه می‌شود.

۳. عوارض کلیوی و همودینامیک

• آسیب حاد کلیوی: مهار پروستاگلاندین‌ها می‌تواند باعث کاهش جریان خون کلیوی شود، به ویژه در بیمارانی که جریان خون کلیوی آن‌ها وابسته به پروستاگلاندین‌ها است (مانند بیماران دچار نارسایی قلبی، نارسایی کلیوی موجود، دهیدراتاسیون، یا مصرف همزمان دیورتیک‌ها و مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین).
• توصیه بالینی: پایش دقیق عملکرد کلیه (مانند کراتینین و نیتروژن اوره خون) در بیماران پرخطر به ویژه در شروع درمان ضروری است.

۴. تأثیر بر فشار خون

• NSAID‌ها می‌توانند منجر به شروع یا بدتر شدن فشار خون بالا شوند و اثربخشی داروهای ضد فشار خون (از جمله مهارکننده‌های آنزیم مبدل آنژیوتانسین و دیورتیک‌ها) را کاهش دهند.
• توصیه بالینی: فشار خون بیمار باید در طول درمان با ملوکسیکام به دقت پایش شود.

۵. واکنش‌های پوستی جدی

• ملوکسیکام می‌تواند باعث واکنش‌های پوستی شدید و نادر مانند سندرم استیونز-جانسون و نکرولیز اپیدرمی توکسیک شود.
• توصیه بالینی: بیمار باید به محض مشاهده اولین علائم بثورات پوستی یا حساسیت مفرط، مصرف دارو را قطع کرده و به پزشک اطلاع دهد.

اوردوز (مسمومیت) با ملوکسیکام و درمان
اوردوز با ملوکسیکام معمولاً منجر به علائم شدید در دوزهای بیش از چندین برابر دوز حداکثر درمانی می‌شود.

الف) تظاهرات بالینی اوردوز

علائم مسمومیت با ملوکسیکام مشابه سایر NSAID‌ها است و عمدتاً دستگاه گوارش و سیستم عصبی مرکزی را درگیر می‌کند:

• دستگاه گوارش: شایع‌ترین علائم شامل خواب‌آلودگی، بی‌حالی، تهوع و استفراغ است. ممکن است درد اپی‌گاستر شدید یا خونریزی گوارشی (هماتمز یا ملنا) رخ دهد.
• سیستم عصبی مرکزی (دوز بالا): سردرد، سرگیجه، گیجی، وزوز گوش و در موارد نادر یا اوردوزهای بسیار بزرگ، تشنج و کما ممکن است رخ دهد.
• کلیوی: نارسایی حاد کلیوی یا اسیدوز متابولیک ممکن است در اوردوزهای سنگین رخ دهد.
• تنفس: در موارد نادر، نارسایی تنفسی یا آپنه گزارش شده است.

ب) اقدامات درمانی اورژانسی

درمان اوردوز ملوکسیکام حمایتی است و بر کنترل علائم حیاتی متمرکز است، زیرا پادزهر خاصی وجود ندارد.

۱. کاهش جذب (در اوردوز حاد)

• زغال فعال: در صورت مصرف بیش از حد دارو در کمتر از یک ساعت، تجویز زغال فعال می‌تواند جذب دارو را به شدت کاهش دهد. اگر دوز مصرفی بسیار بزرگ و بالقوه کشنده باشد، زغال فعال باید در اولین فرصت تجویز شود.
• شستشوی معده: این روش تنها در اوردوزهای بسیار بزرگ و تنها در شرایطی که امکان محافظت از راه هوایی بیمار وجود دارد، توصیه می‌شود.

۲. درمان علامتی و حمایتی

• کنترل علائم حیاتی: مانیتورینگ دقیق تنفس، فشار خون، وضعیت کلیوی و اسید-باز ضروری است.
• تشنج: تشنج‌ها باید با تجویز وریدی بنزودیازپین‌ها (مانند دیازپام یا لورازپام) مدیریت شوند.
• نارسایی کلیوی: در صورت بروز نارسایی کلیوی، درمان با حمایت کلیوی (مانند همودیالیز) و تنظیم تعادل مایعات و الکترولیت‌ها صورت می‌گیرد. با توجه به اتصال بالای ملوکسیکام به پروتئین، همودیالیز به طور مؤثر دارو را از بدن خارج نمی‌کند و نقش اصلی آن در مدیریت نارسایی کلیوی ناشی از اوردوز است.
• حفظ هموستاز: تصحیح ناهنجاری‌های اسید-باز و الکترولیت‌ها، از جمله حفظ مایعات کافی، باید انجام شود.

