سنبل الطیب

اطلاعات تخصصی

موارد مصرف سنبل الطیب

نام علمی گیاه: Valeriana officinalis
نام انگلیسی: Valerian
نام فارسی: سنبل الطیب- علف گربه
تاریخ به روز رسانی: ۱۳۹۵/۰۸/۰۶
توسط گروه تحقیقات گیاهان دارویی دارویاب

اثرات درمانی : این گیاه دارای اثرات آرامبخش، خواب آور، ضد صرع ضد اسپاسم، کاهش دهنده ی فشارخون ، ضد نفخ و مسکن می باشد. از این گیاه در پزشکی به عنوان بهترین مسکن و آرامبخش ، درمان اسپاسم، هیستیری، میگرن و روماتیسم استفاده می شود (4).

مکانیسم اثر سنبل الطیب

آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر :
ریشه ی سنبل الطیب به عنوان مسکن و ضد اسپاسم به کار می رود و اسید والرنیک موجود در ریشه ی آن دارای خواص ضد انقباض عضلانی است. این گیاه انقباضات ناشی از دپلاریزه شدن سلولی را مهار می کند و باعث باز شدن کانال پتاسیمی و مسدود شدن کانال های کلسیم می شود. ترکیبات والترات ، ایزووالترات و والرانون موجود در ریشه ی سنبل الطیب دارای اثرات آنتی اسپاسمودیک بر روی عضله ی صاف ایلئوم می باشد (10-7). عصاره ی والرین (سنبل الطیب) انقباضات ناشی از استیل کولین ، فنیل افرین و هیستامین را کاهش می دهد و اثر مهاری مستقیمی روی انقباضات رحم انسان دارد و این امر مصرف سنتی این گیاه را در درمان کرامپ های رحمی ناشی از دیسمنوره تأیید می کند. همچنین عصاره ی این گیاه دارای اثرات ضد انقباض بر روی عروق کرونر و ریه دارد و در بیماران آسمی و بیمارانی که مشکلات گوارشی دارند می تواند استفاده شود (11،12). اثرات آرامبخشی این گیاه مربوط به روغن های فرار والرنال و اسید والرنیک می باشد (13). عصاره ی آبی سنبل الطیب کیفیت خواب را بهبود بخشیده و زمان شروع خواب را کاهش می دهد و دارای اثر ضد اظطراب می باشد (16-14). تحقیقات نشان داده است عصاره ی سنبل الطیب به عنوان یک آنتی اکسیدان در کاهش بی خوابی های وابسته به استرس اکسیداتیو نیز مؤثر می باشد (17). ترکیبات موجود در این گیاه شامل والپوتریات، دیدروالترات و ایزوالترات در صنایع داروسازی کاربرد فراوانی دارد و برای افسردگی استفاده می شود. عصاره آبی- الکلی این گیاه در تعدیل و کاهش عملکرد گیرنده های آدرنرژیک در هیپوکامپ و سایر نواحی مغز دخالت دارند، و این تداخل را با واسطه سیستم های نورو- ترانسمیتری از قبیل گابا، سروتونین و آدنوزین میانی گری می شود. عصاره ریشه سنبل الطیب در مهار استرس های فیزیکی و فیزیولوژیکی با مهار نوروترانسمیترهای منوآمین تشکیلات هیپوکامپ و آمیگدال مؤثر است. همچنین این گیاه از تخریب و مرگ نورون ها در بیماری پارکینسون، و تخریب و مرگ نورونی در روند پیری و بیماری های نورودژنراتیو جلوگیری می کند. تحقیقات ثابت کرده است که اثر حفاظتی عصاره گیاه سنبل الطیب بر نورون ها و سلول های نوروگلیا وجود ترکیب هایی مانند والریک اسید است که نقش مهمی در تعدیل فعالیت های شبه گاما دارد. این گیاه دارای ترکیبات آنتی اکسیدانی می باشد که موجب کاهش پراکسیداسیون چربی ها در کورتکس مغز می شود. همچنین اکسیژن انفعالی ایجاد شده به وسیله کوئینولینیک در کورتکس مغز به وسیله این گیاه کاهش می یابد ( 25-18).

