نام علمی گیاه: Plantago ovata Foesk است ولی 200 گونه دیگر نیز به این جنس تعلق دارند ازجمله: P. arenari
خانواده: Plantaginaceae
بخش مورد استفاده: دانه
مهمترین موارد مصرف اسفرزه عبارتند از: کاهش وزن، رفع یبوست و درمان ناراحتی های گوارشی.
در حدود ۳۰ درصد پوشش دانه اسفرزه را یک ماده جاذب آب تشکیل می‌دهد که موسیلاژ نامیده می شود و پس از خیس شدن و جذب آب،حجم آن افزاش می یابد و هر دانه ۱۰ برابر حجم خودش متورم می‌شود و به شکل لعابی ژلاتینی درمی‌آید و این لعاب است که منشاء اثرات درمانی این گیاه در موارد اسهال و یبوست می‌باشد.
طبق گزارشی اسفرزه در مورد کاهش درد و رفع خارش بیماریهای کولون و رکتوم و قطع خونریزی بواسیر نیز مفید است. و همچنین در کاهش کلسترول.
در مجله اتحادیه پزشکان آمریکا نقل شده که در مدت ۱۲ هفته ۵ درصد کلسترول را کاهش می دهد.
دوز درمانی اسفرزه عوارض خاصی ندارد ولی مصرف مقادیر زیاد آن می تواند منجر به اسهال، نفخ و درد معده شود.
مطالعات نشان دهنده اثر اسفرزه در پیشگیری از سرطان کولون بوده است.
یک مطالعه مزایای اسفرزه در دیابت نوع II و اثرات آن در کاهش سطح چربی و قند خون را بررسی کرده است. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که بیمارانی که 5 گرم از پوسته اسفرزه سه بار در روز به مدت دو هفته مصرف کرده اند کاهش قابل توجهی در قند سطح خون ناشتا، کلسترول تام، کلسترول LDL، تری گلیسرید نشان داد، در حالی که کلسترول HDL به طور قابل توجهی بدون هیچ عوارض جانبی قابل توجهی افزایش یافته است . این نشان می دهد که اسفرزه کمکی موثر برای درمان رژیم غذایی در بیماران مبتلا به دیابت نوعII داشته است