توصیه های دارویی ملوکسیکام

۱. توصیه‌های دارویی ویژه پزشک
این توصیه‌ها برای به حداقل رساندن ریسک‌های جدی قلبی-عروقی و گوارشی مرتبط با مصرف ملوکسیکام، ضروری هستند.

الف) دوزدهی و استراتژی تجویز

• کمترین دوز مؤثر برای کوتاه‌ترین زمان: با توجه به ریسک‌های قلبی-عروقی و گوارشی (هشدار جعبۀ سیاه)، ملوکسیکام باید در کمترین دوز مؤثر (معمولاً ۷.۵ میلی‌گرم یک بار در روز) و برای کوتاه‌ترین مدت زمان لازم جهت دستیابی به اهداف درمانی تجویز شود.
• تعدیل دوز در نارسایی کلیوی: در بیماران مبتلا به نارسایی خفیف تا متوسط کلیوی، باید احتیاط شود. ملوکسیکام در بیماران دچار نارسایی کلیوی شدید یا نارسایی کلیوی در حال پیشرفت منع مصرف دارد.
• افزایش دوز با احتیاط: افزایش دوز از ۷.۵ میلی‌گرم به ۱۵ میلی‌گرم در روز باید تنها زمانی انجام شود که پاسخ درمانی کافی در دوز پایین‌تر مشاهده نشده باشد و بیمار فاقد فاکتورهای خطر بالای قلبی یا گوارشی باشد.

ب) پایش ریسک‌های سیستمی

• پایش قلبی-عروقی: فشار خون بیمار باید در شروع درمان و در طول دوره درمان با ملوکسیکام به دقت پایش شود. در صورت بروز یا بدتر شدن نارسایی قلبی یا فشار خون، باید قطع دارو یا تعدیل درمان‌های قلبی را در نظر گرفت.
• پایش کلیوی: عملکرد کلیه (شامل سطح کراتینین) باید در شروع درمان در بیماران پرخطر (سالمندان، بیماران دچار کاهش حجم، نارسایی قلبی، یا کسانی که دیورتیک مصرف می‌کنند) و به طور دوره‌ای پایش شود.
• مدیریت ریسک گوارشی: در بیماران با سابقه زخم گوارشی، سابقه خونریزی گوارشی، یا مصرف همزمان آسپرین/ضدانعقادها، تجویز همزمان یک داروی محافظت‌کننده مخاط معده مانند مهارکننده‌های پمپ پروتون (مثلاً امپرازول) قویاً توصیه می‌شود.

پ) تداخلات دارویی مهم

• ضدانعقادها: در صورت استفاده همزمان با وارفارین یا سایر ضدانعقادها، پایش مکرر نسبت نرمال‌شده بین‌المللی (INR) به دلیل افزایش خطر خونریزی ضروری است.
• داروهای ضد فشار خون: پزشک باید از کاهش اثربخشی داروهای مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین، مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین و دیورتیک‌ها آگاه باشد.

۲. توصیه‌های دارویی ویژه بیمار
این توصیه‌ها باید به زبان ساده و کاربردی به بیمار ارائه شوند تا ریسک‌های مصرف NSAID‌ها را درک کرده و از عوارض جدی جلوگیری کند.

الف) نحوه مصرف و رژیم غذایی

• مصرف با غذا: به بیمار توصیه شود ملوکسیکام را همراه با غذا، شیر، یا مقادیر زیادی آب مصرف کند تا تحریکات خفیف گوارشی و ناراحتی معده به حداقل برسد.
• دوزدهی منظم: دارو باید روزانه یک بار و در یک زمان مشخص مصرف شود.
• فراموشی دوز: در صورت فراموشی یک دوز، بیمار نباید دوز بعدی را دو برابر کند؛ دوز فراموش شده باید نادیده گرفته شود و برنامه دوزدهی روزانه ادامه یابد.

