بزاق مصنوعی چیست؟
بزاق مصنوعی فرآوردهای است که برای کاهش خشکی دهان و شبیهسازی عملکرد بزاق طبیعی استفاده میشود. این دارو رطوبت دهان را افزایش میدهد و به راحتتر صحبت کردن، بلع غذا، محافظت از دندانها و کاهش سوزش دهان کمک میکند.
بزاق مصنوعی چه زمانی استفاده میشود؟
بزاق مصنوعی معمولاً در این شرایط توصیه میشود:
- خشکی دهان
- بعد از شیمیدرمانی یا رادیوتراپی سر و گردن
- سندرم شوگرن
- مصرف برخی داروها مثل ضدافسردگیها، داروهای فشار خون، آنتیهیستامینها
- سالمندان یا افرادی که بزاق کمی ترشح میکنند
- خشکی دهان در خواب یا هنگام صحبت طولانی
بزاق مصنوعی چگونه عمل میکند؟
- سطح دهان و مخاط را مرطوب میکند
- مانند بزاق طبیعی، یک لایه محافظ روی زبان، لثه و گلو ایجاد میکند
- به کاهش بوی بد دهان و پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک میکند
- بلع غذا و صحبت کردن را آسانتر میسازد
⚠️ توجه: بزاق مصنوعی علت اصلی خشکی دهان را درمان نمیکند، اما علائم را بهطور مؤثر کنترل میکند.
اشکال دارویی بزاق مصنوعی
اسپری بزاق مصنوعی
پرکاربردترین و سریعترین شکل مصرف
مزایا:
- اثر سریع و موضعی
- استفاده آسان در هر زمان
- مناسب خشکی دهان شدید یا شبانه
- مناسب برای بیماران شیمیدرمانی، شوگرن، سالمندان، افرادی با خشکی دهان شدید
نحوه مصرف:
- 1 تا 2 پاف داخل دهان
- در صورت نیاز، چند بار در روز تکرار شود
- قبل از خواب هم قابل استفاده است
قرص یا پاستیل مکیدنی بزاق مصنوعی
(در برخی برندها بهصورت قرص مکیدنی یا لوزی عرضه میشود)
مزایا:
- تحریک ترشح بزاق طبیعی
- اثر طولانیتر نسبت به اسپری
- مناسب استفاده خارج از منزل
- مناسب برای خشکی دهان خفیف تا متوسط، مصرف روزمره
نحوه مصرف:
- قرص را بمکید (نجوید)
- روزانه 3 تا 6 عدد طبق نیاز یا دستور پزشک
مزایای استفاده از بزاق مصنوعی
- کاهش احساس خشکی، سوزش و ترک دهان
- کمک به سلامت دندانها و لثه
- بهبود کیفیت خواب
- کاهش زخمهای دهانی
- افزایش راحتی هنگام غذا خوردن و صحبت
آیا بزاق مصنوعی عوارض دارد؟
در اغلب موارد بیخطر و بدون عارضه جدی است.
در موارد نادر ممکن است:
- طعم ناخوشایند موقت
- حساسیت خفیف دهانی
در صورت بروز حساسیت، مصرف را قطع و با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
نکات مهم هنگام مصرف بزاق مصنوعی
- پس از استفاده، تا چند دقیقه غذا یا نوشیدنی مصرف نکنید
- بهداشت دهان و دندان را جدی بگیرید
- مصرف آب کافی را فراموش نکنید
- در صورت خشکی شدید یا مداوم، بررسی پزشکی لازم است
بزاق مصنوعی برای چه کسانی مناسب است؟
✔ بزرگسالان
✔ سالمندان
✔ بیماران خاص
✔ افراد تحت درمانهای دارویی خاص
❌ کودکان فقط با نظر پزشک