فارماکوکینتیک سنبل الطیب

ترکیبات اصلی و دارویی این گیاه :
ریشه و ریزوم سنبل الطیب دارای مواد مؤثر ارزشمندی از نوع اسانس و ترکیبات ایریدوئیدی به نام والپوتریات ها است.ترکیبات دیگری از جمله آلکالوئیدها ، فلاونوئیدها ،تانن ، صمغ ، رزین و موسیلاژ در این گیاه وجود دارد. ریشه ی این گیاه دارای آمیدون ، گلوکز ، املاح مختلف ، اسید والرینیک ، اسید فرمیک ، اسید استیک و اسید پروپیونیک ، می باشد. از سایر ترکیبات فعال اسانس می توان مونوترپن ها (آلفا پینن ، کامفن و ....) و سزکوئی ترپن ها (والرنال ، والرانون ، والرانول ، والرنیل استات) را نام برد (3-1).

هشدار ها سنبل الطیب

احتیاط مصرف در این گیاه :
چنان چه داروهای کاهش دهنده ی خواب مصرف می شود ، استفاده از داروهای مشتق از سنبل الطیب مجاز نیست. پس از 3-2 هفته استفاده از داروی سنبل الطیب لازم است وقفه ای در مصرف ایجاد و دوباره مصرف دارو از سر گرفته شود. استفاده ی پیوسته از این دارو منجر به بروز فراموشی می شود ، از این رو لازم است در مصرف این گیاه دقت شود (دوازده امامی). در مطالعات بالینی انجام شده با عصاره ی این گیاه هیچگونه عارضه ، اثرات ناخواسته و یا حساسیت گزارش نشده و مصرف این گیاه در بارداری و شیردهی بی خطر است (5،6).

توصیه های دارویی سنبل الطیب

منابع
1-Bos, R., Hendriks, H., Prass, N., Stojanova, A.S. and Georgiev, E.V., (2000). Essential oil composition of
Valeriana officinalis ssp collina cultivated in Bulgaria. Journal of Essential Oil Research, 12: 313-316.

2-Chul Lee, J., Hoi Kin, Y., Hyun Choi, Y. and Jin Ahn,C., (1996). Agronomic factor affecting root yield and essential oil content of Valeriana Fauriei Var.dasycarpa hara and Valerian officinalis L. in korea. Journal of Acta Horticulture, 426: 525-536.
دوازده امامي، سعيد، مجنون حسيني، ناصر(1387). زراعت و توليد برخي گياهان دارويي و ادويه اي، ج، دوم، انتشارات دانشگاه تهران.-3
4-Barnes, J., Anderson, L.A. and Philipson, J.D.,(2002).Herbal medicines. A Guide Healthcare Professionals. 2nd ed. Pharmaceutical Press,London, Chicago, 656p.

5-Roozbehi A, Delaviz H,Heidarian A, Mohamadi J.(2015).The Effect of Hydroalcohlic Extract of Valeriana Officinalis on the Astrocytes of Hippocampus in Rats. Armaghane-danesh; 20 (4): 298-308.

6- مینایی، سید علی، مسگرپور بیتا، احتیاط مصرف و تداخلات دارویی گیاهان دارویی بر اساس شواهد و مستندات، پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، 1384
7.Tang JY, Zeng YS, Chung P, Wong R, Hagg U.(2008). Effects of valeriana officinalis extract on rat depressive model. Journal of Chinese Clinical Medicine; 3(7): 374-8.

8.Rezvani ME, Roohbakhsh A, Allahtavakoli M, Shamsizadeh A.(2010).Anticonvulsant effect of aqueous extract of Valeriana officinalis in amygdala-kindled rats: possible involvement of adenosine. J Ethnopharmacol; 127(2): 313-8.