ب) علائم هشداردهنده جدی

بیمار باید فوراً مصرف ملوکسیکام را قطع کرده و به پزشک یا اورژانس مراجعه کند اگر دچار علائم زیر شد:

• علائم خونریزی گوارشی: مدفوع سیاه یا قیری رنگ، استفراغ شبیه به دانه‌های قهوه، یا درد شدید و پایدار در ناحیه معده.
• علائم قلبی: درد قفسه سینه، تنگی نفس ناگهانی، ضعف ناگهانی در یک طرف بدن، یا مشکل در تکلم.
• علائم حساسیت: تورم صورت یا گلو، بثورات پوستی، یا مشکلات تنفسی.
• علائم مشکلات کلیوی: کاهش چشمگیر حجم ادرار یا ورم غیرطبیعی اندام‌ها.

پ) ملاحظات عمومی

• ممنوعیت مصرف خودسرانه آسپرین/NSAID‌های دیگر: بیمار باید از مصرف همزمان سایر داروهای ضد درد و تب که حاوی آسپرین یا سایر NSAID‌ها (مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن) هستند، بدون مشورت با پزشک خودداری کند.
• مشورت در مورد الکل: مصرف الکل همراه با ملوکسیکام می‌تواند ریسک خونریزی گوارشی را افزایش دهد.

سایر نکات:

• می توان ملوکسیکام را با یا بدون غذا مصرف کرد اما برای به حداقل رساندن تحریک دستگاه گوارش توصیه می‌شود حتماً همراه با غذا یا شیر مصرف شود.
• قرص بازسونده در دهان ملوکسیکام (ODT) را تا زمانی که آماده مصرف نشده اید از پوشش خود خارج نکنید. با استفاده از دست های خشک، پوشش را جدا کنید. قرص را از داخل فویل به بیرون فشار ندهید بلکه قرص را به آرامی خارج کرده و بلافاصله در دهان یا روی زبان قرار دهید و اجازه دهید تا باز شودو همراه یا بدون نوشیدن مایعات ببلعید.
• سوسپانسیون خوراکی ملوکسیکام قبل از مصرف به آرامی تکان داده شود.
• از کمترین دوز موثر برای کوتاه ترین مدت زمان جهت درمان با ملوکسیکام استفاده شود.
• در بیمارانی که در معرض خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، بیماری گوارشی، نارسایی کلیوی، بیماری مزمن کبدی یا خونریزی هستند، به دلیل خطر بیشتر بروز عوارض جانبی، مصرف ملوکسیکام باید با احتیاط فراوان باشد.
• تجویز ملوکسیکام همراه با یک مهارکننده پمپ پروتون در بیمارانی که در معرض خطر خونریزی گوارشی هستند (به عنوان مثال، مصرف کننده داروی ضد پلاکت یا ضد انعقاد، افراد بالای 60 سال، دوزهای بالای ملوکسیکام) در نظر گرفته شود.
• در افراد مسن به دلیل خطر بیشتر عوارض گوارشی با احتیاط تجویز شود.درمان خوراکی با حداقل دوز موثر شروع شود.
• عملکرد کلیوی و eGFR و CrCl بیمار در صورت مصرف طولانی مدت، بررسی شود. در موارد eGFR کمتر از ۶۰ برای فرم تزریقی و CrCl کمتر از ۲۰ در فرم خوراکی، مصرف ملوکسیکام توصیه نمی‌شود و در بیمارانی که با این eGFR در خطر نارسایی کلیه باشند، منع مصرف دارد.
• در افراد تحت دیالیز با احتیاط و نظارت کامل و حداکثر دوز ۷/۵میلی‌گرم در روز مصرف شود.
• ملوکسیکام تزریقی به صورت بلوس وریدی در عرض ۱۵ثانیه قابل تزریق است.
• ملوکسیکام ممکن است باعث خواب آلودگی، سرگیجه، تاری دید و سایر عوارض عصبی شود که می‌تواند توانایی های جسمی یا ذهنی فرد را مختل کند. بیماران باید در مورد انجام کارهایی که نیاز به هوشیاری ذهنی دارند (مانند کار با ماشین آلات و رانندگی) احتیاط کنند.
• بیماران تحت درمان طولانی مدت با NSAID ها باید از نظر کم خونی تحت نظر باشند. به ندرت، استفاده از NSAID با دیسکرازی خونی بالقوه شدید (مانند آگرانولوسیتوز، ترومبوسیتوپنی آنمی آپلاستیک) همراه بوده است.
• ارزیابی آنزیم‌های کبدی در مصرف طولانی مدت، انجام شود. واکنش‌های شدید کبدی نادر (گاهی کشنده) (به عنوان مثال، هپاتیت شعله ور، نکروز کبدی و نارسایی کبدی) با استفاده از NSAID ها رخ داده است. در صورت بروز علائم بیماری کبدی یا در صورت بروز تظاهرات سیستمیک، فوراً مصرف ملوکسیکام قطع شود.
• استفاده از NSAID ها ممکن است خطر هیپرکالمی را افزایش دهد(به ویژه در افراد مسن، دیابتی ها، بیماران کلیوی) و در صورت مصرف همزمان با سایر داروهایی که قادر به ایجاد هیپرکالمی هستند (مثلاً مهارکننده های ACE) احتمال این عارضه بیشتر نیز می‌شود. پتاسیم خون در افراد در معرض خطر به دقت کنترل شود.
• مواردی از تاری و/یا کاهش دید گزارش شده است. در صورت بروز چنین علائمی مصرف ملوکسیکام را قطع کرده و بیمار را جهت ارزیابی به چشم پزشک ارجاع دهید.
• از مصرف مزمن داروهای ضددرد خوراکی پس از جراحی های چاقی خودداری شود. ممکن است زخم / سوراخ های آناستوموز ایجاد شود. استفاده کوتاه مدت از سلکوکسیب یا کتورولاک وریدی به عنوان بخشی از استراتژی مدیریت درد پس از عمل جراحی پیشنهاد می شود.
• شروع تسکین درد با ملوکسیکام تزریقی ممکن است تا چند ساعت پس از تجویز به تعویق بیفتد. ممکن است استفاده از یک مسکن کوتاه اثر، غیر NSAID و سریع رهش مورد نیاز باشد.
• حداقل ۴ تا ۶ نیمه عمر قبل از عمل جراحی یا پروسه دندانپزشکی از مصرف ملوکسیکام خودداری شود.
• در صورت مصرف طولانی مدت، CBC و فاکتورهای خونی بیمار، BUN و کراتینین ارزیابی شود.
• داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) ممکن است پارگی فولیکول های تخمدان را به تاخیر بیندازند یا از آن جلوگیری کنند. این اثر می‌توان‌ با ناباروری همراه باشد که پس از قطع دارو قابل برگشت است. قطع مصرف در بیمارانی که مشکل باروری دارند یا کسانی که تحت بررسی باروری هستند در نظر گرفته‌شود.اما بر اساس اطلاعات موجود، NSAID ها را می توان در مردان مبتلا به بیماری های روماتیسمی و اسکلتی عضلانی که قصد دارند فرزندی داشته باشند، ادامه داد.
• استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ملوکسیکام نزدیک به زمان لقاح می‌تواندبا افزایش خطر سقط جنین ناشی از مهار سیکلواکسیژناز-۲ که در لانه گزینی مداخله دارد، همراه باشد. لازم است از مصرف NSAIDها توسط مادر باردار از هفته ۲۰ بارداری خودداری شود. چنانچه استفاده از NSAID بین هفته های ۲۰ تا ۳۰ بارداری ضروری است، مصرف به کمترین دوز موثر و کوتاه ترین مدت ممکن محدود شود. اگر درمان بیش از ۴۸ ساعت طول کشید، سونوگرافی ارزیابی مایع آمنیوتیک انجام شود از آنجایی که NSAID ها ممکن است باعث بسته شدن زودرس مجرای شریانی شوند، باید از مصرف ملوکسیکام به طور خاص از هفته ۳۰ بارداری خودداری شود.
• بر اساس اطلاعات موجود، NSAID ها را می توان در سه ماهه اول و دوم بارداری، در مادران مبتلا به بیماری های روماتیسمی و اسکلتی عضلانی ادامه داد اما تجویز در سه ماهه سوم توصیه نمی شود.
• طبق توصیه کارخانه سازنده تصمیم به شیردهی در طول درمان با ملوکسیکام باید با توجه به خطر مواجهه نوزاد، مزایای شیردهی برای نوزاد و مزایای درمان برای مادر گرفته شود. در صورتی که شیرخوار دارای اختلال پلاکتی، ترومبوسیتوپنی یا ضایعه قلبی وابسته به مجاری باشد، باید از مصرف NSAIDها توسط مادر خودداری شود.
• فشارخون بیمار در مدت درمان با ملوکسیکام تحت نظر باشد. به بیمار تاکید کنید در صورت افزایش فشارخون، از مصرف ملوکسیکام خودداری کند.
• پیش از شروع درمان طولانی مدت با ملوکسیکام، تست تشخیصی هلیکوباکترپیلوری انجام شود.