9-de Smet P. Adverse effects of herbal drugs. 1st ed. Tafaghodi M, Amiri R, Hossein zadeh H, translator. Mashhad: Mashhad University of Medical Sciences; 2006. p. 220.
10-Gilani AH, Khan AU, Jabeen Q, Subhan F, Ghafar R.(2005).Antispasmodic and blood pressure lowering effects of Valeriana wallichii are mediated through K+ channel activation. J Ethnopharmacol. 100(3):347-52.
11-Amanzadeh Y. Herbal Pharmacopoeia. 1st ed. Tehran(2003).Food and Drug Department of the Ministry of Health and Medical Education; p. 456.
12-Occhiuto F, Pino A, Palumbo DR, Samperi S, De Pasquale R, Sturlese E, et al.(2009). Relaxing effects of Valeriana officinalis extracts on isolated human non-pregnant uterine muscle. J Pharm Pharmacol.;61(2):251-6.
13-Rezaie A, Pashazadeh M, Ahmadizadeh Ch, Jafari B and Jalilzadeh HM.(2010). Study of Sedative and Anxiolytic Effect of Herbal Extract of Nardostachys jatamansi in Comparison With Dizepam in Rats. Journal of Medicinal Plants; 9 (36): 169 - 74.

14-Gruenwald J, Brendler T. Jaenicke C. PDR for herbal Medicine. Economics Company. USA. 2000, pp: 783 - 5.

15-Fernandez S, Wasowski C, Paladini A. C and Mariel M. Sedative and Sleep-enhancing Properties of Linarin, a Flavonoid-isolated from Valeriana officinalis L. Pharmacology Biochemistry and Behavior 2007; 77 (2): 399 -404.

16-Houghton PJ. The scientific basis for the reputed activity of Valerian. J. Pharm. Pharmacol. 1999; 5: 505 - 12.

17-Sudati JH, Fachinetto R, Pereira RP, Boligon AA, Athayde ML, Soares FA, et al. In vitro antioxidant activity of valeriana officinalis against different neurotoxic agents. Neurochem Res 2009; 34: 1372-1379.

18-Khajehpour L, Moosapour SF, Seyyednejad SM. The involvement of adrenergic system in the anxiolytic effect of hydroalcoholic extract of Valeriana officinalis in male mice. Feyz Journal of Kashan University of Medical Sciences 2014; 18(4): 361-8.

19-Carrettiero DC, Da Silva SM, Fior-Chadi DR. Adenosine modulates alpha2-adrenergic receptors through a phospholipase C pathway in brainstem cell culture of rats. Auton Neurosci 2009; 151(2):174-7.

20-Jung HY, Yoo DY, Kim W, Nam SM, Kim JW, Choi JH, et al. Valeriana officinalis root extract suppresses physical stress by electric shock and psychological stress by nociceptive stimulationevoked responses by decreasing the ratio of monoamine neurotransmitters to their metabolites. BMC Complementary and Alternative Medicine 2014: 14: 476-82.

21-Ortiz JG, Natal JN, Chavez P. Effects of Valeriana Officinalis Extracts on [3H]Flunitrazepam Binding, Synaptosomal [3H]GABA Uptake, and Hippocampal [3H]GABA Release. Neurochemical Research November 1999; 24 (11): 1373-8.

22-Malva JO, Santos S, Macedo T. Neuroprotective properties of Valeriana officinalis extracts. Neurotox Res 2004; 6(2): 131-40.

23-Santos MS, Ferreira F, Faro C, Pires E, Carvalho AP, Cunha AP, et al.(1994). The amount of GABA present in aqueous extracts of valerian is sufficient to account for [3H] GABA release in synaptosomes. Planta Med; 60(5): 475-6.

24-Valle-Mojica LM, Ayala-Marin YM, Ortiz-Sanches CM, Torres Hernandez BA, Abdalla-Mukhaimer S, Ortiz JG. Selective Interactions of Valeriana officinalis Extracts and Valerenic Acid with [3H] Glutamate Binding to Rat Synaptic Membranes. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine Volume 2011; 2011: 7 -16.

25-Sudati JH, Fachinetto R, Pereira RP, Boligon AA, Athayde ML, Soares FA, et al.(2009). In vitro antioxidant activity of Valeriana officinalis against different neurotoxic agents. Neurochem Res; 34(8): 1372-9.